Bakan Akar, Cezayir Bağımsızlık Günü resepsiyonunun ardından gazetecilerin tahıl koridoruna ilişkin sorularını yanıtladı.
Rusya’nın askıya almasının ardından tahıl koridorundaki son duruma ilişkin soru üzerine Akar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres riyasetinde 22 Temmuz’da Karadeniz Tahıl Girişimi belgesinin imzalandığını anımsattı.
Bu kapsamda kurulan Müşterek Koordinasyon Merkezi’nin çalışmalarına başladığını hatırlatan Akar, “Şu ana kadar Ukrayna limanlarından çıkan 10 milyon tondan fazla tahıl ihtiyaç sahiplerine sevk edildi.” diye konuştu.
Rusya’nın 29 Ekim’de Sivastopol’daki saldırılar nedeniyle tahıl girişiminin geçici olarak durdurduğuna yönelik açıklamasını hatırlatan Akar, şunları söyledi:
“Eğer bu şekilde kalır, tahıl nakliyesi durursa gelişmekte olan ülkelerde ciddi açlık sıkıntısı, buna bağlı olarak fiyatların artması ve siyasi istikrarın bozulmasına kadar olayların evrilebileceğini hepimiz görüyoruz. Mutabakatın imzalanmasından hemen sonra tahıl fiyatlarında ciddi düşüş ve rahatlama oldu. Bunun bu şekilde sürmesini arzu ediyoruz. Bu konuda, Türkiye olarak bize düşen ne görev varsa bunları bugüne kadar yaptık, yapmayı sürdürüyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımız da muhataplarıyla Sayın Zelensky ile Sayın Putin ile telefon görüşmelerini sürdürüyor. Bugün de Sayın Putin ile görüşmesi oldu.”
Tahıl koridorunun önemine vurgu yapan Akar, “Yapılan anlaşmanın tüm taraflar için yararlı olduğunu, bunun bozulmasının da tüm taraflar için sıkıntılı olacağını belirtiyoruz. Bu anlaşmanın devamını ve tahıl nakliyatının sürdürülmesini istiyoruz. Bu manada üzerimize düşenleri yaptığımızı ve yapacağımızı da beyan ettik” dedi.
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ile dün telefonda görüştüğünü dile getiren Akar, “Sayın Şoygu patlamalardan rahatsızlık duyduklarını, 29 Ekim’de Sivastopol’daki saldırının daha önce yaptıkları mutabakatlara aykırı olduğunu, güvenliğin sağlanamadığını, dolayısıyla bu şartlarda bu nakliyata izin veremeyeceklerini beyan edip endişelerini bizimle paylaştılar.” açıklamalarında bulundu.
Bunun üzerine bugün sabah saatlerinde Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov ve Ukrayna Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov ayrı ayrı görüştüğünü aktaran Akar, “Hem görüşlerimizi hem de Sayın Şoygu’nun endişelerini paylaştık. Ukraynalı muhataplarımız hem bizimle görüşmeleri sırasında hem de İstanbul’daki Müşterek Koordinasyon Merkezi’ndeki görevlilerin görüşmeleri sırasında bu endişeleri giderici ifadelerde, beyanda bulundular. Yazılı olarak da bunlar bizlere verildi.” diye konuştu.
– “Bir cevap bekliyoruz”
Bugün Şoygu ile bir telefon görüşmesi daha gerçekleştirdiğini açıklayan Akar, şunları kaydetti:
“Oradaki limanlardan sadece tahıl çıkması ve koridorun insani yardım amacıyla kullanılması konularında taraflar arasında bir mutabakat var. Sayın Şoygu, verdiğimiz bilgiler çerçevesinde kendi makamları ile görüşmelerini sürdürüyorlar. Bugün, yarın kendilerinden bir cevap bekliyoruz. Bu faaliyetlerin aksamaması, herhangi bir sıkıntıya sebebiyet verilmemesi ve tekraren başa dönülmemesi gerektiğini muhataplarımıza hatırlattık. Bu yönde ilerlemeler devam ediyor. Biz bu anlaşmanın devam edeceği yönünde mevcut verileri değerlendiriyoruz.”
Şoygu, Reznikov ve Kubrakov ile görüşmelerinde çatışma şartları ve tahılların nakliyesi olmak üzere iki temel konuyu ele aldıklarını aktaran Akar, şöyle devam etti:
“Tahılların sevkiyatı ile çatışma şartlarının karıştırılmaması önemli. İkisini ayrı görürsek olayın çözümü daha kolay olur diye muhataplarımıza bu düşüncemizi bildirdik. Bütün taraflara tahıl nakliyatının aksamaması için aksatıcı tedbirlerden, yanlış birtakım eylemlerden, provokasyonlardan mutlaka uzak kalınması ve tahıl koridorunun güvenliği bakımından herkesin hassas olması gerektiğini tekrar tekrar söylüyoruz. Umudumuz, eskiden olduğu gibi Ukrayna limanlarından tahılların yüklenmesi, belirlenmiş olan koridordan intikali, İstanbul’da müşterek kontrolü ve bunun devamı. Sayın Cumhurbaşkanımızın bu konudaki talimatları, yaklaşımı biliniyor. Barışa giden yolun açılması bakımından tahıl mekanizmasının bir özelliği var. Sadece tahıl sevkiyatı değil tarafların görüşmeler yoluyla bazı sorunları çözebileceğine de güzel bir örnek teşkil etmekte. Bu modelin kullanılmasıyla önümüzdeki günlerde ateşkesin ve barışa giden yolun açılması ve barışçıl yol ve yöntemlerle Karadeniz üzerinde komşumuz olan iki ülke arasındaki bu çatışmanın sona ermesi bizim en samimi dileğimiz.”
– “Türk bandralı gemilerin çıkışında bir sorun yaşanmıyor”
Bir gazetecinin Rusya’nın tahıl koridorunu askıya almasının ardından yüklenen gemilerin son durumuna ilişkin sorusu üzerine Akar, “Dün itibarıyla Ukrayna limanlarından ayrılmış olan ve denizde seyir halindeki gemiler yollarına devam ediyorlar. Bizim oradaki Türk bandralı gemilerin çıkışında bir sorun yaşanmıyor. Onlar çıkışa devam edecekler.” yanıtını verdi.
Aynı gazetecinin Rusya’nın tahıl maddelerinin kendi limanlarından çıkmamasına yönelik eleştirisine yönelik değerlendirmesini sorması üzerine Akar, “Rus limanlarındaki tahılın, gıda maddelerinin, kimyasalların çıkmasıyla alakalı Rus tarafı BM ile görüşmelerini sürdürüyor. Biz de Türkiye olarak, bu konuda bize düşeni yapmak ve kolaylaştırıcılık rolümüzü etkin şekilde uygulamak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz.” diye konuştu.