Karnien dönemi, dünya tarihinin bilinen en önemli iklimsel değişimlerinden birine ev sahipliği yapan bir dönem olarak tanımlanıyor. Bilim insanları bu dönemde meydana gelen uzun süreli yağışları Karnien Pluvial Olayı (Karniyen Yağmur Olayı) olarak adlandırıyor. Yaklaşık 232 milyon yıl önce başlayan bu olay, dinozorların yükselişine katkıda bulunmuş ve gezegenin iklim ve ekosistemlerinde büyük değişimlere yol açmıştır.
Daha önceden kurak olduğu tahmin edilen gezegen, olağanüstü bir değişimle bir ila iki milyon yıl sürdüğü tahmin edilen yoğun yağışlı bir evreye geçmişti. Bu önemli olay, ilk olarak 20. yüzyılın sonlarında antik kayalardaki tuhaf tortu katmanlarının incelenmesiyle tespit edildi. Doğu Alpleri’nden İngiltere’ye kadar geniş coğrafi konumlarda bulunan bu kanıtlar, yağışın hakim olduğu ve Dünya’daki yaşamın gidişatını kökten değiştiren bir döneme işaret etti.
Dinozorların yükselişine zemin hazırlamış olabilir
Uzmanlar, dinozorların bu dönemde ilk kez evrimsel bir avantaj elde ettiğine inanıyor. Sürekli yağışların etkisiyle bataklıklar ve göller oluşurken nehir yatakları da genişledi. Araştırmalara göre, yağışların yoğunluğu ve süresi, ekosistemleri derinden etkiledi. Gezegenin bitki örtüsü zenginleşirken oluşan yeni ortam birçok farklı türün gelişmesine de olanak sağladı.
Dinozorların yanı sıra erken memeliler, timsah benzeri sürüngenler ve modern mercan resiflerinin ataları da bu dönemde evrimsel sıçramalar yaşadı. Karnien döneminin sonunda Herrerasaurus ve Eoraptor gibi dinozor türlerinin ortaya çıktığı söyleniyor.
Nedeni volkanik patlamalar olabilir
Karniyen Yağmur Olayı veya Karniyen Krizi olarak bilinen bu olağanüstü durum, dünya çapında jeolojik kayıtlarda iz bıraktı. İklimdeki değişimin arkasındaki temel gücün, güney ve orta Alaska’dan Britanya Kolombiyası kıyılarına kadar uzanan Wrangellie Büyük Magmatik Bölgesi’ndeki büyük bir volkanik patlamadan kaynaklandığı düşünülüyor.
Uzmanlar, volkanik aktivitelerin yoğunlaştığı dönemde denizlerin sıcaklıkları aşırı derecelere çıkarak yoğun muson yağmurlarını daha da kötüleştirmiş ve daha önce benzeri görülmemiş yağışlara yol açmış olabileceğini öne sürüyor.
Felaketten evrime giden yol
Karnien Pluvial Olayı, biyolojik çeşitlilik açısından olmasa da jeolojik açıdan önem arz ediyor. Uzmanlar iklimsel değişikliklerin volkanik faaliyetlerle desteklenip sonuçta atmosferdeki karbondioksit seviyesi arttığını söylüyor.
Yeni ekosistemler için fırsatlar yarattığı düşünülen Karnien dönemi, modern ekosistemlerin temelini oluşturduğu ve dünyanın evrimsel tarihinde kritik bir dönüm noktası olduğu vurgulanıyor.