Mısır Dışişleri Bakanlığı, Etiyopya tarafının Nil’deki Hedasi Barajı’nın dolumunun tamamlanması konusunda niyetini açıklaması ve bu konuyu bir “egemenlik meselesi” olarak değerlendirmesi üzerine yazılı açıklama yayımladı.
Açıklamada, Hedasi Barajı’nın su kaynaklarının uluslararası nitelik taşıdığı ve bu kaynaklarda kıyısı olan devletlerin de hak sahibi olduğu hatırlatılarak, hiçbir devletin egemenlik iddia etmesinin mümkün olmadığı belirtildi.
Etiyopyalı yetkililerin Hedasi Barajı’nın su kaynaklarının tüketimi konusunda kullandığı “egemenlik dilinin” üzücü olduğu belirtilen açıklamada, bu doğal kaynakların uluslararası hukuk temelinde paydaş ülkelerin halklarına hizmet için kullanılması gerektiği vurgulandı.
Etiyopya Dışişleri Bakanı Demeke Mekonnen dün, Hedasi Barajı projesinin 10. yılı kutlamaları çerçevesinde düzenlenen sempozyumda, projenin tamamlanmasının “ülkenin egemenliğini garanti altına alma meselesi” olduğunu söylemişti.
Etiyopya, yeni ara bulucu talebini reddetti
Mısır ve Sudanlı liderler, Etiyopya’nın barajla ilgili tek taraflı herhangi bir adımını reddettiklerini belirterek, kapsamlı ve yasal olarak bağlayıcı bir anlaşmaya varılması için ikili, bölgesel ve uluslararası çabaları güçlendirme konusunda anlaşmıştı.
Mısır, Sudan’ın, krizin çözümü için Afrika Birliği, ABD, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler liderliğini içeren dörtlü ara buluculuk girişimi oluşturulması önerisine destek vermişti.
Etiyopya hükümeti ise 9 Mart’ta, Nil Nehri ile ilgili soruna uluslararası müdahaleye karşı olduklarını açıklamıştı.
Addis Ababa yönetimi, Mısır ve Sudan’la bir anlaşmaya varmamasına rağmen barajın doldurulmasında ısrar ederken, Kahire ve Hartum yönetimi ise Nil suyunun paydaş ülke başına düşen yıllık paylarının etkilenmemesi için öncelikle üçlü bir anlaşmaya varılması gerektiğini vurguluyor.
Baraj krizi 10 yıldır sürüyor
Hedasi Barajı krizi, Etiyopya, Mısır ve Sudan arasında karşılıklı suçlamalar ve uzlaşı olmadan 10 yıldır sürüyor.
Baraj, Mavi Nil suları üzerine Sudan-Etiyopya sınırına yakın bir bölgede inşa ediliyor.
Elektrik ihtiyacının yaklaşık yüzde 90’ını hidroelektrik santrallerinden sağlayan Etiyopya, Afrika’nın en büyüğü olacak Hedasi Barajı ile enerji açığını kapatmayı ve komşu ülkelere elektrik satmayı amaçlıyor.
Mısır ve Sudan ise su paylarının azalacağı ve barajın güvenlik riskleri nedeniyle tam uzlaşı olmadan barajın dolumu ve işletilmesine karşı çıkıyor.