AA muhabirinin, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) verilerinden yaptığı derlemeye göre, 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu’nun 2004’te yürürlüğe girmesi ve ardından elektronik sertifika hizmet sağlayıcılarının faaliyete başlamasıyla Türkiye’de elektronik imza altyapısını destekleyen uygulamalar kullanılmaya başlandı. 2005 sonu itibarıyla 2 bin 875 elektronik sertifika üretildi.
Elektronik imzayla birlikte ıslak imzanın, 2007 itibarıyla aynı hukuki geçerliliğe sahip olarak mobil imzalarda kullanılma sürecine geçildi. Söz konusu yılda 17 bin 298 elektronik imza, 22 bin 537 mobil imza olmak üzere toplam 39 bin 835 sertifika üretildi.
Mobil ve elektronik sertifika sayısı 2013 sonu itibarıyla 297 bin 996 iken, bu rakam 2015’te 396 bin 247’ye yükseldi. Sertifika sayısı 2016’da 2 milyon 619 bin 206, 2017’de 3 milyon 244 bin 880 oldu. Sonraki yıllarda da artış eğilimi devam etti.
Sertifika sayısı 2018’de 3 milyon 817 bin 319’a çıktı. 2019’da 3 milyon 935 bin 693’ü elektronik imza ve 618 bin 186’sı mobil imza olmak üzere toplam 4 milyon 553 bin 879 sertifika üretildi.
2020’de 4 milyon 788 bin 496’sı elektronik imza ve 706 bin 198’i mobil imza olmak üzere 5 milyon 494 bin 694’e ulaşan sertifika sayısı, 2021’de 6 milyon 225 bin 526’ya, 2022’de 7 milyon 270 bin 16’ya yükseldi.
Bu yılın birinci çeyreği itibarıyla toplam 8 yetkilendirilmiş elektronik sertifika hizmet sağlayıcısının oluşturduğu sertifika sayısı, 6 milyon 672 bin 173’ü elektronik imza ve 887 bin 43’ü mobil imza olmak üzere toplam 7 milyon 559 bin 216’ya çıktı.
Aynı dönemde, 2022 sonuna göre elektronik imza sertifika sayısında yüzde 4,1 mobil imza sertifika sayısında yüzde 3,1 artış gerçekleşti.
Uluslararası standartlara uygun hizmet hedefleniyor
Türkiye’nin bilgi toplumuna dönüşüm sürecinde, elektronik imza ile kayıtlı elektronik posta konusunda uluslararası standartlara uygun hizmet verilmesi, elektronik imzanın ve kayıtlı elektronik postanın yaygınlaştırılması, etkin kullanılması ve güvenliğin artırılması BTK’nin öncelikli hedefleri arasında yer alıyor.
Özel şirket ve kamu kurumlarının birçoğunda uygulanmaya başlanan mobil ve elektronik imza sayesinde, elektronik ortamda gerçekleşen iş ve işlemler ile yazışmalarda ıslak imza dönemi sona erdi.
Başka bir elektronik veriye eklenen veya elektronik veriyle mantıksal bağlantısı bulunan ve kimlik doğrulama amacıyla kullanılan elektronik imza, ıslak imza ile eş değer olarak bilgisayarla yapılan işlemlerde kullanılıyor.
Elektronik imzanın atılabilmesi için kişiye ait ve kişinin kimlik bilgilerini içeren bir “nitelikli elektronik sertifika”nın olması gerekiyor. Bu sertifikalar da halihazırda faaliyette olan elektronik sertifika hizmet sağlayıcıları tarafından üretiliyor.
Elektronik sertifika hizmet sağlayıcıları ile GSM operatörlerince mobil imza sertifikaları, operatörlerin SIM kartlarına yükleniyor. Bu sertifikalarla elektronik ortamda yapılan iş ve işlemlerde atılan mobil imzalar da ıslak imza yerine geçiyor.