Associated Press (AP) ve California Üniversitesi İnsan Hakları Merkezi İncelemeleri Laboratuvarının Myanmar’daki olaylara dair 2 binin üzerinde sosyal medya paylaşımı ve görseli inceleyerek hazırladığı araştırmada, ordunun sivillerin cesetleri üzerinden halkı korkuttuğu ve bazı cesetleri ailelerine karşı şantaj aracı olarak kullandığını kanıtlayan 130 vaka tespit edildi.
Araştırmada, 30 Mart’ta Dawei kentinde Myanmar ordusunun bir motosiklete ateş açması sonucu yaralanarak yere düşen 17 yaşındaki Kyaw Min Latt’a yapılan insanlık dışı muamele örnek olarak gösterildi.
Mobese kayıtlarına yansıyan olayda askerlerin, yerde yaralı halde yatan genci kaldırıp kamyonetin arkasına fırlatarak etraftaki sivilleri öfkelendirdiği görüldü.
AP’ye isim vermeden konuşan Latt’ın babası, olayın ardından oğlunun askeri hastaneye götürüldüğünü ve çok kan kaybettiği için kısa süre sonra can verdiğini belirtti.
Latt’ın babası, doktorların otopsi yapmak istediğini fakat buna karşı çıktıklarını belirterek “Oğlumun motosikletten düşerek kaza sonucu öldüğüne dair belgeyi imzalamam durumunda cesedi bana teslim edeceklerini söylediler.” ifadesini kullandı.
“Yapılanlar tipik bir devlet terörü”
Askerlerin ev baskınları düzenleyerek kaçırdığı bazı gençleri bilinmeyen yerlere götürdüğü ve birkaç gün sonra gençlerin cesedini evlerinin önüne atarak ailelerine korku salmaya çalıştığı kaydedildi.
Tespit edilen bazı vakalarda Myanmar ordusunun, protestolarda yaşamını yitiren sivillerin cesedini, gece yarısı ailelerinden habersiz yaktığı görüldü.
Bazı sivillerin cesetlerinin ise askeri hastanelerde rehin olarak tutulduğu, yakınlarının cesedi alabilmesi için rüşvet ödemeye mecbur bırakıldığı araştırmada belirtildi.
Myanmar ordusunun sivillerin cesetlerini tehdit ve yıldırma aracı olarak kullanmasını değerlendiren Avustralya Ulusal Üniversitesi Öğretim Üyesi Nick Cheesman, “Bu yapılanlar tipik bir devlet terörüdür.” dedi.
Cornell Üniversitesi Öğretim Görevlisi Van Tran da Myanmar ordusunun protestoculara karşı bu yöntemleri her zaman kullandığını belirterek “Ölen sivillerin cesedini yakma veya cesetleri gömerek gizleme yöntemi, ebeveynlerin çocuklarının yerini bilmemesi için özellikle uygulanmıştır.” şeklinde konuştu.
Myanmar’daki askeri darbe
Myanmar ordusu, 8 Kasım 2020 seçimlerinde hile yapıldığı iddialarının ortaya atılması ve ülkede siyasi gerilimin yükselmesinin ardından 1 Şubat’ta yönetime el koymuştu.
Ordu, ülkenin fiili lideri ve Dışişleri Bakanı Aung San Suu Çii başta olmak üzere pek çok yetkiliyi ve iktidar partisi yöneticisini gözaltına almış ve bir yıllığına olağanüstü hal ilan etmişti.
Myanmar ordusunun darbe karşıtlarına müdahalesi sonucu şimdiye kadar en az 827 kişi hayatını kaybetti.
Ülkede geniş katılımlı gösteriler sürerken, gözaltındaki üst düzey hükümet yetkililerinin, askeri mahkemede yargılanmalarına devam ediliyor.