Görgü tanıklarının ifadeleri ve yerel medyadaki haberlere göre, polis ve güvenlik güçleri, ordunun 1 Şubat’ta yönetime el koymasından bu yana ülkenin belli başlı kentlerinde barışçıl gösteriler düzenleyen protestoculara müdahalede bulundu.
- Myanmar’da darbe karşıtı gösterilerde 4 kişi öldü, çok sayıda kişi gözaltına alındı
Protestoculara karşı plastik mermilerin, göz yaşartıcı gazın ve sersemletici ses bombalarının kullanıldığı müdahalelerde en az 10 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi.
Khit Thi Media internet sitesinde yer alan habere göre, Yangon şehrinde 4, Bago şehrinde 3 ve Dawei şehrinde 3 protestocu yaşamını yitirdi.
Görgü tanıkları Yangon’da hayatını kaybedenler arasında bir öğretmen ile bir üniversite öğrencisinin bulunduğunu aktardı.
Protestocu öğretmenlere ve tıp öğrencilerine müdahale
Irrawaddy internet sitesinin haberine göre, polisin Yangon’da Eğitim Bakanlığına ait bir binanın önünde öğretmenler tarafından düzenlenen protestoyu dağıtmak üzere yaptığı müdahale sırasında, plastik merminin isabet ettiği bir kadın öğretmen kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti.
Protestonun yapıldığı bölgenin yakınında yol kenarında yiyecek büfesi işleten bir vatandaş, siteye yaptığı açıklamada, müdahale sırasında yaklaşık 40 öğretmenin gözaltına alındığını belirterek, “Polisin ne kadar acımasız olduğunu görmek şoke ediciydi. Göz yaşartıcı gaz sıktılar, protesto eden öğretmenleri tekme tokat dövdüler.” ifadelerini kullandı.
Bu arada, Tüm Burma Öğrenci Birlikleri Federasyonu, bir üyelerinin Yangon’daki Hledan Caddesi Kavşağı’nda düzenlenen protestoda polis müdahalesi sırasında yaşamını yitirdiğini açıkladı.
Batı Yangon Üniversitesinde okuyan 23 yaşındaki Nyi Nyi Aung Htet Naing adlı öğrencinin gövdesinden vurulduğu iddia edilirken, gerçek mermi kullanılıp kullanılmadığı henüz doğrulanamadı.
Görgü tanıkları Yangon’da Hledan Meydanı’nda gösteri yapan çok sayıda tıp öğrencisinin polis araçlarına bindirilerek götürüldüğünü aktardı.
Yerel medya kuruluşu Mizzima ise Yangon’da gösterilerin yoğun şekilde devam ettiği Thingangyun bölgesinde bir kişinin öldüğünü bildirdi.
Öte yandan, bir diğer medya kuruluşu Dawei Watch’ın aktardığına göre, ülkenin güney sahilindeki Tanintharyi eyaletinin başkenti Dawei’deki gösterilerde açılan ateşte, 3 kişi öldü ve onlarca kişi yaralandı.
“Protestoculara sığındıkları evlerin içinde ateş ettiler”
Polislerin, kaçan göstericilere sığındıkları evlere girerek ateş ettiğini ifade eden 40’lı yaşlarındaki kadın görgü tanığı, bir kadın göstericinin evinde vurulduğuna şahit olduğunu belirterek, “Polis iki kez ateş etti, sonra onu sürükleyerek evden çıkardı.” diye konuştu.
İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), polisin barışçıl protestoculara ölümcül silahlarla saldırmasını kınayan bir açıklama yayımladı. Açıklamada, “Myanmar’ın güvenlik güçlerinin darbe karşıtı geniş çaplı barışçıl gösterilere şiddetle müdahalede bulunması kabul edilemez ve derhal durdurulmalıdır.” ifadesi yer aldı.
Açıklamada, gerçek mermilerin protestoları dağıtmak için kullanılamayacağı, ölümcül nitelikteki güç unsurlarına, ancak hayati tehlike ve ağır yaralanma tehlikesi halinde başvurulabileceği belirtildi.
Güvenlik güçlerinin protestoları takip eden gazetecileri gözaltına aldığına dikkat çekilen açıklamada, gözaltındaki habercilerin derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakılması istendi.
Açıklamada yaralı protestoculara yardım eden sağlık görevlilerinin, darbe karşıtı gösterilere destek verdiği gerekçesiyle gözaltına alınmasına da son verilmesi çağrısı yapıldı.
Darbe karşıtı gösterilerde bugüne kadar yaklaşık 800 kişinin tutuklandığı belirtiliyor.
Myanmar’da askeri darbe
Myanmar ordusu, kendine yakın siyasi grupların 8 Kasım 2020 seçimlerinde hile yapıldığı iddialarını ortaya atması ve ülkede yükselen gerilimin ardından 1 Şubat’ta yönetime el koymuştu.
Ordu, Dışişleri Bakanı ve ülkenin fiili lideri Aung San Suu Çii başta olmak üzere pek çok yetkili ve iktidar partisi yöneticisini gözaltına almış ve 1 yıllığına olağanüstü hal ilan etmişti.
Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği başta olmak üzere uluslararası toplum darbeyi kınamış; Türkiye, en sert tepki veren ülkelerin başında yer almıştı. ABD, Kanada ve İngiltere, darbede rol oynayan askeri yetkililere yaptırım kararı almıştı.
Myanmarlılar, 6 Şubat’ta demokrasiye dönüş talebiyle gösterilere başlamış, güvenlik güçlerinin sert müdahalesi sonucu can kayıpları yaşanınca protestolara katılım artmıştı.
Ülkede geniş katılımlı gösteriler ve gözaltındaki üst düzey hükümet yetkililerinin askeri mahkemede yargılanmaları sürüyor.