Myanmar’da ordunun yönetime el koyması üzerine birçok ülke çeşitli açıklamalar yaparken, askeri darbeye en sert tepki Türkiye’den geldi.
Ülkede sabah saatlerinde siyasi isimlerin yanı sıra sivillerin gözaltına alınma işlemlerinin ardından orduya bağlı yayın organı, darbe iddialarını doğruladı.
Darbenin ardından birçok ülkeden darbe karşıtı ve gözaltına alınan kişilerin serbest bırakılmasıyla ilgili açıklamalar yapıldı. Askeri darbeye en sert tepkiyi ise Türkiye verdi.
Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, “Myanmar Silahlı Kuvvetlerinin bugün yönetime el koymasını derin endişeyle karşılıyor ve şiddetle kınıyoruz. Türkiye her türlü darbeye ve askeri müdahaleye karşıdır. Gözaltına alındığı bildirilen tüm seçilmiş liderlerin, siyasi şahsiyetlerin ve sivillerin derhal serbest bırakılmalarını bekliyoruz.” ifadeleri kullanıldı.
Bakanlığın açıklamasında ayrıca askeri darbenin, Arakanlı Müslümanların durumunu daha da kötüleştirmesinden duyulan endişe dile getirildi. Açıklamada, “Bu vahim gelişmenin Myanmar’da ağır şartlar altında yaşayan Rohingya Müslümanlarının durumunu daha da kötüleştirmemesini temenni ediyoruz.” ifadeleri yer aldı.
BM, ABD, İngiltere’nin tepkileri
Darbe karşısında ABD, Beyaz Saray ve Dışişleri Bakanlığı üzerinden iki ayrı açıklama yaptı.
Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, “ABD, Myanmar ordusunun, Devlet Konseyi Başkanı ve Dışişleri Bakanı Aung San Suu Çii ile diğer sivil yetkilileri gözaltına alması dahil ülkedeki demokratik geçiş sürecinin altını oymak üzere attığı adımlardan endişe duyuyor.” ifadesini kullandı ve gözaltına alınanların serbest bırakılması çağrısı yaptı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken de Myanmar ordusuna geri adım atması ve 8 Kasım 2020’deki seçim sonuçlarına saygı duyma çağrısında bulundu.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, sözcüsü Stephane Dujarric aracılığıyla yaptığı açıklamada darbeyi ve gözaltıları şiddetle kınadığını belirtti.
Myanmar’ı 124 yıl yöneten İngiltere’den de darbeyle ilgili kınama açıklaması yapıldı. Başbakan Boris Johnson, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, halkın oylarına saygı duyulması ve sivil liderlerin serbest bırakılması çağrısında bulundu.
Bölge ülkeleri de tepki gösterdi
Japonya’dan darbe için kınama açıklaması yapıldı. Kabine Baş Sekreteri Kato Katsunobu, Myanmar’da siyasi yöneticilerin gözaltına alınmasına tepki göstererek “demokrasi” çağrısı yaptı.
Endonezya Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, “Endonezya, tüm tarafları söz konusu durumu daha da kötüleştirmemek ve mevcut zorluklara çözüm bulmak adına kendilerini kontrol etme ve diyalog kurmaya çağırıyor.” ifadesi kullanıldı.
Malezya hükümeti de hukukun üstünlüğünü sürdürme çağrısında bulundu.
Myanmar’daki askeri darbe
Myanmar ordusunun yayın organından yapılan açıklamada, sabah saatlerindeki gözaltıların ardından darbe iddiaları doğrulanmıştı.
Ülke idaresinin Genelkurmay Başkanı Min Aung Hlaing’in elinde olduğu, darbenin 8 Kasım 2020 seçimlerinde hile yapıldığı iddiaları üzerine gerçekleştirildiği belirtilmişti.
Darbenin ardından ülkede olağanüstü hal ilan edildiğini açıklayan ordu, Myanmar’ın bir seneliğine askeri yönetimle idare edileceğini açıklamıştı.
İktidar partisi, halka, ordunun yönetime el koymasına karşı çıkma ve askeri diktatörlüğe dönülmesine izin vermeme çağrısında bulunmuştu.
Seçim Komisyonu, 29 Ocak’ta iktidardaki Aung San Suu Çii’nin partisinin zaferiyle sonuçlanan seçimde ordunun sonuçların belirlenmesinde hile yapıldığı iddialarını yalanlamıştı.
Ülkede ordu, ana muhalefetteki Birlik İçin Dayanışma ve Kalkınma Partisini (USDP) destekliyor.