Stoltenberg, Letonya’nın başkenti Riga’da düzenlenen ve Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun temsil ettiği iki günlük NATO Dışişleri Bakanları Toplantısının bitiminde basın toplantısı düzenledi.
- ABD Dışişleri Bakanı Blinken: Ukrayna konusunda çatışma yolunu izlerse Rusya’ya ağır bedeller ödeteceğiz
Ukrayna sınırındaki askeri hareketliliği nedeniyle Rusya’nın konuşulduğu bugünkü oturuma Ukrayna ve Gürcistan Dışişleri Bakanlarının da katıldığını hatırlatan Stoltenberg, Rusya konusunda şunları söyledi:
“Bölgedeki güvenlik durumunu, Rusya’nın komşularına karşı saldırgan ve istikrarsızlaştırıcı eylemlerini, Ukrayna içinde ve çevresindeki askeri tahkimatını ele aldık. Tetikte olmaya devam etmeli ve gerginliğin yükselmesinden kaçınmalıyız. Bakanlar, Rusya’nın gelecekte herhangi bir saldırganlığının yüksek bedeli, siyasi ve ekonomik sonuçları olacağını açıkça ifade etmiştir.”
Ukrayna ve Gürcistan’ın NATO üyesi olmak istediklerini hatırlatan Stoltenberg, “Her iki ülkenin toprak bütünlüğü ve egemenliğine olan desteğimiz sarsılmazdır. İki ülkeye desteğimizi artırmaya taahhüdümüz devam etmektedir.” diye konuştu.
Stoltenberg, “Ukrayna’ya karşı güç kullanması durumunda Rusya’ya verilecek olası karşılıkların neler olacağı” sorusuna “Rusya’nın bağımsız ve egemen bir ülkeye karşı bir kez daha güç kullanması halinde karşılaşacağı sonuçlarla ilgili geniş bir yelpazede seçeneklerimiz bulunuyor. Bunlara ekonomik ve mali yaptırımlar, siyasi kısıtlamalar dahil.” karşılığını verdi.
Rusya’nın 2014’te Kırım’ı yasa dışı ilhakı sonrasında Baltık bölgesi ve Karadeniz’de NATO mevcudiyetini artırdıklarını aktaran Stoltenberg, Ukrayna’ya askeri eğitim, kapasite geliştirme, danışmanlık ve bilgi paylaşımı gibi konularda desteklerini sürdüreceklerini bildirdi.
Afganistan’dan çıkarılan dersler konuşuldu
Stoltenberg, üye ülkelerin bakanlarının Afganistan’ı da konuştuğunu, geçen yaz NATO’nun buradan çekilmesinden çıkarılan dersleri ele aldıklarını kaydetti. Stoltenberg, NATO’nun Afganistan’daki 20 yıllık misyonunun terör saldırılarının engellenmesi gibi konularda başarılı olduğunu, ancak misyonun asıl amacından saparak ülkenin yapılandırılması gibi bir yapıya büründüğünü söyledi.
Stoltenberg, genişletilmiş görev alanının zor olduğunun ortaya çıktığını vurgulayarak “Emellerimizin seviyesinin gerçekçi kalmasını sağlamalıyız.” dedi.
Afganistan’dan çekilme sırasında NATO’nun büyük bir tahliye operasyonunu yürütme kapasitesinin görüldüğünü aktaran Stoltenberg; ABD, İngiltere, Norveç ve Türkiye’nin güvenliği sağladığını, çok zor şartlar altında Kabil havaalanını işler tuttuğunu hatırlattı.
“Afganistan’dan çıkarılan dersler NATO’nun gelecekteki kriz yönetimi rolünü şekillendirecektir.” ifadesini kullanan Stoltenberg, Afganistan’ın yeniden terör örgütlerinin yuvası olmasının engellenmesi için Taliban’ın uluslararası camiaya verdiği sözleri tutmasını beklediklerini vurguladı.
“Dodik’in söylemleri endişe verici ve saldırgan”
Batı Balkanlar’daki duruma değinen Stoltenberg, Bosna Hersek ve Kosova’da son dönemde saldırgan söylemler nedeniyle gerilimin arttığını, yabancı aktörlerin bölgedeki ilerlemeyi baltalamaya çalıştığını, NATO’nun ise bölgenin istikrarına katkısını sürdüreceğini belirtti.
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyinin Sırp üyesi Milorad Dodik’in ayrılıkçı söylemlerini “saldırgan ve endişe verici” şeklinde nitelendiren Stoltenberg, bunların Dayton Anlaşması’nı baltaladığını söyledi.
Stoltenberg, Bosna Hersek’te çok etnik yapılı kurumlara zarar verecek her türlü girişimi engellemek için ne gerekiyorsa yapacaklarını bildirdi.