Batı Balkan turu kapsamında Bosna Hersek ve Kosova’nın ardından Sırbistan’a gelen Stoltenberg, başkent Belgrad’da Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ile ortak basın toplantısı düzenledi.
Stoltenberg görüşmede, Sırbistan ile Kosova arasında devam eden gerginliği ele aldıklarını ifade ederek barış ve güvenliğin korunmasında Kosova’daki Barış Gücü’nün (KFOR) önemine işaret etti.
KFOR’un bölgede 20 yıldır güvenliği sağladığını vurgulayan Stoltenberg, “KFOR, tüm toplulukların güvenliğinin garantisi. Sırbistan’ın da NATO ile koordinasyonu bizi son derece memnun ediyor. İki tarafa da gerginliği tırmandırmama çağrısında bulundum. Sırp Belediyeler Birliğinin kurulmasını da destekliyoruz.” dedi.
Stoltenberg, “Belgrad ve Priştine’yi diyalog sürecine odaklanmaya davet ediyorum. Barış ve istikrara götürecek tek yol bu. KFOR, Kosova’nın kuzeyinde barış ve güvenliğin korunması görevine devam edecek.” diye konuştu.
“NATO ile daha iyi bir iletişim kurmaya çalışacağız”
Vucic de Sırbistan için NATO ve KFOR ile işbirliğinin önemli olduğunu söyleyerek “KFOR’un tüm topluluklar için güvenliği sağlamasına gerek yok, zira Kosova’nın kuzeyinde sadece Sırplar saldırıya uğruyor.” diye konuştu.
Kosova’nın kuzeyinde yaşanan baskı ve zulüm nedeniyle Sırpların yüzde 13’ünün evlerini terk etmek zorunda kaldığını savunan Vucic, “Gelecek dönemde NATO ile daha iyi bir iletişim kurmaya çalışacağız. Ancak Sırbistan, kendi ordusunu nereye ve ne zaman konuşlandıracağına karar verir.” değerlendirmesinde bulundu.
Vucic, “Albin Kurti, Kosova Başbakanı olduğu sürece Sırp Belediyeler Birliği kurulmayacak. Sürekli bir bahane arıyor. Önce imza lazım diyor, sonra başka şeyler. Büyük güçler kendi evlatlarını korumaya devam edecek, hayatta kalmayı başaran Sırplar da yaşadıklarını anlatacak.” ifadelerini kullandı.
NATO ile ilişkilerinden memnun olduğunu aktaran Vucic, ülkesinin askeri tarafsızlık tutumunu ise devam ettireceğini vurguladı.
Vucic’ten Kosova’daki Sırplar genel seçimde oy kullanamayacak iddiası
AA muhabirinin Sırbistan’da 17 Aralık’ta yapılacak genel seçimlerde NATO’nun Kosova’daki Sırplar için ek bir güvenlik önemli alıp almayacağı sorusu üzerine Stoltenberg, “Artan gerilim nedeniyle NATO varlığını artırma kararı aldı. Daha kalıcı bir çözüm arıyoruz ancak herhangi bir karar verilmedi.” diye konuştu.
Vucic ise Kurti’nin Kosova’daki Sırpların oy kullanmasına izin vermeyeceğini iddia ederek “Kosova’daki Sırplar 25 gün sonra oy kullanabilecek mi? Onlar Sırp olduğu için kimse bunu dert etmiyor. Onlar 2021 seçimlerinde de Kosova’daki Sırpların oy kullanmasına izin vermemişti. Bu da zaten bir şekilde mevcut gerginliğin başlangıcı olmuştu.” dedi.
Avustralya, ABD ve Avrupa’da yaşayan Sırpların oy kullanabileceğini anımsatan Vucic, “Binlerce kilometre ötelerdeki Sırplar oylarını kullanabilecekken, aynı ülkede yaşadığını hisseden insanlar oylarını kullanamayacak. Bu temel hakları yasaklanacak.” ifadelerini kullandı.
Bu arada, Stoltenberg, Sırbistan’ın ardından Kuzey Makedonya’da temaslarda bulunarak Batı Balkan turunu tamamlayacak.
Öte yandan, Sırbistan ve Kosova’nın sık sık karşı karşıya gelmesinin ana nedeninin, Sırbistan’ın 2008’de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı kendi toprağı olarak görmesi olduğu ifade ediliyor.
Avrupa Birliği (AB) arabuluculuğunda 2011’de başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci kapsamında ise ilişkilerin normalleşmesi ve nihayetinde iki ülkenin birbirini tanıması için ortak bir yol aranıyor.