Stoltenberg, Avrupa Parlamentosu Dış İlişkiler Komitesinin toplantısına katılarak milletvekillerine konuşma yaptı ve soruları yanıtladı.
- GÖRÜŞ – İsveç gerçekten NATO’ya girdi mi?
İsveç’in NATO üyeliği başvurusuna değinen Stoltenberg, bunun arka planına bakmak gerektiğini belirtti.
Stoltenberg, şunları ifade etti:
“Rusya Devlet Başkanı (Vladimir) Putin, 2021 sonbaharında NATO’nun imzalaması ve daha fazla NATO genişlemesi olmayacağını taahhüt etmemiz için bir taslak anlaşma gönderdi. Bu Ukrayna’yı işgal etmemesi için bir ön şarttı. Biz tabii ki bunu imzalamadık. Tam tersi oldu. Bizden NATO’nun asla genişlememesini istedi, 1997’den beri NATO’ya girmiş tüm üyelerden ki bu Orta ve Doğu Avrupa ile neredeyse NATO’nun yarısı ediyor, altyapılarımızı çekmemizi istedi, A veya B sınıfı gibi üyelikler oluşturmamızı istedi ama bunları reddettik. Sonuçta sınırlarında daha fazla NATO olmasını engellemek için savaşa girdi ama tersini elde etti. İttifakın doğusunda daha fazla NATO varlığı bulunuyor. Finlandiya, İttifaka üye oldu. İsveç de yakında tam üye olacak.”
Stoltenberg, temmuzda Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta yapılan NATO Zirvesi’nde İsveç’in terörle mücadelede daha fazlasını nasıl yapacağına ilişkin anlaşmaya vardıklarını hatırlatarak şöyle devam etti:
“TBMM’nin bu sonbaharda yeniden açıldığında İsveç’in üyeliğinin en kısa sürede onaylanmasını bekliyorum. Bu daha önce defalarca ifade edildi. Böylece Finlandiya’dan sonra İsveç ile 32 üyemiz olacak. Bu kuzey ülkeleri için, İsveç ve Finlandiya için ayrıca NATO için iyi. Bu, aynı zamanda Başkan Putin’in NATO’nun büyümesini engellemek için bir Avrupa ülkesini işgal ettiğinde tersini elde ettiğinin göstermektedir.”
“Tarihte hiç bu kadar çok mayın görmedik”
Ukrayna’nın Rusya’ya yönelik karşı taarruzuyla ilgili soruyu yanıtlayan Stoltenberg, bunun kanlı ve zor bir süreç olmasını beklediklerini söyledi.
Stoltenberg, Rusya’nın katmanlar halinde savunma hatları oluşturduğunu aktararak şunları dile getirdi:
“Rusya’nın savunma hatlarında hendekler, muharebe tankları, ejderha dişi gibi engeller ve muazzam sayıda mayın bulunuyor. Tarihte hiçbir zaman bir muharebe alanında bugün Ukrayna’da olduğu kadar mayın görmedik. O nedenle Ukrayna’nın karşı taarruzunun çok zor olacağı belliydi. Ancak Ukraynalılar yine de taarruz yapmaya karar verdiler ve ilerleme kaydediyorlar. Belki umduğumuz kadar değil ama kademeli olarak zemin kazanıyorlar. Günde belki birkaç metre. Ukraynalıların zemin kazanması demek, Rusların kaybetmesi demek. Başlangıcı hatırlayalım. Rus ordusu, dünyanın en güçlü ikinci ordusuydu. Şimdi Rus ordusu, Ukrayna’daki ikinci en güçlü ordu.”
Stoltenberg, Ukrayna’ya desteğin önemine işaret ederek “Sadece iyi günlerinde değil, kötü günlerinde de yanlarında olmalıyız. Kazandıklarında da kaybetseler de desteklemeye devam edeceğiz. Çünkü Ukrayna’yı desteklemek kendi ülkelerimiz için barışın sürmesini sağlamak bakımından ve otoriter rejimlerin istediklerini güç kullanarak elde edemeyeceklerini göstermek açısından bir seçenek değil gerekliliktir.” diye konuştu.
“Türkiye’nin çabalarını memnuniyetle karşılıyoruz”
Bir AP milletvekilinin, Karadeniz Tahıl Girişimi’yle ilgili sorusunu cevaplayan Stoltenberg, Rusya’nın anlaşmadan çekilmesini kınadıklarını ifade etti.
“Türkiye’nin anlaşmanın yeniden hayata geçirilmesine yönelik çabalarını memnuniyetle karşılıyoruz.” diyen Stoltenberg, Ukrayna tahılının dünyaya gönderilmesinin en iyi yolunun savaşın bitirilmesi olduğunu, tahıl anlaşmasının savaşın sonuçlarını azaltmaya yönelik olduğunu dile getirdi.
Romanya’daki İHA olayı kasti bir Rus saldırısı değil
Stoltenberg, Romanya’da Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmak için kullandığı insansız hava aracına (İHA) ait olduğundan şüphelenilen parçaların bulunmasıyla ilgili soruya karşılık verdi.
Romanya ile yakın temasta olduklarını, bunun ortaya çıkabilecek kazalara ve olaylara örnek teşkil ettiğini belirten Stoltenberg, “Rusya tarafından kasti olarak düzenlenmiş saldırı olduğuna dair bir bilgimiz yok. Soruşturmanın sonuçlarını bekliyoruz.” dedi.