Lübnan’ın başkenti Beyrut’ta 12 Filistin mülteci kampından biri olan Mar İlyas’ta yaşayan Filistinliler, birgün Hayfa, Yafa ve Akka’daki ecdat topraklarına geri dönmeyi bekliyor.
Çocukluk anıları veya ebeveynlerin anlattıkları köyleri, zeytin bahçeleri ve kentlerinin hikayeleriyle büyüyen mülteciler Nekbe’nin 76’ncı yılında, büyük felaketin daha kötüsünün şu anda Gazze’de yaşandığını dile getiriyor.
AA muhabiri 76 yıl önce yaşanan Nekbe’nin tanıkları olan Mar İlyas Kampı’daki Filistinli mültecilerle görüştü.
Gazze’deki mevcut durum Nekbe günlerinden daha zor
Doğduğu Yafa şehrinden 13 yaşındayken ayrılan 89 yaşındaki Linda Michael Hindali, Nekbe’ye tanıklık eden ve o günleri çok iyi bir şekilde hatırlayan Lübnan’daki son nesil Filistinli mültecilerinden birisi.
Yahudilerin ilk önce kendilerini Gazze’ye sürdüğünü, ardından Kahire ve sonra Beyrut’ta son bulan bir sürgün hayatı yaşadıklarını dile getiren Hindali, bugün hayatta olmayan eşi ile evlenmek için Beyrut’a gelip yerleştiğini söyledi.
Filistinlilerin yurdundan edilmesi için Yahudilerin başlattığı saldırılara henüz 5 yaşındayken tanıklık ettiğini belirten Hindali, Yahudilerin sokaklarda kendilerine saldırmaya başladığını, henüz çocuk yaşta olması nedeniyle durumu o zaman tam idrak edemediğini ve çocukluğunun korku ile geçtiğini aktardı.
Konuşmakta ve nefes almakta zorluk çekmesine rağmen Gazze’de bugün yaşananlar ile 76 yıl önce meydana gelen büyük felaket Nekbe’yi karşılaştıran Hindali, “Bugün Gazze’deki savaştan dolayı cesetler artık yollara saçılıyor. Gazze’deki bugünkü durum Nekbe günlerinden daha zor.” dedi.
1948’de başlatılan proje bugün tamamlanmak isteniliyor
Mar İlyas Kampı sakini olup burada doğan ve ana vatanı Filistin’i hiç görmediğini söyleyen 71 yaşındaki Hayfalı Ali Tevfik er-Rifai de, “Diasporadaki Filistinliler olarak dünden bugüne baktığımızda, İsrail ve çevresindeki Batılı ülkelerin 1948’de başlattıkları işi tamamlamaya çalıştıklarını hissediyoruz.” dedi.
Ancak Filistin topraklarından sürülen mülteciler olarak davalarının henüz diri olduğunu dile getiren Rifai, Filistin devletinin herkesin kalbinde olduğunu belirtti.
O dönem Nekbe’de yaşananlar ile bugünkü duruma değinen Rifai, şunları söyledi:
“Bugün Gazze’de yaşananlar ile 1948 arasındaki tek fark İsrail son bir savaş ile bizim inşa etmek istediğimiz devleti ortadan kaldırmak istiyor. İsrail, Filistin’in kabrine son taşı koymak istiyor. Ancak bugünkü Filistinliler silah, direniş ve kendini savunabilecek güçte ve bunu tüm dünyaya da ispatladı.”
Lübnan’da 200 binin üzerinde Filistinli mülteci yaşıyor
Filistinliler, İsrail’in 14 Mayıs 1948’de, işgal altında tuttuğu Filistin topraklarında bağımsızlığını ilan etmesi ve Filistinlileri zorunlu göçe tabi tutması nedeniyle 15 Mayıs’ı “Nekbe” (Büyük Felaket) olarak anıyor.
İsrail güçleri, Nekbe sırasında yaklaşık 1 milyon Filistinliyi zorla topraklarından çıkararak sürgün etti, Filistinlilere ait 675 köy ve kasaba yok edildi, binlerce Filistinli öldürüldü.
Nekbe’den dolayı halihazırda Lübnan’daki 12 kampta toplamda 200 binin üzerinde Filistinli 1948’den beri mülteci olarak yaşam mücadelesi veriyor.