Tartışmalı yargı düzenlemesinin Meclisteki ilk tur oylaması, on binlerce göstericinin ülke genelinde gün boyu süren protestolarının gölgesinde gerçekleşti.
İsrail Meclisinde gece saatlerinde yapılan oylamada 63 milletvekili yasa teklifi lehinde, 47’si ise aleyhinde oy kullandı.
Teklifin geçmesi için Mecliste üç tur oylamadan da onay alması gerekiyor. Yasa teklifi ikinci oylamadan önce tekrar Meclis Anayasa, Kanun ve Yargı Komitesinde görüşülecek.
İsrail kamuoyunda Mecliste üç oylamanın tamamlanması halinde Yüksek Mahkemenin yasayı iptal edip etmeyeceği tartışılıyor.
“Tarih sizi yargılayacak”
Yasanın mimarı olarak kabul edilen Başbakan Binyamin Netanyahu, oylamayı “büyük bir gün, büyük bir gece” diye tanımladı.
Buna karşılık ana muhalefet lideri Yair Lapid ise, “Tarih sizleri bu gece için, demokrasi, ekonomi, güvenliğe zararınız, İsrail halkını parçalara ayırıp umursamadığınız için yargılayacak.” ifadesini kullandı.
Hükümet kanadı, tartışmalı düzenlemenin “yargının yürütme üzerindeki tahakkümünü azaltacağını” savunurken, karşıtları, yasa teklifinin “erkler arasındaki güç ayrımını iktidar lehine değiştireceğini” belirtiyor.
Netanyahu hükümetinin tartışmalı yargı düzenlemesi
Başbakan Netanyahu liderliğindeki hükümetin Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta Yüksek Mahkemenin yetkilerini sınırlandıran ve yargının, hakimlerin seçimi üzerindeki etkisini azaltan bir yasa planladıklarını duyurmuştu.
Koalisyon hükümetinin, yargının bazı yetkilerini Meclise devretmeye yönelik hamleleri, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı mekanizması ve İsrail sokağında gerilime yol açmıştı.
Ülkedeki en yüksek yargı merci olarak görev yapan Yüksek Mahkeme, “yarı-anayasa” olarak kabul edilen “temel yasalara” aykırı gördüğü durumlarda Meclisin çıkardığı kanunları bozma yetkisine sahip.
Netanyahu hükümetinin açıkladığı yargı düzenlemesi, Meclisin çıkardığı kanunları bozma yetkisini Yüksek Mahkemenin elinden almayı içeriyor.
İsrail Başsavcısı Gali Baharav-Miara, hükümetin yargı düzenlemesine karşı itirazlarını yazılı olarak iletmiş, kaygılarının “güçler ayrılığı, yargının bağımsızlığı ve bireysel hakların korunması”nın bozulması üzerinde toplandığını ifade etmişti.
Yasa teklifinin açıklanmasının ardından her hafta on binlerce İsrailli ülke genelinde Netanyahu hükümetinin yargı düzenlemesine karşı protestolara başlamıştı.