Kendilerine “Vatanı Koruma Ulusal Konseyi (CNSP)” adını veren askeri cuntanın sözcüsü Amadou Abdramane, devlet televizyonundan yaptığı açıklamada, 30 Temmuz’da Nijerya’da yapılacak ECOWAS zirvesi hakkında konuştu.
Abdramane, “ECOWAS’a vatanımızı savunmadaki kesin kararlılığımızı bir kez daha hatırlatıyoruz.” ifadesini kullandı.
ECOWAS Dönem Başkanlığına 10 Temmuz’da seçilen Nijerya Devlet Başkanı Bola Ahmed Tinubu, darbelere karşı takındığı sert tutumla biliniyor.
Tinubu, dönem başkanlığına seçilir seçilmez yaptığı açıklamada, “Demokrasi olmadan yönetim olmaz, özgürlük olmaz, hukukun üstünlüğü olmaz. Batı Afrika’da darbe üstüne darbe yapılmasına izin vermeyeceğiz.” diye konuşmuştu.
Tinubu’nun darbe hükümetlerinin yönetimde olduğu Mali, Burkina Faso ve Gine’ye ağır yaptırımlar planladığı öne sürülmüştü.
Bu bilgiler ışığında Tinubu’nun Nijer’deki darbeyi tersine çevirmek için her yolu deneyebileceği belirtiliyor.
Bazı kaynaklar, ECOWAS’ın, Nijer’deki darbecilere karşı askeri bir müdahale seçeneğini de görüştüğünü iddia ediyor.
Batı ve uluslararası toplum endişeli
ECOWAS’ın yanı sıra Fransa, ABD, Avrupa Birliği (AB) ve Afrika Birliği (AfB) de cuntaya karşı yoğun diplomasi trafiği yürütüyor.
AfB’den yapılan açıklamada, darbeci askerlere derhal kışlalarına dönme çağrısı yapıldı ve ülkedeki anayasal düzenin yeniden tesis edilmesi için 15 gün süre tanındı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da Twitter’dan, Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum ve bir önceki Cumhurbaşkanı Mahamadou Issoufou ile görüştüğünü ve Bazum’a desteğini yinelediklerini belirtti.
Dışişleri Bakanı Blinken, “Birkaç kişinin eylemleri, Nijer halkının faydalandığı yüz milyonlarca dolarlık ABD yardımlarını riske atıyor.” ifadesini kullandı.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell de darbenin ardından değişen yönetimi tanımadıklarını ve tanımayacaklarını belirtti.
Borell, Nijer’e yönelik yardımı ve işbirliğinin askıya aldığını bildirdi.
AB ülkelerinin Niamey Büyükelçileri de Issoufou ile bir araya gelerek ülkedeki son gelişmeleri değerlendirdi.
Batının Sahel’deki yegane müttefiki
Batı Afrika’da 2020’den bu yana gerçekleşen 5 askeri darbeyi kınamakla yetinen Batılı müttefikler, Nijer’deki darbeyi tersine döndürmenin yollarını arıyor.
Batının Sahel bölgesindeki tek müttefiki olan Nijer’de ABD’nin 1000, Fransa’nın da 1500 askeri bulunuyor.
Mali ve Burkina Faso’daki darbeler nedeniyle bu ülkelerdeki askeri gücünü çekmek zorunda kalan Fransa için Nijer, Sahel’deki “tek dost” olarak değerlendiriliyor.
ABD’nin de Agadez kenti yakınlarında “Niger Air Base 201” isimli bir insansız hava aracı üssü bulunuyor.
İnşaatı ve finansmanı ABD’ye, mülkiyeti ise Nijer ordusuna ait üs, yüksek teknolojili uydu iletişim sistemleriyle 2019’dan bu yana hizmet veriyor.
İnşası için 110 milyon dolar, yıllık bakımı için ise 30 milyon dolar harcayan ABD, söz konusu üssü Saheldeki ana istihbarat ve gözetleme merkezi olarak kullanıyor.
Cuntanın lideri, Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı Komutanı
Nijer’de Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum, 26 Temmuz’da Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı unsurlarınca alıkonulmuştu ve o akşam asker yönetime el koyduğunu duyurmuştu.
Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı Komutanı General Omar Tchiani, 28 Temmuz’da CNPS’nin liderliğini üstlendiğini ve geçiş hükümetinin başına geçtiğini açıklamıştı.
Bir önceki Cumhurbaşkanı Mahamadou Issoufou’nun “sırdaşı” olarak bilinen 62 yaşındaki Tchiani, yaklaşık 10 yıldır Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı Komutanı olarak görev yapıyordu.