Afrika’nın en fazla Müslüman nüfusa sahip ülkesi Nijerya’nın kuzeyinde, uzun yıllardır bayram geleneklerinin bir parçası olan ve renkli atların yer aldığı “Hawan Sallah” ve “Hawan Daushe” geçit törenleri halen sürüyor.
Hausa dilinde at biniciliği manasına gelen “Hawan Daushe” ve bayram festivali manasına gelen “Hawan Sallah” gelenekleri, ülkenin kuzeyindeki Kano, Sokoto, Katsina, Zaria (Zazzau), Bauchi, Daura, Hadejia, Bida ve Gumel gibi bölgelerde devam ediyor.
Hausa topraklarında her Ramazan ve Kurban Bayramı’nda düzenlenen bu etkinlik, eski hükümdarlar, özellikle de emirlerin kendi bölgelerinde kutladığı tarihi at binicilik şenliği olarak biliniyor.
Kutlamalarda, emir, bölge emirleri, yardımcıları ve at binicilerinin giyim kuşamlarının yanı sıra atlara takılan çeşitli motiflerde süsler de oldukça renkli görüntüler oluşturuyor. Etkinlikte, geleneksel dans gösterileri ve performanslar da kutlamaya farklı bir heyecan katıyor.
Etkinlik sırasında, “Madawaki” olarak bilinen baş süvari subayının gözetiminde, genellikle geleneksel savaş stratejileri ve araçlarının gösterimi yapılıyor.
Şehre atlarıyla giren emirler, halkın bayramını kutluyor
Bayram namazının hemen ardından düzenlenen etkinlikte, bölge emiri, yardımcıları ve at binicileri namaz kılınan yerden şehre atlarıyla giriş yaparak, halkın bayramını kutluyor.
Kovid-19 nedeniyle Kano eyaletinde 2 sene ara verilen kutlamalar, bu sene heyecan ve coşkuyla yeniden başladı.
Kano Eyaleti’ndeki Bayero Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Profesör Dahiru Yahaya, etkinliğin tarihi ve önemini AA muhabirine anlattı.
Yahaya, Hawan Sallah etkinliğinin Hausa Emirliği tarihinden bu yana uzun yıllardır devam eden bir gelenek olduğunu söyledi.
“Devlet ve emirlikler için askeri ve ekonomik güç göstergesiydi”
Hawan Sallah’ın, ülke genelinde “en büyük bayram etkinliği” olduğunu belirten Yahaya, bu etkinliği bir devlet ya da emirliklerin, askeri ve ekonomik gücünü göstermek amacıyla düzenlediğini ifade etti.
Bu etkinliğin, atların savaşlarda kullanıldığı 600 yılı aşkın geçmişe kadar uzandığını aktaran Yahaya, “Her soylu hanenin bir alay oluşturarak emirliği savunması bekleniyordu. Alaylar yılda bir kez, biniciliklerini, savaşa hazır olduklarını ve sadakatlerini sergileyerek emire bağlılıklarını gösterirlerdi.” dedi.
Yahaya, Hawan Daushe’nin ise yüzyıllar önce askeri geçit töreni olarak yapıldığını, bu törenle bölge halkına cesaret, düşmana ise gözdağı verildiğini belirtti.
14. yüzyılda bayram geleneği haline geldi
Emirliklerin, 11. yüzyılda Nijerya’ya İslam’ın gelmesiyle bu tür askeri geçit törenlerine ara verdiğini bildiren Yahaya, 14. yüzyılın sonlarında Kano Emiri Sarki Muhammadu Babba Rumfa döneminde ise “bayram geleneği” haline geldiğini söyledi.
Yahaya, Rumfa’nın bu etkinliği fırsat bilerek, halkın bayramını kutladığını ve halihazırda da diğer emirlerin bu şekilde bayram kutlamalarını sürdürdüğünü kaydetti.
Hausa topraklarında bu geleneğin halen korunduğunun altını çizen Yahaya, çoğu emirliğin kutlamayı iki gün yaptığını, ancak Kano eyaletinde bu etkinliğin 7 gün sürdüğünü dile getirdi.