Batı Kudüs’te on binlerce İsrailli, Başbakan Binyamin Netanyahu hükümetinin tartışmalı yargı düzenlemesini protesto etti.
İsrail’de, Netanyahu hükümetinin yargının yetkilerini kısıtlayan yasa teklifine karşı başlayan kitlesel protestolar altıncı haftayı geride bırakırken, bu kez protestonun adresi yasanın oylandığı Batı Kudüs’teki Meclis oldu.
Ülkedeki sivil toplum kuruluşları, hukukçular ve yüksek teknoloji ile sağlık sektörü gibi meslek gruplarının çağrısı üzerine on binlerce kişi Meclisin önünde toplandı.
Gösterilere katılan eski başbakan ve yeni muhalefet lideri Yair Lapid, toplanan kalabalığa hitap etti.
Lapid, hükümetin yargı düzenlemesini “delilik” olarak nitelendirerek, “Bu ülkede sadece vergi ödemek ve çocuklarımızı askere göndermek için yaşamıyoruz. İsrail devletini karanlık bir diktatörlüğe çevirip bizi susturmaya çalışırlarken kendimizi evlerimize kapatmayacağız.” diye konuştu.
Meclis komisyonu, teklifin ilk aşamasını onayladı
Öte yandan Meclisteki Anayasa, Hukuk ve Adalet Komisyonu, Yüksek Mahkeme’nin bazı yetkilerini Meclise devreden ve mahkemenin temel konularda yargı denetimi yapma yetkisini fiilen ortadan kaldıran teklifin, “Temel Yasalar: Yargı” başlıklı ilk aşamasını onayladı.
Teklif, 7 “hayır” oyuna karşılık 9 “evet” oyuyla kabul edilirken, muhalefetteki milletvekillerinin engellemeleri nedeniyle Komisyondaki oturumda zaman zaman kesintiler yaşandı.
İsrail’de herhangi bir yazılı anayasa bulunmazken, hükümetin değişiklik öngördüğü söz konusu “Temel Yasalar” anayasa hükmünde değerlendiriliyor.
Netanyahu hükümetinin “yargı reformu”
Başbakan Netanyahu liderliğindeki hükümetin Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta Yüksek Mahkeme’nin yetkilerini sınırlandıran ve yargının, hakimlerin seçimi üzerindeki etkisini azaltan bir yasa planladıklarını duyurmuştu.
Koalisyon hükümetinin, yargının bazı yetkilerini Meclise devretmeye yönelik hamleleri, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı mekanizması arasında gerilime yol açmıştı.
Ülkedeki en yüksek yargı merci olarak görev yapan Yüksek Mahkeme, “yarı-anayasa” olarak kabul edilen “temel yasalara” aykırı gördüğü durumlarda Meclisin çıkardığı kanunları bozma yetkisine sahip.
Netanyahu hükümetinin açıkladığı yargı düzenlemesi, Meclisin çıkardığı kanunları Yüksek Mahkeme’nin bozma yetkisini mahkemenin elinden almayı ve yargıçların atanması için yetkili Atama Komitesinin üye sayısını hükümet lehine değiştirmeyi içeriyor.
İsrail Başsavcısı Gali Baharav-Miara, hükümetin yargı düzenlemesine karşı itirazlarını yazılı olarak iletmiş, kaygılarının “güçler ayrılığı, yargının bağımsızlığı ve bireysel hakların korunması”nın bozulması üzerinde toplandığını ifade etmişti.