Başta başkent Lima olmak üzere Apurimac, Ancash, Ayacucho, Cajamarca, Cusco, Moquegua, Puno ve San kentlerinde sokaklara inen göstericiler, polisle çatıştı.
Olaylarda 9 kişinin daha hayatını kaybetmesiyle Kongre ve hükümet karşıtı eylemlerde ölü sayısı 18’e yükseldi.
Ombudsman Ofisinden yapılan açıklamada, güvenlik güçleri ile göstericiler arasında çıkan arbedede 216’sı polis, 210’u sivil toplam 426 kişinin yaralandığını bildirdi.
Eylemlerin yoğun yaşandığı Ayacucho ile Apurimac kentleri, 13 ölümle en çok can kaybının yaşandığı şehirler olarak dikkati çekiyor.
Ulusal İnsan Hakları Koordinatörü’nün (CNDDHH) Twitter hesabından yapılan açıklamada, yetkililere tepki gösterilerek “Bir ölüm daha olmasın, Ayacucho’daki olayların soruşturulmasını ve suçluların cezalandırılmasını talep ediyoruz. Askeri müdahaleye son verilmesini istiyoruz, bu suçlardan ülkenin en yüksek siyasi makamları sorumludur” ifadeleri kullanılmıştı.
Castillo: Askerin sokağa inmesi talimatını ABD verdi
Öte yandan Castillo, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, ülke yetkililerinin askerleri ABD büyükelçisinin Hükümet Sarayı’nı ziyaretinin ardından sokaklara çıkardığını söyledi.
Castillo, “Yurttaşlarım dikkat! ABD büyükelçisinin Hükümet Sarayı ziyareti ne hür ne de ülke yararına olmuştur. Toplantıda askerlerin sokağa çıkarılması ve savunmasız halkımın katledilmesi emri verilmiş ve aralarında Konga, Tai Maria ve diğer minerallerin çıkarılmasının önünü açmak üere konuşuldu. Peru medyası bu konuda sessiz kalmayacak, inkar da edecek” dedi.
Göstericiler eski Cumhurbaşkanı Castillo’nun serbest bırakılmasını istiyor
Ülke genelindeki olağanüstü hal ilanının ardından silahlı kuvvetlere bağlı binlerce asker, Lima’nın merkezinde konuşlandırıldı.
Protestocular, ülkenin yeni Cumhurbaşkanı Dina Boluarte’nin istifasını, gözaltında bulunan Castillo’nun bırakılmasını, Kongre’nin kapatılmasını ve seçim takviminin bir an önce belirlenmesini talep ediyor.
Yeni seçim tarihi Aralık 2023
Cumhurbaşkanı Boluarte ise “Protestocu kılığına girmiş şiddet yanlılarının ülkemizi tehlikeye atmaya çalıştığı son olaylara rağmen bir anne ve Cumhuriyet’in ilk kadın cumhurbaşkanı olarak size söylüyorum, ülkenin güvenliği için çalışma taahhüdümü bir kez daha teyit ediyorum” sözleriyle olaylara tepki göstermişti.
Yeni Boluarte, dünkü açıklamasında Ulusal Seçim Jürisi ile yapılan istişarelerin ardından genel seçimler için yeni tarihin Aralık 2023 olabileceğini duyurmuştu.
Hükümet, şiddet olayları ve protestolar nedeniyle 14 Aralık’ta ülke genelinde 30 günlüğüne OHAL ilan etmişti.
Boluarte ise istifa etmesi için kendisini günlerdir protesto eden göstericilere 14 Aralık’ta diyalog çağrısında bulunmuştu.
Castillo’nun görevden alınması
Eski Peru Cumhurbaşkanı Castillo, hükümeti devirmekle suçladığı Kongre tarafından ‘kalıcı ahlaki yetersizlik’ suçlamasıyla görevinden azledilmişti.
Castillo’nun görevinden alınması yönündeki karar, 7 Aralık’taki genel kurul toplantısında 6 aleyhte, 10 çekimser oya karşı 101 lehte oyla kabul edilmişti.
Kongrede Castillo’nun görevden azledilmesi kararına gerekçe olarak ‘kamu fonksiyonlarını gasbetmeye, devlet yetkilerinin işleyişini engellemeye ve anayasal düzeni ihlal etmeye çalışmak’ gösterilmişti.
Pedro Castillo, Kongreyi feshetme ve ulusal acil durum hükümeti kurma kararının ardından gözaltına alınmıştı.
Erken seçim önerisi
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Boluarte, Castillo’nun görevinden alınmasının ardından ülkenin yeni cumhurbaşkanı olarak 8 Aralık’ta yemin etmişti.
Boluarte, 11 Aralık’taki açıklamasında, bu siyasi çatışmanın ülke için sağlıklı olmadığına dikkati çekerek “Birkaç gün içinde Kongreye erken seçim önerisini getireceğim. Cumhurbaşkanı olarak görevim çoğunluğun iradesine uymaktır” ifadesini kullanmıştı.
Birleşmiş Milletler (BM), 12 Aralık’taki açıklamasında, Peru’da devam eden hükümet karşıtı protestolarda şiddetin arttığını ve durumun daha da kötüye gidebileceğinden endişe duyduğunu bildirmişti.