İran’da enerji krizi nedeniyle havanın soğuduğu kış günlerinde, bazı eyaletlerde birçok fabrika ve devlet daireleri tatil edilirken, okullar ise uzaktan eğitime geçti.
Petrol zengini ülkede, ekonomik yaptırımlar nedeniyle enerji altyapısına yeterli yatırım yapılamaması, enerji tedarikinde sıkıntıya yol açarken, özellikle kış aylarında sanayi ve yerleşim bölgelerindeki elektrik kesintileri ekonomik ve sosyal sorunlara neden oluyor.
Ülkede özellikle kış aylarında artan enerji talebi ile mevcut altyapının yetersizliği birleşince elektrik ve doğal gaz kesintileri kaçınılmaz hale geliyor.
“Kombileri 2 derece düşürün” çağrısı
Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, bir süre önce vatandaşlara seslenerek, kombilerini 2 derece daha düşük seviyede çalıştırmalarını istedi.
Enerji Bakanı Abbas Aliabadi ise elektrik santrallerine daha fazla gaz verilebilmesi ve vatandaşlara elektrik tedarikinde sorun yaşanmaması için yakıt tüketiminin azaltılması konusunda halka çağrı yaptı.
Bazı enerji santrallerinin arızalı olduğuna işaret eden Aliabadi, halkın yakıt tüketimini düşürmesi gerektiğini söyledi.
Enerji sorunu nedeniyle aralık ayında, Erdebil, Tahran, Batı Azerbaycan, Simnan, Gülistan, Kuzey Horasan, Rezevi Horasan, Mazenderan, Zencan, Kürdistan ve Kirmanşah gibi bölgelerde tüm eğitim kademelerinde eğitime ara verildi.
Fabrika ve atölyeler durdu
İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı Muhammed Cafer Kaimpenah, 17 Aralık’ta ülkede doğal gaz yetersizliği nedeniyle bazı sanayi bölgelerindeki fabrika ve atölyelerin faaliyetlerinin durduğunu belirtti.
Kaimpenah, ülkede doğal gaz ihtiyacının 945 milyon metreküp olmasına rağmen yaklaşık 840 milyon metreküp üretildiğini açıkladı.
Tejaratnews haber sitesine göre, ülkenin elektrik ihtiyacının büyük kısmı hala doğal gaz kullanan termik santraller tarafından karşılanıyor. Bu durum, elektrik talebinin en yoğun olduğu dönemlerde yaklaşık 15 bin megavatlık açığa neden oluyor. Sık sık yaşanan elektrik kesintileri, sanayi ve vatandaşlar için ciddi sorunlar oluşturuyor.
İran’da, elektriğinin yüzde 94’ünü fosil yakıtlardan üretiliyor. Rüzgar ve güneş enerjisinin payı dünya genelinde yüzde 13 iken, bu oran İran’da yüzde 0.6 seviyesinde.
Elektrik kesintileri üretime milyarlarca dolar zarar veriyor
Doğal gaza aşırı bağımlılık, teknolojik gelişmelerin yetersizliği ve eski altyapılar, yenilenebilir enerji geliştirilmesini olumsuz etkiliyor. Ayrıca, eski üretim ve iletim altyapısı enerji kaybına neden olup ülke ekonomisine ciddi zararlar veriyor.
Bu verimsizlik, maliyetleri artırırken, elektrik şebekesinin güvenilirliğini azaltıyor.
Ülkedeki elektrik kesintilerinin sanayi üretimine yıllık 5 ila 8 milyar dolar zarar verdiği tahmin ediliyor.
İran, yenilenebilir enerji kapasitesini 2030 yılına kadar yaklaşık 2 bin 500 megavata çıkarmayı planlıyor. Ancak, mali zorluklar ve ekonomik yaptırımlar, yabancı yatırımların ve ileri teknolojilerin ülkeye girişini olumsuz etkiliyor.
ABD Enerji Enformasyon İdaresinin (EIA) verilerine göre, Rusya, 47 trilyon metreküple dünyada kanıtlanmış en fazla doğal gaz rezervine sahipken İran da 34 trilyon metreküple en fazla gaz rezervlerine sahip ikinci ülke konumunda.