Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Bakanlık olarak adil ve rekabetçi bir iç piyasa ile istikrarlı bir iç ticaret ortamı tesis etmekle birlikte tüketici mağduriyetlerini ortadan kaldırmak amacıyla başta gıda ve temel ihtiyaç malzemeleri olmak üzere çeşitli sektörlerde yoğun denetim faaliyetleri yürütüldüğü belirtildi.
Bu kapsamda, motorlu kara taşıtları piyasasındaki arz ve talep dengesizlikleri sonucu ikinci el otomobil satışlarında yaşanan fiyat artışlarıyla stokçuluk ve sıfır taşıta erişim sıkıntılarını ortadan kaldırmak amacıyla alınan makroekonomik tedbirlerin yanında ihtiyaç duyulan düzenlemelerin Bakanlık tarafından gecikmeksizin hayata geçirildiği ifade edildi.
Motorlu kara taşıtları piyasasında ortaya çıkan aşırı ve adil olmayan fiyat artışlarının ve stokçuluğun önüne geçilmesini temin etmek üzere “6 ay-6 bin kilometre” düzenlemesi olarak bilinen pazarlama ve satış kısıtlaması kapsamında bugüne kadar yaklaşık 52 milyon lira, son 1 yılda otomobil yetkili bayisi ile oto galerilere yaklaşık 17 milyon lira idari para cezası uygulandığı belirtildi.
Açıklamada, motosikletlerin de aynı düzenlemelerin kapsamına alındığı bildirildi.
İkinci el motorlu kara taşıtlarının üretici veya distribütör tarafından tavsiye edilen güncel satış fiyatının üzerinde bir fiyattan ilan yoluyla pazarlanmasına kısıtlama getirildiği anımsatılan açıklamada, “Söz konusu düzenlemeye aykırı hareket edenlere Ticaret Bakanlığı tarafından son 1 yılda yaklaşık 90 milyon lira idari para cezası uygulanmıştır.” ifadesi kullanıldı.
Açıklamada şu bilgiler verildi:
“İlk tescil motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden yetkili bayilerin, tüketicinin ilk tescil motorlu kara taşıtlarına ulaşmasını zorlaştırıcı faaliyetlerde bulunması yasaklanmıştır. Söz konusu düzenlemeye aykırı faaliyette bulunduğu tespit edilen yetkili bayilere stokçuluk kapsamında Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu eliyle uygulamanın yürürlüğe girmesinden itibaren yaklaşık 294 milyon lira, son 1 yılda ise yaklaşık 219 milyon lira idari para cezası uygulanmıştır. Bu bayilerin ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yetki belgeleri iptal edilerek, bu işletmelerin 1 yıl süreyle ikinci el taşıt ticaretiyle iştigal etmeleri engellenmiştir.”
Açıklamada, emlak sektöründe gerçekleştirilmeye çalışılan bilinçli fiyat artışlarını engellemek amacıyla emlak sektörüne 121 milyon lira idari para cezası uygulandığı bildirildi.
Konut ilan fiyatlarında fahiş artış yaparak piyasayı ve serbest rekabeti bozan ve tüketici mağduriyetine sebep olan emlak işletmelerine son 1 yıl içinde yaklaşık 89 milyon lira idari para cezası uygulandığı bildirilen açıklamada, bu denetim çalışmalarına ek olarak bakanlıkça otomotiv, emlak ve kuyum sektörlerinde yetki belgesi almaksızın faaliyette bulunduğu tespit edilen işletmelere uygulama başladığı an itibarıyla yaklaşık 75 milyon lira, son 1 yılda ise yaklaşık 72 milyon lira idari para cezası kesildiği belirtildi.
81 ilde fahiş fiyat artışı kapsamında denetimlerin aralıksız sürdürüldüğü vurgulanan açıklamada, “Bu kapsamda, 2023 yılı temmuz ayından bugüne 81 ilimizde toplam 36 bin 59 işletme ve 261 bin 653 ürün, uygulamanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren ise bugüne kadar 89 bin 376 firma ve 567 bin 455 ürün denetlenmiştir. Yapılan inceleme ve denetimlerin Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu toplantılarında değerlendirilmesi neticesinde Kurul tarafından bugüne kadar 286 milyon lira, son 1 yılda ise fahiş fiyat artışından 155 milyon lira idari para cezası kararı alınmıştır.” ifadesi kullanıldı.
Açıklamada şunlar kaydedildi:
“Ticaret Bakanlığı olarak iç piyasamızı bozucu eylem ve fiillerle birlikte vatandaşlarımızın ihtiyaç duyduğu temel ihtiyaçlar göz önünde bulundurularak, bu noktalarda mağduriyet doğurabilecek her türlü girişime karşı yaptığımız çalışmalar neticesinde bugüne kadar başta gıda sektörü olmak üzere fahiş fiyat artışlarından dolayı 286 milyon lira, 294 milyon lirası stokçuluk faaliyetleri olmak üzere otomotiv sektörüne 457 milyon lira, emlak sektörüne 121 milyon lira, kuyum sektörüne 25 milyon lira olmak üzere toplamda yaklaşık 889 milyon lira idari para cezası uygulanmıştır.”
Uygulanan müeyyidelerin yanında 29 Mayıs 2024 tarihinde yürürlüğe giren “Türk Ticaret Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile fahiş fiyat ve stokçuluk fiillerine karşı cezaların artırıldığı anımsatılan açıklamada, “Fahiş fiyat fiiline karşı idari para cezası üst sınırı 1 milyon TL’ye, stokçuluk fiiline karşı idari para cezası üst sınırı ise 12 milyon TL’ye yükseltilmiştir. Yine bir takvim yılında en az 3 defa stokçuluk yaptığı tespit edilenlerin iş yerlerinin 6 güne kadar kapatılması mümkün hale getirilmiştir.” bilgisi verildi.
Denetimlere 81 ilde aralıksız şekilde devam edilerek manipülatif ve bilinçli fahiş fiyat artışlarından vatandaşların etkilenmesinin önüne geçileceği vurgulanarak, “Bu hassasiyetlerimiz ve önceliklerimiz neticesinde Ticaret Bakanlığı olarak ilave tedbirlerin alınması gerektiğinde tereddüt edilmeden hayata geçirilmeye devam edilecektir.” denildi.