Volkanik faaliyetler sonrasında oluşan, süngerimsi yapısından dolayı “sünger taşı”, “köpük taşı”, “ponza taşı” ve “lav taşı” olarak da adlandırılan hafif kayaç, ülkenin çeşitli noktalarındaki çok sayıda işletme tarafından çıkarılarak farklı sektörlerde kullanıma sunuluyor.
Geniş pomza rezervlerine sahip Türkiye’de Nevşehir, Kayseri, Bitlis başta olmak üzere çeşitli yörelerde meşakkatli çalışmayla yer altından çıkarılan pomza, dünyanın dört bir tarafına ihraç ediliyor.
Pomzanın yüzde 90’ı inşaatlarda kullanılıyor
Tüm dünyada üretilen pomzanın yüzde 90’a yakını inşaat sektöründe bims blokları, sıva ve harç kumu, çatı ve dekoratif kaplamada, izolasyon dolgusu yapımında kullanılıyor.
Özellikle binaların ısı, ses ve yangın yalıtımında kullanılan bu ürün, ısıtma ve soğutma giderlerinde enerji tasarrufu sağlaması dolayısıyla da tercih ediliyor.
Nevşehir’de faaliyet gösteren Bims Sanayicileri Derneği Başkanı Serhat Sonugelen, AA muhabirine, pomza madeninin öneminin her geçen yıl arttığını, teknolojinin gelişmesine paralel olarak farklı sektörlerde de kullanılmaya başlandığını belirtti.
Dünyada çeşitli ülkelerdeki yataklardan çıkarılan madenin en kalitelisinin Anadolu’da bulunduğunu vurgulayan Sonugelen, “Kullanım alanı geniş bir malzeme, dünya rezervi 20 milyar metreküp civarında, bu rezervin yüzde 50’sine yakını da Türkiye’dedir. Pomza, inşaattan tekstile, savunma sanayisinden kozmetiğe kadar birçok alanda kullanılmaktadır. Ülkemizde en çok bims blok ve yalıtım olarak inşaat sektöründe ve tekstilde, aynı zamanda tarım ve kimya alanlarında kullanılıyor.” dedi.
“15 bin kişiye istihdam sağlanıyor”
Derneklerinin kurumlarla iş birliği içinde olduğunu, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi bünyesindeki Pomza Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde Ar-Ge çalışmalarıyla madenin kullanılabilirliğinin artırılmasına yönelik faaliyetler yaptıklarını aktaran Sonugelen, şunları söyledi:
“Türkiye çapında pomza madeninin istihdama katkısı 15 bin kişidir. Ekonomiye sağladığı katma değer ise yılda 15 milyar lira civarındadır. Yaklaşık 50 milyon dolarlık ihracatın da çoğunluğu tekstil sektörünedir. Pomza, Kanada’dan Çin’e, Afrika’dan Avrupa ülkelerine kadar birçok ülkeye ihraç edilmektedir. Biz çalışmalarımıza devam ederek özellikle inşaat, tarım ve tekstil sektöründe ürünlerimizi geliştirerek hem istihdama hem de ülke ekonomisine katma değer sağlamaya devam edeceğiz. Ürünümüzü geliştirirsek özellikle savunma sanayisinde bu ürüne çok geniş yer bulabileceğiz. Bims sanayicileri ve pomza madencilerini bir çatı altında topladığımız dernek aracılığıyla ürünlerimizi tanıtıyoruz. İnşaatlarda daha çok kullanılması için girişimlerde bulunuyoruz.”
Nevşehir’de faaliyet gösteren yaklaşık 3 bin kişinin istihdam edildiği 15 pomza ocağından birinde şantiye şefi olarak görev yapan Yıldıray Ceylan da madenin bulunduğu alanın tespitinin ardından aylarca devam eden meşakkatli çalışma yürüttüklerini anlattı.
Üretime katkı sunmaktan mutlu olduklarını belirten Ceylan, “Arazi toprağını hafriyat çalışmasıyla alıp, üzerindeki tüf toprağı temizliyoruz. Çıkardığımız pomzayı eleyip, sınıflandırıp yıkama işlemine tabi tutuyoruz. Ebat ve kalitesine göre ayrılmasının akabinde kullanıma hazır hale geliyor.” diye konuştu.