Dünyada nesli tehlike altındaki türlerin bulunduğu kırmızı listede “tehdide açık” koduyla yer alan ve Iğdır’da ağlara takılan poyraz kuşları, uydu vericisiyle takip ediliyor.
Kuşların göç rotasında bulunan Iğdır’daki Aras Vadisi’nde bugüne kadar yapılan çalışmalarda dünyada nesli tehlike altında olan türlerin de içinde yer aldığı 313 kuş türü gözlemlendi.
KuzeyDoğa Derneğinin, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünün izniyle alanda kurduğu Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi’nde kuşlar halkalanıp önemli türlere ise uydu vericisi takılıyor. Çalışmalar kapsamında kurulan ağlara takılan önemli türlerden biri ise poyraz kuşları oldu.
Vadide 26 Mart’ta ağa takılan iki poyraz kuşu halkalandı. Dişi olanına “Maya”, erkek olanına ise “Alp” adı verilen kuşlar, uydu verici takılıp doğaya bırakıldı.
Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliğince (IUCN) oluşturulan, dünyada nesli tehlike altındaki türlerin bulunduğu kırmızı listede “tehdide açık” koduyla yer alan poyraz kuşları, önemli kıyı kuşları arasında yer alıyor.
Uydu vericisiyle takip edilen “Maya” ve “Alp”ten alınan veriler, poyraz kuşlarının beslenme ve üreme alanları ile göç rotaları ve kışlama alanlarının belirlenmesine yardımcı olacak.
Maya ve Alp’in uydu vericiyle 40 günlük yolculuğu
AA muhabirinin uydu verilerinden derlediği bilgilere göre, “Maya” ve “Alp”, takibe alındıkları 40 günlük süre içerisinde yaklaşık 200 kilometre mesafe katetti.
Genellikle Aras Nehri kıyısında gezen kuşlar, Türkiye ile Ermenistan arasında bulunan bölgedeki sulak alanları kullanıp buralarda beslenmesini sürdürüyor.
Birlikte hareket eden ve eş oldukları düşünülen “Maya” ve “Alp”, bu süre içinde en fazla 1041 metre irtifada, en hızlı ise saatte 5 kilometre hızla uçtu.
Asya ve Afrika’da nadir, Türkiye’nin yanı sıra Avrupa’da daha yoğun görülebilen türün, havaların ısınmasıyla farklı alanlara göçmesiyle yeni verilerin elde edilmesi bekleniyor.
Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi sorumlusu Kayahan Ağırkaya, AA muhabirine, 2023-İlkbahar sezonu kapsamında halkalama ve araştırma çalışmalarını yürüttüklerini söyledi.
Bu kapsamda birçok önemli tür üzerinde çalışma yaptıklarını belirten Ağırkaya, “Takip ettiğimiz önemli türlerden biri de poyraz kuşu oldu. Bu tür Aras Vadisi’nde üreyen önemli kıyı kuşlarından biri, IUCN’in kırmızı listesinde nesilleri tehlike altında olan bir tür. Nesillerinin tehdit altında olması yaşam alanları olan kıyılar, sulak alanlar ve tüm denizel ekosistemlerdeki tahribatı gözler önüne seriyor.” dedi.
“Onlarla ilgili daha çok veri toplama hedefindeyiz”
Yapılan çalışmadan elde edilecek verilerin, kuş bilimi ve poyraz kuşları açısından önemli katkılar sağlayacağını vurgulayan Ağırkaya, şunları söyledi:
“Biz de Maya ve Alp adınız verdiğimiz, yaklaşık 40 gündür takip ettiğimiz iki bireyin bundan sonraki göç stratejilerini ve yaşam alanlarını belirlemek, onlarla ilgili daha çok veri toplama hedefindeyiz. Merkezimiz bugüne kadar 170 binden fazla kuş halkaladı ve 90’dan fazla kuşa uydu vericisi yerleştirdi.”