Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Afganistan’da 20 yıl bulunan NATO ülkelerinin bu ülkede yaşananların sorumluluğunu taşıdığını belirterek, “Yapmaları gereken ilk şey, Afgan finans varlıklarını dondurmamak ve Afganistan’ın birincil öneme sahip sosyal ve ekonomik sorunları çözmesine imkan vermektir.” dedi.
Putin, Uluslararası Valday Tartışma Kulübünün Soçi’deki toplantısında, gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Afganistan’daki durumun normalleşmesi için ekonominin yeniden inşasına yardım etmek gerektiğini vurgulayan Putin, Çin ve Rusya ile Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) ülkelerinin de bu sürece katılmasının önemine dikkati çekti.
Afganistan’da yaşananların esas sorumluluğunun 20 yıldır bu ülkede savaşan NATO ülkelerinin olduğuna işaret eden Putin, “Bence yapmaları gereken ilk şey, Afgan finans varlıklarını dondurmamak ve Afganistan’ın birincil öneme sahip sosyal ve ekonomik sorunları çözmesine imkan vermektir.” ifadesini kullandı.
Putin, Rusya ve ŞİÖ ülkelerinin; Afganistan’ın komşu devletlerinin vatandaşlarının durum ne olursa olsun kendilerini güvende hissetmelerini sağlamak için çalışacağını dile getirdi.
Çin ile ikili bazda bu çalışmayı sürdüreceklerini vurgulayan Putin, “Terör ve radikalizm kaynağı olmayan, sınırlarımıza yakın, sakin ve gelişen bir Afganistan’a sahip olmak bizim için önemlidir. DEAŞ’ın varlığı orada duruyor, Taliban teröristlerden kurtulmaya çalışıyor, kurbanlar veriyor. Bu bizim için önemli.” diye konuştu.
“Karabağ’da tarafların anlaşmaları uzun vadeli kabul etmesi gerektiği” mesajı
Putin, Karabağ’daki duruma ilişkin yaptığı değerlendirmede de “Öncelikle hem Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in hem de Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın siyasi bilgeliğini takdir etmeliyim. Tüm trajediye rağmen mevcut durumu aşmayı, sorumlu bir karar vermeyi başardılar, akan kanı durdurmayı başardılar.” diye konuştu.
Bölgede uzun vadeli çözüm için koşulların yaratılması gerektiğine dikkati çeken Putin, iki tarafın bu anlaşmaları uzun vadeli kabul ederek barış içinde yaşamanın avantajlarını takdir etmesi halinde bunun gerçekleşeceğini belirtti.
Putin, Ermenistan ve Azerbaycan’ın sınır sorununu Sovyet dönemi haritalara dayanarak çözebileceğini ancak bu sürecin karşılıklı tavizler gerektirdiğini dile getirdi.
Azerbaycan’ın Nahçıvan ile doğrudan ulaşım bağlantılarını açmak ve Erivan’ın Bakü ile normal ekonomik ilişkiler kurmak istediğini aktaran Putin, Ermenistan’ın Türkiye ile ilişkilerini yeniden sağlamak ve ona modern bir karakter kazandırma arzusunda olduğunu bildirdi.
Mali’deki Wagner’in varlığı
Rus güvenlik şirketi Wagner’in Mali’de bulunması ile ilgili bir soruyu da cevaplayan Putin, söz konusu paralı savaşçıların bu ülkede bulunabileceğini söyledi.
Putin şöyle devam etti:
“Bu özel bir şirket, devlet şirketi değil. Onlar Rus devletinin çıkarlarını yansıtmıyor ve eğer onlar bir yerlerde bulunuyorsa Rus devleti adına değildir. Bu özel iş ve özel çıkarlar, enerji kaynakları, altın ve değerli taşlar gibi diğer kaynakların çıkarılması ile ilgili. Eğer bu Rus devletinin çıkarları ile çelişmeye başlarsa -ne yazık ki böyle oluyor- o zaman biz elbette buna tepki gösteririz ve bunu yaparız.”
Rusya-ABD ilişkilerinde bir adım ileri, iki adım geri
Putin, 16 Haziran’da ABD Başkanı Joe Biden ile yaptığı görüşmenin genel olarak verimli geçtiğini aktardı. Putin, bu zirvenin Rus tarafında Washington’un ikili ilişkileri canlandırmayı amaçladığı izlenimi oluşturduğunu belirtti.
İki ülke arasında ticaret hacminin yüzde 20 arttığına işaret eden Putin, “Genel olarak doğru yoldayız. Bir adım ileri, iki adım gerileme görsek de genel anlaşmalara göre ilerliyoruz.” dedi.
Rusya Devlet Başkanı Putin, ABD Başkanı Joe Biden’ın askeri birliklerini Afganistan’dan çıkarmakla doğru yaptığını ifade etti. Putin, Biden’ın iç politikadaki saldırıları öngörse de bu sorumluluğu üstlendiğini kaydetti.