Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca lisanslandırılmış kurum ve kuruluşlarca 81 ilde tespit edilen riskli yapı statüsündeki 726 bin 649 bağımsız bölümden 620 bin 256’sı yıkılarak dönüştürüldü.
AA muhabirinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkililerinden edindiği bilgiye göre, Türkiye’de 9,8 milyon bina, 28,6 milyon konut bulunuyor. Bu konutların yaklaşık 6,7 milyonu riskli kabul ediliyor. Riskli konutların yaklaşık 1,5 milyonunun acil dönüşüme girmesi gerekiyor.
2012’de yürürlüğe giren Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında kentsel dönüşüm çalışmaları “riskli yapı”, “riskli alan” ve “rezerv yapı alanı” uygulamaları olarak yürütülüyor.
Kentsel dönüşüm kapsamında yıkılan binaların yerine daha sağlam ve güvenli binalar projelendirilerek inşa ediliyor.
Kanunun yürürlüğe girdiği 2012’den bugüne kadar 59 ilde toplam 12 bin 730 hektar büyüklüğünde 274 alan “riskli” ilan edildi. Yeni yerleşim alanı olarak ise 71 ilde 50 bin 367 hektar büyüklüğünde rezerv yapı alanı belirlendi.
Kanun kapsamında yapı maliklerinin talebi ile ülke genelinde 726 bin 649 bağımsız bölüm içeren toplam 217 bin 911 yapı için “riskli yapı” tespiti yapıldı. Bu yapılardan 620 bin 256 bağımsız bölüm içeren toplam 193 bin 131 riskli yapı yıkıldı.
İstanbul’da riskli yapı statüsünde yer alan 384 bin 740 bağımsız bölümden 328 bin 698’inin dönüşümü sağlandı.
İzmir’de 52 bin 445 bağımsız bölümden 42 bin 18’i, Elazığ’da 14 bin 191 bağımsız bölümden 12 bin 378’i, Malatya’da 4 bin 340 bağımsız bölümden 3 bin 826’sı riskli yapı statüsünde yer aldığı için yıkılarak dönüştürüldü.
Riskli yapısı yıkılan vatandaşlara yeni konutlar için destekler veriliyor
Riskli yapılarla ilgili süreç, “tespit başvurusu”, “risk tespiti”, “riskli yapıların yıktırılması” ve “yıkım sonrası uygulama” başlıklarındaki 4 ana aşamada tamamlanıyor.
Buna göre, Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında riskli yapıların, malikleri tarafından tespit ettirilmesi gerekiyor.
Vatandaşlar yapıları için Bakanlıkça lisanslandırılmış ve internet sitesinde bilgileri yer alan kurum ve kuruluşlara “riskli yapı tespiti” yaptırılabiliyor. Başvuru sonrası yapılan incelemeler sonucunda riskli olduğu tespit edilen yapılar, tespiti yapan kurum ve kuruluşlar tarafından Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne ile yetkili belediyelere bildiriliyor.
Riskli yapı olarak tapu kütüğüne kaydedilen taşınmazların maliklerine, 60 günden az olmamak üzere süre verilerek yapıyı yıktırmaları isteniyor. Yıktırılamayan yapılar, ilgili idareler tarafından yıkılıyor veya yıktırılıyor. Bu yıktırmanın masraflarından malikler hisseleri oranında sorumlu oluyor.
Riskli yapısı yıkılan vatandaşlara yeni yapılacak konutlar için faiz desteği, kira yardımı, harç muafiyeti gibi kolaylıklar tanınıyor.