İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması (NPT) kapsamında gönüllü olarak uyguladıkları nükleer tesislere ani denetim imkanı veren Ek Protokol’ü askıya almalarına rağmen Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının (UAEA) görevini yapması için iş birliğinde kararlı olduklarını söyledi.
Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamaya göre, başkent Tahran’da İrlanda Dışişleri Bakanı Simon Coveney ile bir araya gelen Ruhani, nükleer anlaşma ve UAEA ile iş birliği konularını değerlendirdi.
İran’ın Meclisten çıkan yasaya uyarak NPT kapsamında 2016’dan bu yana gönüllü olarak uyguladığı Ek Protokol’den ayrıldığına işaret eden Ruhani, “NPT Ek Protokolü’nün uygulanması durdu. Ancak İran, yapılan anlaşma doğrultusunda UAEA’nın görevini yapması için iş birliğinde kararlıdır.” ifadelerini kullandı.
“İran, bölgedeki krizin çözümü için uluslararası kurumlarla iş birliğine hazır”
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK), ABD’nin önceki yönetimine karşı uygun bir mücadele vermesi gerektiğini savunan Ruhani, “İran, bölgedeki krizin çözümü için uluslararası kurumlarla iş birliği yapmaya hazırdır. Sorunların çözümü için en iyi yol, karşılıklı saygıya dayalı müzakereler ve her türlü tehdit ile baskıdan sakınmaktır.” görüşlerini paylaştı.
Nükleer anlaşmanın canlandırılmasının ABD’nin yaptırımları kaldırmasına ve tüm tarafların taahhütlerine tam olarak uymasına bağlı olduğunu yineleyen Ruhani, AB ülkelerini adım atmamakla eleştirdi.
Ruhani, şunları kaydetti:
“İran nükleer anlaşmaya bağlı kaldı ve bunun için bedel ödeyen tek ülke oldu ancak vaziyet bu şekilde devam edemez. Nükleer anlaşmanın korunması ve canlandırılması için tüm tarafların 2231 sayılı BMGK kararına uyması zaruridir. ABD, yaptırımları kaldırdığında ve tehdit ile baskı politikasını terk ettiğinde İran zaman kaybetmeden nükleer anlaşmadaki taahhütlerini yerine getirmeye hazırdır.”
“Müzakereler için yeni fırsatlar oluştu”
Coveney de nükleer anlaşmayı “barış için değerli bir uluslararası anlaşma” olarak nitelendirdi.
İrlanda’nın BMGK geçici üyesi olarak bu yönde çaba göstermeye devam edeceğini ifade eden Coveney, şartların iyileşmesi ve tarafların tekrar müzakerelere başlaması için her türlü rolü oynamaya hazır olduklarını kaydetti.
Coveney, “Trump’ın nükleer anlaşmadan ayrılması tarihi bir hataydı. ABD’nin yeni yönetimi nükleer anlaşmaya dönme konusunda kararlı. Müzakereler için yeni fırsatlar oluştu. Tüm tarafların nükleer anlaşmaya uyması için bundan yararlanmalıyız.” diye konuştu.
Resmi temaslarda bulunmak üzere dün Tahran’a gelen Coveney, İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ile bir araya gelmişti.