Geçen yıl dünyada 380 milyon tonluk LNG ticareti gerçekleşti. Bunun yaklaşık 80 milyon tonluk kısmı Avrupa tarafından satın alınıyor.
Küresel piyasada LNG’nin yüzde 70’i uzun vadeli kontratlarla ihraç ediliyor. Bu nedenle kalan yüzde 30’luk LNG, spot piyasada en yüksek teklifi veren ülkeye satılıyor. Şimdiye kadar LNG’yi aktif bir şekilde kullanmayan birçok Avrupa ülkesi artık bu seçeneği ciddi şekilde değerlendiriyor.
AA muhabirinin Uluslararası Gaz Birliği ve “Gas Infrastructure Europe” verilerinden derlediği bilgilere göre, LNG terminallerinin incelendiği listede Türkiye ve İsrail de Avrupa’ya dahil edildi.
Türkiye’nin LNG terminalleri de dahil edildiğinde toplam 28 LNG ithalat terminali bulunan Avrupa, bu terminalleri yarı kapasiteyle kullanıyor. İspanya, yıllık 43,8 milyon ton kapasiteye sahip 6 terminalle Avrupa’da en fazla LNG terminalinin bulunduğu ülke olarak kayıtlarda yer alıyor.
3 LNG terminali bulunan ve yıllık 38,1 milyon ton kapasiteye sahip Birleşik Krallık’ı, 25 milyon ton kapasiteli 4 LNG terminaline sahip Fransa ve 3 terminalle 11 milyon ton ithalat kapasitesi bulunan İtalya izliyor.
Türkiye’nin 2 LNG alım terminali bulunurken, Belçika, Yunanistan, Portekiz, Hollanda, Polonya’da 1’er terminal faaliyet gösteriyor. Ayrıca Türkiye 2, İsrail, Litvanya ve Hırvatistan’ın da 1’er yüzer terminali aracılığıyla LNG alımı yapıyor.
Bunların yanı sıra Norveç, İsveç, Malta gibi ülkelerde bulunan küçük çaplı terminaller LNG ithalat terminalleri listesine dahil edilmiyor.
Avrupa LNG terminallerini tam kapasite kullanmıyor
Avrupa’daki terminallerin halihazırda yıllık 150 milyon tona yakın LNG alım kapasitesi bulunuyor. Ancak 2019’da 85 milyon ton LNG ithal eden Avrupa, 2020’de ise 82 milyon LNG satın aldı.
Gaz ihtiyacının dörtte birini LNG olarak karşılayan Avrupa, ithalat kapasitesinin yarısından biraz fazlasını kullanıyor. Bu da yaklaşık 70-75 milyon tonluk yedek kapasite olduğu anlamına geliyor.
Hesaplamalara göre, İspanya kapasitesinin yüzde 37’sini, Birleşik Krallık yüzde 38’ini, İtalya yüzde 82’sini, Hollanda yüzde 77’sini, Belçika yüzde 90’ını, Fransa yüzde 66’sını, Portekiz yüzde 70’ini ve Yunanistan yüzde 49’unu kullanıyor.
AB ülkelerinin yıllık doğal gaz ihtiyacı, toplam 340-350 milyar metreküp arasında değişiyor. Geçen yıl AB ülkeleri Rusya’dan boru hatlarıyla 140 milyar metreküp, LNG olarak da 15 milyar metreküp gaz ithal etti.
AB’nin 2021’de toplam gaz tüketiminin yaklaşık yüzde 40’ı Rusya’dan geldi.
Yeni terminaller planlanıyor
Avrupa gelecek dönemde doğal gaz arzını çeşitlendirmek amacıyla 26 yeni LNG terminalini inşa etmeyi planlıyor.
Mevcutta herhangi bir LNG terminali olmayan Almanya 2 LNG terminali inşa edecek. Fransa ve İspanya mevcut LNG termallerine 5 ünite ekleyecek. İrlanda 3, Estonya 2, Hırvatistan, Finlandiya, Danimarka, Polonya, Ukrayna, Malta ve Birleşik Krallık da 1’er LNG terminali inşa edecek.
Önceki yıllarda planlanan ancak yeteri kadar yatırım alamayan çok fazla LNG projesi bulunuyor ancak Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın ardından LNG’nin gelecek dönemde daha fazla gündemde olması bekleniyor.