Ukrayna’da devam eden savaş nedeniyle ABD ve Avrupa’nın yaptırımları altındaki Rusya’ya, yakınlaşma siyaseti sürdürdüğü Çin’den destek mesajları geldi.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Çin’e düzenlediği resmi ziyarette, mevkidaşı Vang Yi ile temaslarının yanı sıra Devlet Başkanı Şi Cinping tarafından kabul edildi.
Lavrov, ziyaretinde, Çin tarafının, iki ülke arasındaki ilişkilerin gelişimini takdir eden, Moskova yönetimine uluslararası arenada desteği sürdürmeyi vadeden mesajlarıyla karşılandı.
Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Devlet Başkanı Şi, Lavrov ile görüşmesinde, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i 18 Mart’ta yapılan seçimlerde yeniden seçilmesi dolayısıyla tebrik ederek, iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasının 75. yıl dönümü olan 2024 yılının ilişkilerdeki olumlu ivmeyi sürdürmek için fırsat olarak değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Çin’in Rus halkının kendi koşullarına uygun kalkınma yolunu izlemesini, Rus hükümetinin terörle mücadelesini ve toplumsal güvenlik ile istikrarı sağlama çabalarını desteklediğini ifade eden Şi, Rusya ile ilişkilerini geliştirmeye büyük önem verdiklerinin altını çizdi.
“Çin ve Rusya, ‘Küresel Güney’i birleştirmeli”
Şi, Çin’in, Rusya ile ikili iletişimi, BRICS ve Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) çerçevesinde çok taraflı stratejik eş güdümü güçlendirmeyi istediğini belirterek, “Çin ve Rusya, ‘Küresel Güney’ ülkelerini eşitlik, açıklık, şeffaflık ve kapsayıcılık ruhu içinde birleştirmeli, küresel yönetim sisteminin reformunu teşvik ederek ortak geleceği paylaşan insanlık topluluğunun inşasına öncülük etmeli.” dedi.
Rus medyasında yer alan haberlere göre Lavrov da iki ülke liderlerinin öncülüğünde Çin ve Rusya arasında son 10 yılda ilişkilerin gelişiminde yakalanan başarıdan memnuniyetlerini ifade ederek, “Bunlar dostların ortak başarısı. Ne yazı ki dünyada herkes bu tutumu paylaşmıyor, Çin’in kalkınmasını kısıtlamak için ellerinden gelen her yönetimi deniyorlar; tıpkı Rusya’nın kalkınmasını kısıtlamaya çalıştıkları gibi.” değerlendirmesinde bulundu.
Lavrov’un mevkidaşı Vang Yi ile görüşmesinde de Ukrayna, İsrail-Filistin sorunu ve Asya-Pasifik’teki durum gibi ortak kaygı konusu uluslararası ve bölgesel meseleler ele alındı.
Görüşmeye ilişkin Çin tarafından yapılan açıklamaya göre, Vang, Çin ile Rusya arasındaki ilişkinin, “ittifak kurmama”, “cepheleşmeme” ve “üçüncü tarafları hedef almama” ilkeleri temelinde kapsamlı stratejik eş güdümü derinleştirmeyi hedeflediğini ve büyük güçler arasındaki ilişkilerinde “Soğuk Savaş’tan tamamıyla farklı yeni bir paradigma” yarattığını vurguladı.
Çin ve Rusya’nın iki büyük komşu ülke olarak iyi ilişkiler kurması ve geliştirmesinin “kaçınılmaz bir tercih” olduğunun altını çizen Vang, işbirliğinin iki ülke halklarının çıkarına olduğunu ifade etti.
Ukrayna konusunda uluslararası konferans çağrısı
Vang, iki bakanın görüşmenin ardından düzenledikleri ortak basın toplantısında, Ukrayna’da ateşkesin sağlanarak savaşın son bulmasını umduklarını belirterek, “Çin, hem Rusya’nın hem Ukrayna’nın kabul edeceği, tarafların eşit katılımına dayalı, tüm barış seçeneklerinin adil şekilde tartışılacağı uluslararası bir konferansın en kısa zamanda toplanmasını destekliyor.” diye konuştu.
İsrail-Filistin sorununda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin kararlarının bağlayıcı olduğuna, ön koşulsuz ve kalıcı ateşkesin derhal uygulanması gerektiğine işaret eden Vang, Çin’in, Filistin’in Birleşmiş Milletlere tam üye olmasını ve Filistin halkının bağımsız devlet kurmasını desteklediğini vurguladı. Vang, Arap ve Yahudi halklarının barış içinde bir arada yaşaması ve Orta Doğu’da kalıcı barışın sağlanması için “iki devletli çözüme” dönüş çağrısında bulundu.
Vang, 22 Mart’ta Moskova’da düzenlenen terör saldırısı nedeniyle bir kez daha Rusya’ya taziyelerini ileterek, uluslararası toplumun, terörün her biçimine karşı “sıfır tolerans” yaklaşımıyla kararlılıkla mücadele etmesi, tüm ülkelerin ulusal güvenliğini ve istikrarını korumasını desteklemesi gerektiğini ifade etti.
Lavrov da Ukrayna konusunda Rusya’nın pozisyonunu görmezden gelen bir çözümü teşvik etmeye yönelik herhangi bir uluslararası toplantının faydasız olacağı konusunda Çin ile hemfikir olduklarını dile getirdi.
Çin’in Ukrayna konusundaki ön yargısız ve dengeli tutumunu, krizin siyasi ve diplomatik yollardan çözümü için olumlu rol oynama iradesini takdir ettiklerini vurgulayan Lavrov, Pekin yönetiminin geçen yıl önerdiği 12 maddelik barış planını, sorunun kökenindeki sebeplere ve Avrupa’da ve dünyada “güvenliğin bölünmezliği” anlayışına işaret etmesi açısından olumlu karşıladıklarını belirtti.
Putin’in ziyaretine hazırlık
Lavrov’un temaslarının, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in bu ay içinde Çin’e yapması beklenen ziyaret için hazırlık niteliğinde olduğu tahmin ediliyor.
Çin’in, ABD ile jeopolitik rekabetin ve Asya-Pasifik bölgesinde gerilimlerin ve cepheleşmenin arttığı bir dönemde Ukrayna’daki savaş nedeniyle benzer meydan okumalarla karşı karşıya olan Rusya ile yakınlaştığı ve uluslararası konularda eş güdümü güçlendirdiği gözleniyor.
Çin Devlet Başkanı Şi, Mart 2023’te düzenlenen Ulusal Halk Kongresi’nde yeniden seçilerek iktidarını üçüncü döneme taşıdıktan sonra ilk yurt dışı ziyaretini Rusya’ya yapmıştı. 18 Mart’ta yapılan seçimlerde yeniden seçilen Putin’in de seçim sonrası ilk yurt dışı ziyaretini Çin’e yapacağı öngörülüyor.