Farklı kıtalardan gelişmiş ve yükselen ekonomileri aynı platformda bir araya getiren, dünya ekonomisinin yüzde 80’ini, dünya ticaretinin yüzde 75’ini ve dünya nüfusunun yüzde 60’ını temsil eden G20 ülkeleri, yeni bir liderler zirvesinde bir araya gelmeye hazırlanıyor.
1999 yılında maliye bakanları ve merkez bankası başkanlarının istişarelerde bulunması için oluşturulan, 2008’den bu yana devlet ve hükümet başkanlarını bir araya getiren G20, ekonomik ve mali konular dışında son yıllarda dış politika, uluslararası ticaret, sağlık, iklim-çevre, fırsat eşitliği gibi konuların da yoğun şekilde ele alındığı bir platform olarak öne çıkıyor.
G20 Dönem Başkanlığı’nı 1 Aralık 2020’de Suudi Arabistan’dan devralan İtalya, 2021 boyunca süren dönem başkanlığını, Roma’da 30 Ekim Cumartesi ve 31 Ekim Pazar günleri yapacağı G20 Liderler Zirvesi ile tamamlayacak.
Roma’daki zirvede, liderlerin çok taraflılık, eşitlik ve sağlık hizmetlerine erişimin garanti altına alınması, gelecekteki şoklara karşı direncin oluşturulması ve genel refahın desteklenmesi doğrultusunda hızlı bir salgın yanıtı sağlamaya odaklanmaları ve yeni taahhütlerde bulunmaları bekleniyor.
İtalya Başbakanlığının açıkladığı programa göre, G20 liderleri ilk gün oturumunda “Küresel Ekonomi ve Küresel Sağlık” başlığını ele alacak. Liderler zirvenin son gününde ise “İklim Değişikliği ve Çevre” ile “Sürdürülebilir Kalkınma” başlıklı oturumlarda bir araya gelecek.
İtalya, zirvenin ardından dönem başkanlığını Endonezya’ya devredecek.
İtalya’nın dönem başkanlığı
Dönem başkanlığını; “İnsanlar”, “Yeryüzü” ve “Refah” olmak üzere üç ana başlığa ayıran İtalya, yıl boyunca düzenlediği toplantılarda, uluslararası toplumun yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınından kurtulması, salgın sonrası ekonomik toparlanma, sürdürülebilir kalkınma, iklim değişikliğiyle mücadele, çevre, sağlık, yeniliğin desteklenmesi, yoksulluk ve eşitsizlikle mücadele konularını gündemde tuttu.
İtalya, dönem başkanlığı boyunca toplam 175 etkinlik düzenlerken bunların 20’si bakanlar düzeyinde yapıldı. İtalya, ayrıca bu dönemde ikisi liderler düzeyinde olmak üzere, video konferans yöntemiyle 21 Mayıs’ta Küresel Sağlık Zirvesi, 12 Ekim’de de olağanüstü Afganistan zirvesinin yapılmasına öncülük etti.
– Liderler düzeyinde 16’ncı zirve
İlki 2008 yılında ABD’nin başkenti Washington DC’de yapılan G20 Liderler Zirvesi’ne, Türkiye 2015 yılında Antalya’da ev sahipliği yaptı.
Devlet veya hükümet başkanları düzeyinde yılda bir kez yapılan G20 Liderler Zirvesi’nin 16’ncısında, İtalya, dünya liderlerini başkentinde ağırlayacak.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sebebiyle geçen yıl Suudi Arabistan’ın dönem başkanlığında yüz yüze yerine video konferans yöntemiyle bir araya gelen liderler, Japonya’nın Osaka’da düzenlediği 2019 zirvesinden bu yana Roma’da ilk kez yüz yüze görüşecek.
Türkiye’yi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın temsil edeceği zirvede, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un aralarında bulunduğu çok sayıda ülkenin devlet ve hükümet başkanları yer alacak.
Bu arada, Almanya’da yapılan seçimlerde yeniden aday olmayarak siyasete ve başbakanlığa veda etmeye hazırlanan Başbakan Angela Merkel de ülkesini son kez G20 Liderler Zirvesi’nde temsil edecek.
Zirveye Türkiye, ABD, İngiltere, Rusya, Japonya, Kanada, Almanya, Fransa, Avustralya, Brezilya, Arjantin, Hindistan, Çin, Endonezya, Meksika, Suudi Arabistan, Güney Afrika, Güney Kore ve Avrupa Birliği’nin yanı sıra ev sahibi İtalya’nın davet ettiği ülkeler ile Uluslararası Para Fonu (IMF), Dünya Bankası, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), Dünya Ticaret Örgütü, Uluslararası Çalışma Örgütü ve Birleşmiş Milletler (BM) gibi uluslararası kuruluşlardan lider ve temsilciler katılacak.
Bazı liderler çevrim içi katılacak
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Japonya Başbakanı Fumio Kishida ve Meksika Devlet Başkanı Andres Manuel Lopez Obrador ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in zirveye çevrim içi katılmaları bekleniyor.
İkili temaslar
Dünyanın önde gelen ekonomilerini bir araya getiren G20 Liderler Zirvesi, liderlere ikili temaslarda bulunma fırsatı da sunuyor. Zirve süresince özellikle ikili görüşmelerde, düzensiz göç, Kovid-19 aşılarında korumacılık ve aşıların yoksul ülkelere dağıtımı, küresel ekonomiyi tehdit eden belirsizliklerin kaynakları arasında gösterilen jeopolitik gerilimler ve bölgesel çatışma gibi konuların da gündeme geleceği tahmin ediliyor.
Bu bağlamda, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da zirve boyunca dünya liderleriyle yoğun diplomasi trafiği yürütmesi bekleniyor.
Olası protestolar ve güvenlik önlemleri
Zirve dolayısıyla hafta sonu Roma’da ve zirvenin düzenleneceği “EUR” muhitinde güvenlik önlemleri en üst düzeye çıkarılacak.
İtalyan basınında yer alan haberlerde, İtalya İçişleri Bakanlığının küreselleşme ve aşı karşıtlarının G20 Liderler Zirvesi’ne yönelik protesto gösterilerinin olabileceği İçişleri Bakanlığının bu eylemlere şiddetin karışmasından endişe ettiği belirtildi.
Başbakanlığın, zirve boyunca huzurlu ve güvenli bir görüntü verilmesi konusunda talimat verdiği ve bu kapsamda Roma caddelerinde 2 bin kadar güvenlik görevlisine ek olarak 500 askerin de görev yapacağı belirtildi. Başkent semalarının uçuşlara kapatılacağının ilan edileceği kaydedildi.
Fridays For Future isimli çevreci grubun, 30 Ekim’de iklim için protesto gösterisi yapması bekleniyor.