Satranç dünyasının dışındakileri hayrete düşüren hile iddialarını güçlendiren bir soruşturma sonucu açıklandı. 5 kez dünya şampiyonluğu bulunan Magnus Carlsen’in açık mektup yayımlayarak hileyle suçladığı rakibi Hans Niemann’ın mercek altına alındığı bir soruşturmada, muhtemelen çevrimiçi 100’den fazla oyunda hile yaptığı sonucuna varıldı.
Daha önce Niemann, 12 ve 16 yaşlarında internet ortamında gayriesmi satranç oyunlarında hile yaptığını kabul edip pişmanlık dile getirmiş, ancak ancak rekabetçi oyunlarda hile yaptığını reddetmişti. Artık 19 yaşındaki ABD’li oyuncu, hile suçlamalarıyla ilgili Carlsen ve Chess.com’u kariyerini mahvetmeye çalışmakla suçlamıştı.
Dünya şampiyonunun açık mektubunun ardından Chess.com’un açıkladığı 72 sayfalık raporda, Niemann’ın kabul ettiğinden ‘çok daha sık’ hile yapması ihtimalinin yüksek olduğu belirtildi. Ancak Carlsen’e karşı veya herhangi bir masaüstü satranç tahtası oyununda hile yaptığına dair ‘doğrudan kanıt bulunamadığı’ kaydedildi.
Bazıları tarafından ‘tüm zamanların en iyi satranç oyuncusu’ olarak görülen Carlsen, masaüstü 2022 Sinquefield Kupası’nda Niemann’a karşı üçüncü turda şok bir yenilgi almasının ardından turnuvadan çekilmesi, bir hafta sonra çevrimiçi Şampiyonlar Satranç Turu: Julius Baer Generation Kupası’nda Amerikalı karşısında sadece bir hamle yapmasının ardından oyundan çekilmesi sonrası, 27 Eylül’de hile imalarını somutlaştıran açık mektup yayımlamıştı.
Son dönemde hakkındaki hile suçlamaları nedeniyle Niemann’ı yasaklama yoluna giden Chess.com’un sitesinde oynattığı nakit para ödüllü yarışmalarda ABD’li oyuncunun performansına dair araştırmasında, Niemann’ın satrancın en itibarlı isimlerine karşı en yakın tarihli olarak 2020’de hile yapmasının muhtemel olduğu aktarıldı.
Analiz, diğer etkenlerin yanısıra Niemann’ın hamlelerini – en iyi oyunculardan bile çok daha güçlü olan – satranç bilgisayarları tarafından önerilenlerle ve aldığı sonuçlarla karşılaştırdı. Raporda şöyle denildi:
“Genel olarak, Hans’ın çeşitli para ödülü etkinlikler de dahil olmak üzere 100’den fazla çevrimiçi satranç oyununda hile yaptığını tespit ettik.”
“Bu maçların ve oyunların bazılarında büyük olasılıkla hile yaptığında zaten 17 yaşındaydı. Ayrıca bu maçların 25’inde yayın yapıyordu.”
Raporda aldığı sonuçlar ‘istatistiksel olarak olağanüstü’ olsa da, Niemann’ın Carlsen’e karşı masaüstü galibiyeti veya geçmişteki diğer masaüstü oyunlarda hile yaptığına dair ‘doğrudan kanıt’ olmadığı aktarıldı.
Norveçli dünya şampiyonu açık mektubunda ABD’li rakibini masaüstü Sinquefield Kupası’nda kendisini yenerken de hile yapmakla suçlamış, ‘Niemann’ın oyuna tamamen konsantre gözükmemesine rağmen sadece bir avuç oyuncunun yapabileceği şekilde üstün oynadığını’ dile getirmişti.
Chess.com da Niemann’ın gelişme kaydetme oranında ‘anomali’ olduğunu söyleyerek klasik satranç sıralamasında 2 yıldan kısa süre içinde dünya çapında 800’den ilk 50’ye yükseldiğine dikkat çekti. Bunun ‘kayıtların tutulduğu modern tarihteki en hızlı yükseliş olduğunu ve gelişme gösteren akranlarına kıyasla hayatının daha geç bir döneminde gerçekleştiğini’ vurguladı.
Site, Niemann’ı dışlamasının, 10 yıldan uzun süredir satranca hakim olan Carlsen’in baskısından kaynaklandığına dair iddiaları da yalanladı.
Diğer yandan satrançta hile konusunda bir numaralı uzman kabul edilen Prof. Kenneth Regan’ın Niemann’ın masaüstü oyunlarına yaptığı istatistiksel analizde hile yaptığına dair hiçbir kanıt bulunamadı.