Tebliğ ile sermaye piyasası araçlarının teminatlı ihracı, teminata konu varlıkların nitelikleri, teminat yönetim sözleşmesinde bulunması gereken asgari hususlar, teminat yöneticisinin hak ve yükümlülüklerinin yanı sıra temerrüt halinde teminatın paraya çevrilmesine ilişkin usul ve esaslar düzenlendi.
SPK’dan tebliğe ilişkin yapılan duyuruya göre, tebliğ ile sermaye piyasası araçları, bu araçlardan doğan yükümlülüklerin vadesinde yerine getirilmesini teminen Kurulun uygun göreceği varlıklarla teminat altına alınabilecek.
Bu kapsamda, teminata konu varlıkların mülkiyeti, teminat olarak genel saklama yetkisine sahip yatırım kuruluşu niteliğini haiz teminat yöneticisine devredilebilecek veya bu varlıklar üzerinde teminat yöneticisi lehine sınırlı ayni hak tesis edilebilecek.
Temerrüt halinde ya da kanun veya sözleşme hükümlerinde öngörülen sebeplerle teminattan alacağın karşılanması söz konusu olduğunda, teminat yöneticisi herhangi bir ön şartı yerine getirmeden teminata konu varlıkları satıp bedellerini yatırımcılar arasında paylaştırabilecek. Bu hükümle, yurt dışında sermaye piyasalarında geniş bir uygulama alanı bulan teminat yöneticisi kurumunun, yurt içinde de sermaye piyasasına kazandırılması ve buna ilişkin genel esasların belirlenmesi amaçlanıyor.
Mevcut uygulamada sermaye piyasası araçları ihracında geri ödemenin teminatı olarak rehin tesis edilmesi mümkün kılınırken, temerrüt durumunda rehnedilen varlıkların paraya çevrilmesi ve hak sahiplerine ödenmesi uzun zaman alabiliyor. Yapılan düzenleme ile mevcut uygulamadan farklı olarak yatırımcıların alacaklarının hızlı bir şekilde tahsiline imkan verilmesi öngörülüyor. Böylelikle ihraççıların, daha kolay ve düşük maliyetle borç temin edebilmesi bekleniyor.
Teminatlı ihraç, ihraççının isteğine bağlı olarak gerçekleştirilebilecek
Duyuruya göre, uygulamanın ilk aşamasında yalnızca borçlanma araçları ve Kurulca uygun görülecek diğer sermaye piyasası araçları teminatlı ihraç edilebilecek. Teminat yöneticisi, sermaye piyasası mevzuatı uyarınca genel saklama yetkisini haiz yatırım kuruluşlarından Kurulca onaylanarak ilan edilenler olacak.
Tebliğin teminatlı ihraç ve başvuru sürecine ilişkin maddesi uyarınca, teminatlı ihraç, ihraççının isteğine bağlı olarak gerçekleştirilebilecek. Teminat tutarına ilişkin sınırlayıcı bir belirleme yapılmazken Kurul, teminata konu varlıkların devir tarihindeki değerinin, ihraç edilecek sermaye piyasası araçlarından doğan ödeme yükümlülüklerinin devir tarihi itibarıyla hesaplanan tutarına eşit ya da bu tutardan yüksek olmasını isteyebilecek.
Teminata konu varlıkların neler olabileceği ve niteliklerinin belirlendiği tebliğde, bu varlıklar için değerleme zorunluluğu öngörülmedi. Bu noktada Kurul, ihraççılardan teminata konu varlıkların çeşitlendirilmesini ve değiştirilmesini talep etmeye, söz konusu varlıkların hangi oranda teminat olarak kabul edilebileceğini belirlemeye, teminata konu varlıkların düzenli veya arızi olarak yeniden değerlenmesini talep etmeye yetkili kılındı.
Teminat konusu varlıkların, ödeme yükümlülükleri kadarı paraya çevrilecek
Tebliğin teminat yönetim sözleşmesi ve asgari unsurlarına ilişkin maddelerde, ihraççı ile teminat yöneticisi arasında yazılı şekilde akdedilecek teminat yönetim sözleşmesinin asgari içeriği belirlendi.
Temerrüt ve temerrüdün sonuçları bölümünde söz konusu kavramın tanımına yer verilirken, teminat yönetim sözleşmesinde ihraççının temerrüdü dışındaki hallerde de alacağın teminattan karşılanabileceği durumlar kararlaştırıldı. Ayrıca, temerrüt veya temerrütle aynı sonucu doğuran diğer hallerin meydana gelmesi durumunda varlıkların paraya çevrilmesi sürecine ilişkin belirlemeler de yapıldı.
Buna göre; teminat konusu varlıkların, ihraççının ödeme yükümlülüklerini karşılayacak tutardaki kısmı paraya çevrilecek. Elde edilen tutarın yatırımcıların tamamının alacaklarını karşılamaya yetmediği takdirde, teminat yöneticisi tarafından yatırımcılara oransal olarak ödeme yapılacak.
Tebliğ ile teminatlı ihraç kapsamında ihraççının hak ve yükümlülükleri belirlenirken, teminat yönetim sözleşmesinin sona ermesi durumuna da açıklık getirildi. Öte yandan teminat yöneticisinin bağımsızlık kriterleri ve taşıması gereken nitelikler düzenlendi.