Beyaz Saray, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, görüşmenin odağında Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik savaşı olduğu, Biden’ın ABD ve müttefiklerinin bu konudaki duruşu ve Rusya’ya uygulanan yaptırımlar konusunda bilgi verdiği, Çin’in savaş sürerken Rusya’ya ekipman desteği vermemesi konusunda Çinli mevkidaşını uyardığı aktarıldı.
Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Devlet Başkanı Şi, ABD ve NATO müttefiklerine Ukrayna krizine yol açan problemleri çözmek için Rusya ile diyalog kurma çağrısı yaparken Çin’in tek taraflı yaptırımlara karşı olduğunu vurguladı.
Ukrayna’daki durumun bugünkü noktaya geldiğini görmeyi hiçbir zaman istemediklerini ifade eden Şi, olayların bir kez daha ülkelerin savaş meydanında karşı karşıya gelmemesi gerektiğini gösterdiğine dikkati çekti.
Gelinen noktada tüm tarafların Rusya ve Ukrayna’yı barış için diyalog ve müzakereye teşvik etmesi gerektiğinin altını çizen Şi, ABD ve NATO’ya Ukrayna krizinin temelini oluşturan sorunların çözümü için Rusya ile diyalog kurma ve hem Ukrayna’nın hem de Rusya’nın güvenlik endişelerini giderme çağrısında bulundu.
Çatışma ve cepheleşmenin kimsenin çıkarına olmadığının, uluslararası toplumun en çok barışa ve güvenliğe değer vermesi gerektiğinin altını çizen Şi, şunları kaydetti:
“Kalıcı çözüm, Soğuk Savaş zihniyetini reddederek, blok cepheleşmesinden kaçınarak bölge (Avrupa) ve dünya için dengeli, etkili ve sürdürülebilir güvenlik mimarisinin adım adım oluşturulmasıdır. Çin barış için elinden geleni yapmayı ve yapıcı rol oynamayı sürdürecektir.”
Şi, ayrım gözetmeyen ekonomik yaptırımların halkların refahını etkilediğine, küresel ekonomi, ticaret, finans, enerji, gıda ile sanayi ve tedarik zincirleri üzerindeki bozucu etkisiyle halihazırda Kovid-19 salgının etkilerinden kurtulmaya çalışan dünya ekonomisine zarar vereceğine dikkati çekti.
Çin-ABD ilişkileri ve Tayvan
Biden’ın Washington’ın Çin ile yeni bir Soğuk Savaş’a girme, Çin’in sistemini değiştirme veya Çin’e karşı ittifakları canlandırma arayışında olmadığını, Tayvan’ın bağımsızlığını da desteklemediğini ifade ettiğini aktaran Şi, “bu sözleri son derece ciddiye aldığını” vurguladı.
Şi, Çin-ABD ilişkilerinin bozulmasında en önemli etkenin ABD’de bazı kişilerin Tayvan’ın bağımsızlığını savunan güçlere yanlış mesajlar vermesi olduğuna işaret ederek, Tayvan sorununun yanlış ele alınmasının ikili ilişkilere bozucu etki yaratacağı uyarısında bulundu.
Çin-ABD ilişkilerinde mevcut gerilimlerin ABD tarafında bazı kişilerin iki devlet başkanının vardığı mutabakata ve Başkan Biden’ın olumlu beyanlarına uygun hareket etmemesinden kaynaklandığı görüşünü dile getiren Şi, “ABD, Çin’in stratejik niyetini yanlış algılıyor ve yanlış hesaplıyor.” ifadesini kullandı.
Şi ve Biden, geçen yıl 10 Şubat’ta ve 9 Eylül’de iki kez telefonda görüştükten sonra 16 Kasım’da çevrim içi görüşme gerçekleştirmişti.
İki liderin görüşmesi öncesinde, iki ülkenin üst düzey diplomatları, ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ile Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkezi Komitesi Dışişleri Komisyonu Ofisi Direktörü Yang Cieçı, 14 Mart’ta İtalya’nın başkenti Roma’da bir araya gelmişti.