Bugün Kosova’da Sırbistan’ın verdiği eski plakaları kullanan sürücülere ceza kesilmesine başlanmasından bir gün önce konuşan Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Kosova’da yerel makamların Sırp plakalarını yasaklama planlarından geri adım atmamaları halinde durumun ‘gerçek cehenneme’ dönebileceğini söyledi.
TV Prva’ya konuşan Vucic, “Savaşı önlemek için her şeyi yapacağız, ama bu bize bağlı değil. Böyle bir durumda, Sırbistan, halkının yanında olacak, Sırplar da evlerini savunacak” diyerek ekledi:
“(Kosova Başbakanı Albin) Kurti, kararı ertelemek istiyor olsaydı daha önceden ertelerdi… Ama Kurti, Kosova ve Metohiya’da Sırpları istemediğini gösterdi.”
Kosova ve Metohiya Özerk Bölgesi, 1998 yılında başlayan çatışmaların 2008’de Kosova’nın tek taraflı bağımsızlığına varması sonucunda fiilen Sırbistan idari yapısından kopmuştu.
Vuciç’in plaka krizinin çatışmalara dönüşmesini önlemek için son bir girişim olarak Brüksel’de AB’nin arabuluculuğunda Kurti ile görüşmesi bekleniyor.
‘Son 10 yılın en yüksek gerilimi’
Sorunun sadece plaka olmadığını vurgulayan Sırbistan Cumhurbaşkanı, Brüksel’deki müzakerelere katılma kararını şöyle açıkladı:
“Kosova meselesinde son 10 yılın en yüksek gerilimini yaşıyoruz. Yarın bir anlaşmaya varabileceğimiz noktasında iyimser değilim. Sadece ‘Sırbistan diyaloğa katkı sağlamadı’ demelerini istemiyorum.”
Belgrad’ın elinden gelen her şeyi yaptığını söyleyen Vucic, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Barışın sağlanması uluslararası kurumlara bağlı. Onların Priştine’ye baskı uygulaması lazım. Para cezası kararının ertelenmesi bizim için hiçbir şey ifade etmiyor. Bu, öğrencinin sınavlarını erteleyip denize gitmesiyle aynı. Döndüğünde aynı sorunlar onu bekliyor olacak.”
Kosova hükümeti, temmuz sonunda Sırbistan’a mütekabiliyet ilkesi gerekçesiyle Sırbistan kimlik kartlarıyla Kosova’ya giriş/çıkış yapanlara geçici beyan formları verilmesi ve Sırbistan’ın Kosova’daki Sırplara verdiği araç plakalarının ‘Kosova Cumhuriyeti’ plakalarına dönüştürülmesi kararlarını yürürlüğe sokacağını duyurmuştu.
Buna tepki olarak Kosovalı Sırplar, kuzeydeki sınır geçişlerini kapattı. Kosova hükümeti, Sırbistan sınır kapılarına giden yollara konulan tüm barikatların kaldırılması şartıyla uygulamayı 1 Eylül’e erteledi. Ardından araç plakalarının yeniden tescil sürecinin Nisan 2023’e ertelendiğini, bu araçların sahiplerine önce uyarıda bulunulacağını, ardından ceza verileceğini ve son olarak test plakalarının yerleştirileceğini açıkladı. 1 Kasım’dan itibaren uyarı aşamasına geçilmesinin ardından 21 Kasım’da araç sahiplerine para cezası uygulanacağı duyuruldu.