Somali Dışişleri ve Uluslararası İş Birliği Bakanı Muhammed Abdirizak, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) Başkanı Dang Dinh Quy’a gönderdiği mektupta, BMGK’nin Somali’deki seçimlerin ertelenmeden yapılmasına ilişkin çağrısına yanıt verdi.
Abdirizak, BMGK’nin Somali’nin siyasi bağımsızlığı, toprak bütünlüğü ve egemenliğine verdiği desteğe teşekkür ederek, Somali’deki seçimlerin her egemen ülkede olduğu gibi ulusal bir mesele olduğunu belirtti.
“Somali federal hükümeti, ulusal seçim sürecine dış aktörlerce yapılan herhangi bir müdahaleyi, doğrudan iç işlerine müdahale olarak görmektedir.” ifadesini kullanan Abdirizak, bunun BMGK kararları ve uluslararası sözleşmelerin de ihlali olduğunu dile getirdi.
Abdirizak ayrıca, hükümetin BMGK’nin de belirttiği üzere seçimleri bir an önce düzenlemek için çabalarını sürdürdüğünü kaydetti.
BMGK, 31 Mart’ta, Somali’de seçimlerin en yakın zamanda yapılması için çağrıda bulunmuştu.
Müzakereler sonuçsuz kaldı
Cumhurbaşkanı Muhammed Abdullah Fermacu’nun 8 Şubat’ta görev süresi dolmasına rağmen koltuğunda oturmayı sürdürmesi, muhalefetin ve bazı eyalet liderlerinin tepkisini çekiyor.
Fermacu ve eyalet başkanları, geçen sene 17 Eylül’de Mogadişu’da bir araya gelerek seçim süreciyle ilgili anlaşmış ancak hükümetin açıkladığı federal seçim komisyonlarında doğan anlaşmazlıklar nedeniyle seçim takvimi belirlenememişti.
Seçimlerin düzenlenebilmesi için federal hükümet ve eyalet liderleri arasında başlatılan müzakerelerden ise haftalardır sonuç alınamıyor.
Somali’de seçim sistemi
Ülkede parlamento ve cumhurbaşkanı seçimleri peş peşe yapılıyor.
Parlamentonun, “Halk Meclisi” olarak da bilinen alt kanadının 275 üyesi, Somali’deki farklı kabileleri temsil eden 14 bin delege tarafından 4 yıllığına seçiliyor.
Parlamentonun üst kanadının 54 üyesi ise eyalet konseyleri tarafından belirleniyor.
Seçilen parlamento üyeleri hem parlamento başkanını hem de yeni cumhurbaşkanını belirliyor.
Seçimlerde kendine has kabile sistemini uygulayan Somali’de, bu seçimlerde “bir kişi bir oy” ilkesiyle tüm vatandaşların oy kullanması planlanıyordu ancak başarılamadı.
“4,5 sistemi” olarak adlandırılan kabile merkezli sistemle yönetilen Somali’de, ülkenin 4 büyük kabilesi eşit sayıda, diğer kabileler ise bunun yarısı oranında seçtiği vekilleri, meclise gönderiyor.
Somali’de cumhurbaşkanı adayları arasında iki eski cumhurbaşkanı, bir başbakan ve bir de meclis başkanı bulunuyor.