Somali Enformasyon Bakanı Osman Dubbe, yaptığı açıklamada, Puntland ve Jubaland eyaleti liderlerinin 17 Eylül 2020’de varılan anlaşmaya uygun şekilde seçim düzenleme konusunda isteksiz olduklarını söyledi.
Puntland ve Jubaland eyaletleri ise ortak açıklamasında, asıl sorumlunun Cumhurbaşkanı Muhammed Abdullah Fermacu olduğunu ifade ederek kendilerine yöneltilen suçlamaları reddetti.
Muhalif senatör Ilyas Ali Hassan da müzakerelerin başarısız olmasından Fermacu’yu sorumlu tutarak “Niyeti hiçbir zaman bir anlaşmaya varmak değildi.” ifadesini kullandı.
Son 6 ayda 3. kez başarısızlıkla biten müzakereler, Somali’nin müttefikleri tarafından yapılan çağrı sonrası Adan Adde Havalimanı’nda düzenlendi.
Cumhurbaşkanı Fermacu’nun, 8 Şubat’ta görev süresi dolması rağmen koltuğunda oturmayı sürdürmesi, muhalefetin ve bazı eyalet liderlerinin tepkisini çekiyor.
Fermacu ve eyalet başkanları, geçen sene 17 Eylül’de Mogadişu’da bir araya gelerek seçim süreciyle ilgili anlaşmış ancak hükümetin açıkladığı federal seçim komisyonlarında doğan anlaşmazlıklar nedeniyle seçim takvimi belirlenememişti.
Somali’de seçim sistemi
Ülkede parlamento ve cumhurbaşkanı seçimleri peş peşe yapılıyor.
Parlamentonun, “Halk Meclisi” olarak da bilinen alt kanadının 275 üyesi, Somali’deki farklı kabileleri temsil eden 14 bin delege tarafından 4 yıllığına seçiliyor.
Parlamentonun üst kanadının 54 üyesi ise eyalet konseyleri tarafından belirleniyor.
Seçilen parlamento üyeleri hem parlamento başkanını hem de yeni cumhurbaşkanını belirliyor.
Seçimlerde kendine has kabile sistemini uygulayan Somali’de, bu seçimlerde “bir kişi bir oy” ilkesiyle tüm vatandaşların oy kullanması planlanıyordu ancak başarılamadı.
“4,5 sistemi” olarak adlandırılan kabile merkezli sistemle yönetilen Somali’de, ülkenin 4 büyük kabilesi eşit sayıda, diğer kabileler ise bunun yarısı oranında seçtiği vekilleri, meclise gönderiyor.
Somali’de cumhurbaşkanı adayları arasında iki eski cumhurbaşkanı, bir başbakan ve bir de meclis başkanı bulunuyor.