Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), kripto platformlarına ilişkin yeni ilke ve esaslarını açıkladı.
Kurul, kripto para platformlarına yönelik sağlıklı bir işleyiş yürütülmesi ve sektörde yaşanma ihtimali olan çeşitli olumsuzlukların önüne geçilebilmesini teminen ilke ve esasları belirledi.
Buna göre, müşteriler adına açılacak olan hesaplar açıkça ilgili platform müşterilerine ait olduğu belirtilecek şekilde tanımlanacak ve amacı dışında kullanılamayacak.
Ayrıca, platform müşterilerinin nakit transferlerinin bankalar veya ilgili mevzuatları uyarınca bu konuda yetkilendirilmiş kuruluşlar aracılığıyla gerçekleştirilmesi zorunlu tutulurken, platformlarca müşteri nakitleri elden alınamayacak, müşteriye elden teslim edilemeyecek ve platformlar nezdinde herhangi bir şekilde saklanamayacak.
Açıklanan esaslara göre, müşterilerin tüm emirlerinin, platformların kurula bildirdikleri kendilerine ait internet siteleri, mobil uygulamaları veya platformun yetkili personeli aracılığıyla platformların kayıtlı telefonları üzerinden alınması esas kabul edilirken, bunların haricinde veya farklı sosyal medya mecraları (Whatsapp, Telegram vb.) vasıtasıyla müşteri emirleri alınmayacak, emirlere ilişkin kayıtların güvenli ve doğru bir şekilde tutulması gerekecek.
İnternet sitesi veya mobil uygulama aracılığıyla alınan emirlerde tarih, zaman ve emri veren kaynağı gösterecek şekilde gerekli elektronik log kayıtları ile elektronik ortamda tutulan verilerin ve telefon ile alınan müşteri emirlerinde ise emirlere ilişkin ses kayıtlarının ve loglarının değiştirilemeyecek ve tahrif edilemeyecek şekilde, dosya bütünlük değerlerinin zaman damgası ile saklanmasına imkan sağlayacak altyapının kurulması ve ilgili veri ve kayıtların 8 Kasım 2024 tarihinden itibaren bu esaslara uygun olarak tutulması zorunlu olacak.
Buna ek olarak, döviz bürosu benzeri yapıda çalışmak suretiyle kripto varlıkların alım satım, ilk satış ya da dağıtım, takas, transfer, bunların gerektirdiği saklama işlemlerini gerçekleştirilmesi veya müşterilerin kripto varlıklarının nakde veya nakdinin kripto varlıklara çevrilmesi gibi işlemlerin düzenli uğraşı, ticari veya mesleki faaliyet olarak icra edilmesi, 7518 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 99/A ve 109/A maddeleri kapsamında değerlendirilecek.
– Kripto para platformlarında getiri vaadi içeren promosyon kampanyaları düzenlenemeyecek
SPK ilke ve esaslarına göre, platformların sunmaya yetkili oldukları hizmetler ile ilişkili olarak; her türlü yazılı basın, internet, telefon, radyo, televizyon, sinema gibi iletişim kanalları ile açık hava, basılı materyal gibi her türlü yazılı, görsel ve elektronik iletişim araç ve ortamları ile yapılacak yayın, ilan, reklam ve duyuruda objektif olmaları gerekecek.
Platformlar yalan, yanlış veya yanıltıcı bilgilere dayalı ve müşterilerin tecrübe veya bilgi noksanlıklarını istismar edici yayın, ilan, duyuru ve reklam yapamayacak, diğer yazılı ve sözlü açıklamalarda bulunamayacak.
Platformlar ayrıca yayın, ilan, duyuru ve reklamlarında mevzuatın imkan verdiği haller hariç olmak üzere mutlak getiri zarara karşı garanti taahhüdü edemeyecek.
Açıklanan esaslara göre, platformlardan Merkezi Kayıt Kuruluşu AŞ’ye (MKK) veri transferi yapılmasına yönelik olarak ise platformların MKK tarafından belirlenecek teknik altyapıyla ilgili gereklilikleri sağlayarak MKK’nın öngöreceği şekil ve takvim çerçevesinde sistem entegrasyonu yapmaları gerekecek.
Platformlar tarafından müşterilerine karşı taraf oldukları işlemlerde, platformların cüzdanlarında var olan kripto varlıklar kadar satış yapılması esas olacak. Müşterilerin birbiriyle eşleşen işlemlerinde de işleme konu kripto varlıkların ilgili hesaplarda bulunmasına ve ilgili taraflara transferinin gerçekleşmesine ilişkin sorumluluk platformlarda bulunacak.
Platformlar, müşteriye ait kripto varlıklar ve nakit üzerinde kendileri veya üçüncü şahıslar lehine herhangi bir tasarrufta bulunamazken, öte yandan ödünç kripto varlık işlemleri, müşteriye kredi verilmesi sonucunu doğuracak işlemler ile kaldıraçlı işlemler yapamayacak. Bu madde kapsamındaki açık pozisyon ve işlemlerin, müşteri mağduriyeti yaratmayacak şekilde ve uygun bir geçiş süreci çerçevesinde kapatılması gerekecek.
Kripto varlıkların müşterilerin kendi cüzdanlarında saklanmaması halinde, platformlar nezdindeki kayıtlarda müşteri hesaplarında yer alan kripto varlıkların saklandığı cüzdanların anahtarlarına ilişkin kontrolün, en geç 8 Kasım 2024 tarihine kadar platformlarda olması gerekecek. Bu hükme aykırı uygulamalar Kanunun 110/A maddesi kapsamında değerlendirilecek.