Sudan’da nisan ortasından bu yana süren ordu ile paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki çatışmalar, ABD-Suudi Arabistan arabuluculuğunda 22 Mayıs’ta imzalanan bir haftalık ateşkes anlaşmasına ve ABD’nin yaptırım tehdidine rağmen bugün yeniden alevlendi.
Görgü tanıklarının ifadesine göre başkent Hartum’un batısındaki Mugren Mahallesi, iki tarafça ağır silahların kullanıldığı şiddetli çatışmalara sahne oldu.
Savaş uçakları başkent semalarında dolaşırken bölgede şiddetli patlama sesleri duyuldu.
Taraflar, ABD ve Suudi Arabistan aracılığında 20 Mayıs’ta, 22 Mayıs Pazartesi 21.45’ten itibaren geçerli olmak üzere ateşkes ilan ettiklerini açıklamıştı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ateşkes yürürlüğe girdikten bir gün sonra Sudanlı generallerin son ateşkese uymamaları halinde yaptırımlarla yüzleşecekleri uyarısında bulunmuştu.
Sudan Savunma Bakanlığı, dün emekli askerlerle eli silah tutanlara seferberlik çağrısı yapmıştı.
Başkent Hartum ve çevresinde çatışmaların yoğunlaştığı bölgelerden ülke içindeki güvenli alanlara ve çevre ülkelere kaçışların yanı sıra Suriye, Yemen ve Mısır gibi çok sayıda yurttaşı bulunan ülkelerin vatandaşlarının tahliyesi sürüyor.
Sudan’da ordu ile HDK arasındaki çatışmalar
Ordu, bir zamanlar desteklediği ancak bağımsız ve paralel bir ordu gibi davranması nedeniyle tehdit olarak gördüğü HDK’nin, 2 yıl içerisinde tamamen orduya entegre edilmesini istemiş, HDK’nin ise sivil bir hükümetin ardından yaklaşık 10 yıla yayılan bir süreçte bunu kabul edebileceğini açıklamasıyla başlayan söz savaşı ve tırmanan gerginlik, 15 Nisan sabahı taraflar arasında başkent Hartum ve çeşitli şehirlerde silahlı çatışmaya dönüşmüştü.
HDK, 2019’da darbeyle devrilen Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir döneminde Darfur’da isyancılara karşı savaşmak, sınırları korumak ve asayişi sağlamak amacıyla milis yapılanma şeklinde oluşturuldu. 2013’te Güvenlik ve İstihbarat Teşkilatına bağlanan, ardından giderek daha bağımsız bir yapıya kavuşan HDK’nin on binlerce mensubu bulunuyor.
Ülke içinde bir milyondan fazla kişinin yerlerinden edildiğini belirten Birleşmiş Milletler, çatışmalar nedeniyle 300 bin kişinin de çevre ülkelere kaçtığını açıkladı.
Sudan Sağlık Bakanlığı, çatışmaların başından bu yana 709 kişinin öldüğünü, 5 bin 424 kişinin yaralandığını duyurdu.