Sudan’ın batısında 5 eyaletten oluşan Darfur Bölgesi Başkanı ve Sudan Kurtuluş Hareketi lideri Mini Arko Minawi, halka mallarını korumak için silahlanma çağrısı yaptı.
Minawi, Twitter’daki paylaşımında, “Vatandaşlara yönelik saldırılar arttı. Birçokları, vatandaşların güvenliğini ve haklarını yok sayıp ulusal kurumları tahrip ediyorlar. Bu nedenle tüm kıymetli vatandaşlarımızı, yaşlısı, genci, kadını erkeğiyle Darfur halkını, mallarına sahip çıkmak için silahlanmaya davet ediyorum.” ifadelerini kullandı.
Silahlı Sudan Kurtuluş Hareketi lideri Minawi, kendilerinin de halka desteğe hazır olduklarını kaydetti.
Yağma ve şiddet olayları
Ordu ve Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında nisan ortasından bu yana süren çatışmalardan etkilenen Darfur’un Nyala, El Cuneyne ve Faşir kentlerinde hükümet kurumları ve sivil yerlerin yağmalandığı ve yakıldığı şiddet olaylarına sahne oldu.
Minawi başkent Hartum civarındaki kuvvetlerini, 8 Mayıs’ta ülkenin batısında Çad sınırındaki Darfur bölgesine çekmişti. Ekim 2020’de dönemin hükümetiyle barış anlaşmasına imza atan ve Darfur bölgesindeki en büyük silahlı hareketlerden birinin liderliğini yürüten Minawi, ordu ile HDK arasında 15 Nisan’da patlak veren çatışmalarda tarafsız kalmıştı.
Bireysel silahlanmanın yaygın olduğu Darfur’da, kabileler arasında arazi, otlak ve su kaynakları anlaşmazlığı gibi nedenlerle yaşanan çatışmalarda, her yıl yüzlerce kişi hayatını kaybediyor, binlerce kişi ise yerinden ediliyor.
Geçmiş hükümetler, kabilelerden silahları toplama projelerinden sonuç alamamıştı.
Taraflar, ABD ve Suudi Arabistan aracılığında 20 Mayıs’ta, 22 Mayıs Pazartesi saat 21.45’ten itibaren geçerli olmak üzere bir haftalık ateşkes ilan ettiklerini açıklamıştı.
Sudan Savunma Bakanlığı, 26 Mayıs’ta emekli askerlerle eli silah tutanlara seferberlik çağrısı yapmıştı.
Sudan’da ordu ile HDK arasındaki çatışmalar
Ordu, bir zamanlar desteklediği ancak bağımsız ve paralel bir ordu gibi davranması nedeniyle tehdit olarak gördüğü HDK’nin, 2 yıl içerisinde tamamen orduya entegre edilmesini istemiş, HDK’nin ise sivil bir hükümetin ardından yaklaşık 10 yıla yayılan bir süreçte bunu kabul edebileceğini açıklamasıyla başlayan söz savaşı ve tırmanan gerginlik, 15 Nisan sabahı taraflar arasında başkent Hartum ve çeşitli şehirlerde silahlı çatışmaya dönüşmüştü.
HDK, 2019’da darbeyle devrilen Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir döneminde Darfur’da isyancılara karşı savaşmak, sınırları korumak ve asayişi sağlamak amacıyla milis yapılanma şeklinde oluşturuldu. 2013’te Güvenlik ve İstihbarat Teşkilatına bağlanan, ardından giderek daha bağımsız bir yapıya kavuşan HDK’nin on binlerce mensubu bulunuyor.
Ülke içinde 1 milyondan fazla kişinin yerlerinden edildiğini belirten Birleşmiş Milletler, çatışmalar nedeniyle 300 bin kişinin de çevre ülkelere kaçtığını açıkladı.
Sudan Sağlık Bakanlığı, çatışmaların başından bu yana 709 kişinin öldüğünü, 5 bin 424 kişinin yaralandığını duyurdu.