Sudan Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin, paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri’ne (HDK) “çok yönlü sponsorluk” iddiasıyla Sudan’ın Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) karşı şikayetini görüşmek üzere toplantı düzenlediği belirtildi.
Açıklamada, “İngiltere, Güvenlik Konseyi’nde düzenlenen kapalı istişare oturumunun biçimini ve niteliğini değiştirerek, Sudan’ın geneli ve özel olarak Sudan’ın batısında yer alan El-Faşer bölgesindeki durum hakkında bir toplantı haline getirmek suretiyle ülke işlerine müdahale etti.” denildi.
Bakanlığın açıklamasında, İngiltere’nin, BAE ile olan ticari çıkarları karşılığında Güvenlik Konseyi’nin daimi üyesi olarak ahlaki ve siyasi görevini ve Konsey’de Sudan’ın sorunlarını ele alma yükümlülüğünü terk etmesinden üzüntü duyulduğu kaydedildi.
İngiliz hükümetinin “terörist grupların tüm özelliklerini taşıdığı” belirtilen HDK ile gizli toplantılar yapmakla suçlandığı açıklamada, bunun İngiltere’yi HDK ve onun sponsoru tarafından işlenen vahşetlerin sorumluluğunda ortak ve onların cezasız kalmalarının destekçisi haline getirdiği ifade edildi.
Açıklamada, BM Güvenlik Konseyi’nin söz konusu kapalı oturumunun 29 Nisan sabahı gerçekleştirildiği ve üyelerin HDK’nin El-Faşer çevresindeki saldırılarını durdurmasını ve hiçbir şehre saldırmama sözü vermesini talep ettiği aktarıldı.
Açıklamada, konsey üyelerinin, bölgesel taraflara, konseyin 2005 yılındaki 1591 sayılı kararı uyarınca Darfur’a uygulanan silah ambargosuna uyma çağrısında bulunduğu dile getirildi.
Toplantıya katılan konsey üyelerinin ayrıca Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasında Cidde müzakerelerinin yeniden başlaması, insani yardıma engelsiz erişimin kolaylaştırılması ve uluslararası insancıl hukuka saygı gösterilmesi gerekliliği çağrısında bulunduğu belirtilen açıklamada, toplantıda herhangi bir karara varılamadığı ve 27 Nisan’da yapılan açıklamayla yetinildiği dile getirildi.
Sudan, 29 Mart’ta, BAE’yi HDK’yi desteklediği iddiası ile BMGK’ye şikayette bulunmuştu, BAE ise bu iddiaları reddetmişti.
Sudan’ın Birleşmiş Milletler’deki (BM) temsilcisi Büyükelçi El-Haris İdris de 27 Nisan’da BM Güvenlik Konseyi’ne gönderdiği mektupta, BAE’nin HDK’yi destekleyerek ülkesinde “savaşı alevlendirmek” olarak adlandırdığı durumu görüşmek üzere konseyden bir oturum düzenlemesini talep etmiş ve Hartum’un, Abu Dabi’nin Sudan krizinin herhangi bir çözümüne katılımını reddettiğini duyurmuştu.
Sudan’daki savaş
Sudan’da 30 yıl süren Ömer el Beşir iktidarının halk ayaklanmasıyla devrilmesi sonrası sivillerin katılımıyla oluşturulan hükümete karşı ortak darbe yapan ordu ve HDK arasındaki güç mücadelesi 1 yıldır devam ediyor.
Nisan 2023’ün ortasında başlayan ve 18 eyaletten oluşan Sudan’ın 10 eyaletinde devam eden savaşta ordu, kuzey ve doğudaki eyaletleri kontrol ederken HDK, Batı ve güney eyaletlerini ele geçmeyi başarmıştı.
Savaşın bitirilmesi için başlatılan Suudi Arabistan ve ABD ara buluculuğundaki Cidde görüşmeleri, Mısır’ın öncülük ettiği Sudan’a komşu ülkeler barış girişimi, Doğu Afrika’da Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesinin (IGAD) çabaları ve Bahreyn’in başkenti Manama’da yapılan görüşmeler sonuçsuz kalmıştı.
BM’ye göre, dünyanın en büyük yerinden edilme ve açlık krizinin yaşandığı Sudan’daki çatışmalar sonucu 15 binden fazla kişi hayatını kaybetti, yaklaşık 8,5 milyon kişi yerinden edildi ve 25 milyondan fazla kişi insani yardıma muhtaç durumda.