Sürgünde bulunduğu Brüksel’den tarifeli uçuşla gelecek Fildişi Sahili’nin sürgündeki eski Cumhurbaşkanı Laurent Gbagbo, yerel saat ile 15.45’te Abidjan Havalimanında Cumhurbaşkanlığı Salonunda yetkililer tarafından karşılanacak.
Gbagbo’nun 10 yıl aradan sonra ülkesine dönmesi “tarihi an” olarak değerlendirilirken, yakın çevresi Gbagbo’nun ezeli rakibi mevcut Cumhurbaşkanı Alassane Ouattara’dan intikam peşinde olmadığını aksine siyasi uzlaşı fikriyle ülkeye döndüğünü belirtiyor.
Başta Gbagbo’nun doğduğu Mama köyü olmak üzere Abidjan ve diğer büyük kentler, hafta sonundan bu yana eski cumhurbaşkanının dönüşünü kutlamak için destekçilerinin düzenlediği çeşitli gösterilere sahne oluyor.
Gbagbo’nun dönüşü Kasım 2010’daki cumhurbaşkanı seçimi sonrasında başlayan ve Nisan 2011’e kadar süren siyasi kriz mağdurları tarafından ise büyük tepkiyle karşılandı.
Seçimden sonra çıkan olaylardan etkilenenlerin kurduğu Fildişi Sahili Mağdurları Derneği (CVCI), Gbagbo’nun “Batı Afrika Devletleri Merkez Bankası (BCEAO) soygunu” olarak bilinen davada aldığı 20 yıl hapis cezasını yatmasını istiyor.
CVCI’nin Gbagbo’nun Abidjan’a ulaşmasıyla ülke çapında bir dizi eylem düzenlemesi bekleniyor.
Gbagbo’nun ülkeye döndükten sonra izleyeceği yol haritası ise hala belirsizliğini koruyor.
3 bin kişi ölmüştü
Cumhurbaşkanı Ouattara, Uluslararası Ceza Mahkemesinin (UCM) hakkındaki beraat kararını onamasının ardından 11 Mayıs’ta, 76 yaşındaki Gbagbo’nun ülkeye dönmekte özgür olduğunu duyurmuştu.
Gbagbo, 2010’daki cumhurbaşkanlığı seçimini kaybettikten sonra uluslararası baskılara rağmen görevini, seçimi kazanan Ouattara’ya devretmeyince ülkede çatışma çıkmıştı.
Gbagbo ile Ouattara taraftarları arasındaki çatışmalarda, yaklaşık 3 bin kişinin öldüğü belirtiliyor.
İnsanlığa karşı işlenen suçlardan beraat
Seçim sonrası çıkan olayların sorumlusu olarak 11 Nisan 2011’de yakalanan Gbagbo, 30 Kasım 2011’de insanlığa karşı suç işlediği gerekçesiyle UCM’ye sevk edilmişti.
UCM, bu suçla yargılanan ilk Cumhurbaşkanı Gbagbo hakkında, 15 Ocak 2019’da, olaylarla ilgili yeterli delil sunulamadığı gerekçesiyle beraat kararı vermişti.
Hakkında verilen beraat kararı 31 Mart’ta onanan ve UCM nezdinde tamamen aklanan Gbagbo’yu ülkeye dönüşüyle başka bir dava süreci bekliyor.
Seçimden sonra yaşanan siyasi krizde BCEAO’daki fonları çalmakla suçlanan ve 20 yıl hapis ve 500 milyon avro tazminata mahkum edilen Gbagbo’nun cezasını çekip çekmeyeceği merak konusu.
Aynı davada yargılanan 3 kişi Cumhurbaşkanlığı affıyla serbest kalsa da UCM’de yargılandığı için Gbagbo’nun yasal olarak bu haktan mahrum olduğu belirtiliyor.
Bir diğer görüş ise Gbagbo’nun UCM’de aklandığı için Cumhurbaşkanlığı affından da yararlanabileceğini savunuyor.