İzmir’de Suriyeli kadınlar, İmece İnisiyatifi Derneği’nin yürüttüğü Güneş Çağı Projesi kapsamında güneş enerjisiyle çalışan şarj cihazını üretmeyi öğrenerek ekonomik bağımsızlıklarını kazanmaya çalışıyor.
Çeşme ilçesinde İmece İnisiyatifi Derneği tarafından 2018’den bu yana yürütülen projeyle sığınmacı kadınlara hayatlarında yeni bir sayfa açabilmelerini sağlayacak bir eğitim programı oluşturuldu.
Sığınmacı kadınları güçlendirmek ve finansal bağımsızlık kazandırmak amacıyla başlatılan Güneş Çağı Projesi kapsamında, Suriyeli kadınlar güneş enerjisiyle çalışan EFE adı verilen cihazı üretmeyi öğreniyor.
İnsanların gün içinde yanlarında taşıyabilmeleri için özel olarak tasarlanan cihazın, yerinden edilmiş insanların yaptıkları zor yolculuklarda yollarını aydınlatabilmesi ve hayatta kalmaya yardımcı bir cihaz haline gelen cep telefonları için taşınabilir şarj cihazı olması amaçlanıyor.
İmece İnisiyatifi Derneği Başkan Yardımcısı İrem Somer, AA muhabirine, derneğin çoğunluğu üniversite öğrencisi olan bir ekip ile 2014’te dezavantajlı kesimlere fayda sağlama amacıyla kurulduğunu belirtti.
Birçok sığınmacının basit bir telefon görüşmesi yapamadıkları için hayatlarını kaybettiğini dile getiren Somer, Güneş Çağı Projesi’nin de bu can kayıplarını engelleyebilmek hedefiyle oluştuğunu söyledi.
Somer, Torbalı’da mevsimlik işçi olarak güvencesiz bir şekilde çalışan sığınmacılara yapılan gıda, hijyen paketleri gibi insani yardımlar ile sığınmacı kadınlara yönelik Güneş Çağı Projesi olmak üzere devam eden iki ana programları bulunduğu kaydetti.
Sığınmacıların bazı mesleki becerilerini Türkiye’de ihtiyaç olan alanlarda geliştirmeleri gerektiğini tespit ettiklerini belirten Somer, şöyle konuştu:
“Hindistan’da bulunan Barefoot College hareketinden haberdar olduk. Onlar da Hindistan’da kırsaldaki yoksul kadınlara özellikle sürdürülebilir çözümlerde rol almaları için bir takım eğitimler veriyorlar. Bu kadınlar okula gitme imkanı olmamış kadınlar. Barefoot College da ‘Biz neden solar mühendisler çıkarmayalım bu kadınlardan’ diyor. İmece İnisiyatifi’nden birkaç arkadaşımız Hindistan’a gitti ve 2017’den beri Barefoot College’a 6 kadın arkadaşımızı eğitmen eğitimi almak üzere yolladık. Eğitmenlerimiz şimdi bilgilerini buradaki mülteci kadınlara aktarıyorlar. İlk başta temel elektrik üzerine bir eğitim oluyor. Daha sonra İmece İnisiyatifi’nin geliştirdiği bu solar taşınabilir şarj cihazı için eğitim veriliyor. Burada amaç, hem çevreci çözümler bulmak, hem de kadınların güçlendirilmesi ve ekonomik bağımsızlıklarını sağlayabilmeleri için bazı becerilerinin geliştirilmesi üzerine kurulu.”
“Programdan 250 Suriyeli kadın faydalandı”
Güneş Çağı Projesi eğitmeni Ezgi Özcan da ilk başta sığınmacı çocukların eğitimiyle ilgilendiğini ancak daha sonra Güneş Çağı Projesi’nin dikkatini çektiğini anlattı.
Hindistan’da güneş enerjisi eğitimcisi olarak 6 aylık eğitim programına dahil olduğunu aktaran Özcan, “Sonrasında buraya döndüğümüzde buradaki mülteci kadınlara güneş enerjisi, basit düzeyde elektrik ile ilgili bilgileri vermeye başladık. Volt nedir, amper nedir, rezistans hesaplama gibi. Sonrasında eğer ilgisi varsa, burada basit derecede havya kullanma, lehim yapma, multimetre kullanma gibi çalışmalarımız oldu ve EFE yapımını kadınlarla birlikte başlattık.” ifadelerini kullandı.
Suriye kültüründe kadına yüklenen görevin daha çok çocuklara bakmak olduğunu ve çok çocuklu aile yapılarının bulunduğunu ifade eden Özcan, şöyle devam etti:
“Bu kadınları neden biraz daha güçlendirmeyelim, neden destek olmayalım diye düşündük. Şu anda bu kadınlar burada bu eğitimi alarak hem başka insanlara yardımcı olmuş hem kendileri daha da güçlenmiş oluyorlar. Hem de onlara bu eğitim sayesinde yeni bir iş kolu oluşturmuş oluyoruz. EFE adını verdiğimiz cihaz, 10 bin miliamperlik bir taşınabilir şarj cihazı. İçerisinde kendi kabloları ve şarj göstergesi bulunuyor. EFE, ahşap gövdeli çünkü plastik kullanmak istemiyoruz. Bu anlamda çevreci bir yaklaşımımız var. Kullandığımız ağaç materyali de sıfırdan kesilen ağaçlardan değil, daha çok atık ahşaptan üretiyoruz.”
Programdan sadece 2018’de 175 kadının yararlandığını ancak yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle katılan grupları Çeşme ile kısıtlamak durumunda kaldıklarını aktaran Özcan, salgın sürecinin düzelme yoluna girmesiyle eğitimlere 1,5 ay önce yeniden başladıklarını, şimdiye kadar 250 Suriyeli kadının eğitiminin tamamlandığını anlattı.
Özcan, programlarını genişletmeye çalıştıklarını belirterek, “Kadınlara evlerinde üretebilecekleri güneş enerjisiyle çalışan oyuncaklar da yaptırmaya çalışıyoruz. Örneğin pipetlerle veya ahşaptan yaptıkları uçakların, güneş aldığı zaman pervanesi dönüyor. Yurt dışında ahşap oyuncaklara çok ilgi var. Kadınlar, bu oyuncakların satışını da yaparak kazanç sağlayabilirler.” dedi.