Beşşar Esed rejimi, sivil toplum kuruluşları ve Suriye muhalefeti temsilcilerinin her birinden 15’er kişiden oluşan anayasanın yazımından sorumlu “Küçük Grup” üyeleri, 21 Mart’tan bu yana Cenevre’de toplantılar yapıyor.
Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir O. Pedersen başkanlığındaki 7. tur oturumlarında, Beşşar Esed rejimini temsil eden heyetin olumsuz tavırlarını sürdürdüğü öğrenildi.
Suriye Anayasa Komitesi üyesi Tarık El Kurdi, 7. tur görüşmelerini AA muhabirine değerlendirdi.
Kurdi, bundan önceki turlarda olduğu gibi 7. tura da büyük umutlarla geldiklerini belirterek “Suriye’deki kamplarda yaşayan vatandaşlarımız ve alıkonulan evlatlarından haber alamayan ailelerin çektiği acıları azaltma umuduyla buradayız.” mesajını verdi.
“Anayasa metinlerini cuma günü sunacağız”
Komitedeki tüm tarafların Suriye’nin geleceğine ilişkin olumlu düşüncelere sahip olmadığını vurgulayan Kurdi, “Turun ilk gününde heyetimiz BM’ye giderek anayasa ilkesi önerisinde bulundu. Arkadaşlarımızın aktardığı tüm notları kaydettik. Dosyaları tekrar çalışıp, ona göre düzeltilmiş metinler hazırlayıp cuma günü Komiteye sunacağız.” diye konuştu.
Kurdi, 7. turdan somut neticelerin çıkıp çıkmayacağından emin olmadığını belirterek bunun için 25 Mart’ı beklemek gerektiğini vurguladı.
Komite görüşmelerinin geleceğine ilişkin ise Kurdi, “Suriye’nin yeni anayasasını yazma yetkisi, Komiteye ait. Dolaysıyla biz bu süreci yapılan görüşmelerin sayısıyla değil, hedeflerin gerçekleştirilip gerçekleştirilmemesine göre değerlendiriyoruz.” ifadelerini kullandı.
“Suriye halkı, anayasanın hakim olduğu bir ülkede yaşamayı hak ediyor”
Kurdi, muhalefet grubu olarak tek odak noktalarının, Komitenin amacı doğrultusunda Suriye’ye yeni anayasa yazılması olduğunun altını çizerek şunları kaydetti:
“Suriye yeni bir anayasaya ihtiyaç duymaktadır. Suriye halkı anayasanın hakim olduğu ve vatandaşların insan haklarının korunduğu bir ülkede yaşamayı hak ediyor. Biz de bu amacın gerçekleşmesi için çaba gösteriyoruz.”
Cenevre’deki Intercontinental Oteli’nde süren 7. tur görüşmelerinde taraflar anayasaya dair “devlet yönetiminin esasları”, “devletin kimliği”, “ülkenin sembolleri” ve “devlet makamlarının yapısı ve işlevi” maddelerini müzakere ediyor.
25 Mart’ta sona erecek görüşmelerin ardından taraflar, BM’nin Cenevre Ofisi’nde basın toplantısı düzenleyecek.
6. turda uzlaşma sağlanamamıştı
BM Cenevre Ofisi’nde 18-22 Ekim 2021’de gerçekleşen Komitenin 6. tur görüşmelerinde, Esed rejimini temsil eden heyetin eş başkanı hukukçu Ahmed Kuzbari ile muhaliflerin eş başkanı Hadi el Bahra ilk kez aynı masada karşılıklı oturmuştu.
Buna rağmen rejim heyeti, daha önceki turlardaki uzlaşmaz tavrını devam ettirmişti.
Pedersen, 6. turun da başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından “büyük bir hayal kırıklığı” yaşadığını belirtmiş ve ilk kez isim vererek Esed rejimini suçlamıştı.
Suriye Anayasa Komitesi
Suriye Anayasa Komitesi, büyük ve küçük olmak üzere iki yapıdan oluşuyor.
Büyük yapı, komite üyelerinin tümünü kapsıyor ve rejim, muhalefet heyeti, sivil toplum temsilcileri olmak üzere 3 gruptan oluşuyor.
Küçük yapı ise 3 listeden seçilen 15’er kişiden meydana geliyor ve anayasanın yazımından sorumlu bulunuyor.
45 kişilik yazım kurulunun hazırladığı taslakları, 150 kişilik büyük yapının onaylaması, karar alınması için ise üyelerin en az yüzde 75’inin “evet” oyu vermesi gerekiyor.