Suriye’nin güneyindeki Dera il merkezinde 68 gündür abluka altında tutulan Dera el-Beled Mahallesi’nde bölge halkı adına müzakereleri yürüten Deralı Merkezi Komite, Beşşar Esed rejiminin sivil yerleşimlere yoğun saldırılarının ardından Rusya’nın ara buluculuğunda, 3 günlük ateşkes anlaşmasını kabul etti.
Dera el-Beled’de bölge halkı adına müzakereler yürüten Merkezi Komite ile Esed rejimine bağlı heyet, dün akşam saatlerinde Rusya’nın ara buluculuğuyla, bir kez daha görüşmeler yaparak, ateşkes konusunda anlaşmaya vardı.
Deralı aktivist ve gazetecilerin kurduğu Horan Özgürleri Topluluğu Sözcüsü Eymen Ebu Nokta, anlaşmanın detaylarını AA muhabiriyle paylaştı.
Bölgede 3 günlük bir ateşkes sağlandığını belirten Ebu Nokta, “Anlaşma gereği bu süre içerisinde Rusya destekli 8. Alay 3 askeri nokta kurmak için Dera el-Beled’e giriş yapacak. Bu noktalarda sadece 8. Alay ve Deralı askeri güvenlik mensupları bulunabilecek.” dedi.
Ebu Nokta, mahalledeki 34 kişinin ellerindeki hafif silahlarını rejim güçlerine teslim etmeleri konusunda mutabakat sağlandığını vurgulayarak ancak bu maddeyi kabul etmeyen kişilerin mahalleden çıkarılarak ülkenin kuzeyine göç etmeleri konusunda anlaşmaya varıldığını kaydetti.
Ancak mahalledeki diğer silahlı kişilerin de ellerindeki silahlarını teslim edip etmeyeceği konusundaki belirsizlik sürüyor.
Söz konusu maddelerin uygulanmasının ardından rejim güçlerinin de bölgeye 25 Haziran’dan bu yana uyguladığı ablukanın kaldıracağını dile getiren Ebu Nokta, mahalleyi kuştan Beşşar Esed’in kardeşi Mahir Esed komutasındaki 4. Tümen ve İran destekli grupların da bölgeden çekileceği konusunda anlaşmaya varıldığının altını çizdi.
Rusya’nın ara buluculuğunda Temmuz 2018’de varılan uzlaşmayla kent merkezindeki muhaliflerin hafif silahlarıyla kalmalarını kabul ederek Dera ilini büyük ölçüde eline geçiren Esed rejiminin il merkezinde kontrolü tamamen almak için 29 Temmuz’dan itibaren kent merkezinde sivil yerleşimlere bombardıman başlatmıştı.
Söz konusu saldırılarda çok sayıda sivil yaşamını yitirirken, 3 de cami de hedef alınmıştı.
Rusya destekli 8. Alay
2018’de kurulan 8. Alay, resmi olarak rejim ordusuna bağlı gözükse de Rusya’nın direktifleriyle hareket ediyor.
Eski muhalif Ahmet Avde’nin komutanlık ettiği askeri grubun saflarını Deralı eski silahlı muhalifler oluşturuyor.
Askeri grubun ana merkezi de Dera kırsalında yer alıyor.
Dera’daki olaylar nasıl başladı?
Esed rejimi ve destekçisi Rusya, 25 Haziran’da Dera el-Beled Mahallesi’nde yaşayan halktan ve oradaki muhaliflerden, ellerindeki hafif silahların tümünü teslim etmelerini ve evlerin aranmasına izin vermelerini istemişti.
Dera’daki Uzlaşı Merkezi ve bölge halkının ileri gelenleri, bu isteğe, Temmuz 2018’de Rusya ara buluculuğunda Esed rejimiyle sadece ağır silahların teslim edilmesi yönünde varılan anlaşmaya aykırı olduğu gerekçesiyle karşı çıkmıştı.
Bunun üzerine Esed rejimi güçleri, Dera el-Beled’de yaşayan yaklaşık 40 bin sivile 25 Haziran’da abluka uygulamaya başlamıştı. 26 Temmuz’da da Esed rejimi güçleri heyeti ile Dera’daki Uzlaşı Merkezi arasında Dera el-Beled Mahallesi’nde yaşayan halktan ve oradaki askeri muhaliflerden ellerindeki hafif silahların tümünü teslim etmeleri, evlerin aranmasına izin vermeleri ve ablukanın kaldırılması konularında anlaşmaya varılmıştı ancak Esed rejiminin anlaşmanın dışına çıkarak mahalledeki hakimiyetini güçlendirmek amacıyla 29 Temmuz sabahı mahalleye kara operasyonu başlatması üzerine gerginlik Dera ilinin doğu ve batı kırsallarına da sıçramıştı.
Taraflar arasında çıkan çatışmalar sonucu Dera’daki yerel silahlı muhalifler, rejim güçlerine ait çok sayıda kontrol noktasını ele geçirip bazı rejim unsurlarını esir almıştı.
Esed rejimi güçleri heyeti ile Dera’daki Uzlaşı Merkezi arasında Rusya gözetiminde yapılan görüşmelerin sonuçsuz kalması üzerine rejim güçleri, mahalleyi 29 Temmuz’dan bu yana aralıklarla havan topu ve tank atışlarıyla hedef alıyor.
Orta Doğu’daki “Arap Baharı” dalgasının Suriye’ye de sıçramasıyla 15 Mart 2011’de bir grup öğrencinin okul duvarına, Beşşar Esed’e hitaben, “Ey doktor (Beşşar Esed) şimdi sıra sende” yazmasıyla başlayan halk ayaklanmasının fitili Dera’da ateşlenmiş, kent yıllar içinde muhaliflerin eline geçmişti.