UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ndeki Karabük’ün Safranbolu ilçesinde maharetli demir ustaları tarafından hediyelik eşya olarak üretilen kılıç, kama, gürz, mızrak ve kalkan gibi savaş aletlerine ilgi, tarihi diziler sayesinde arttı.
Üç bin yıllık geçmişinde pek çok uygarlığa ev sahipliği yapan, özellikle Osmanlı döneminden kalma han, hamam, cami, çeşme, köprü ve konaklarla öne çıkan Safranbolu ilçesinde Akçasu Deresi’nin iki yakasına kurulu Demirciler Çarşısı’ndaki ustalar, dededen toruna geçen ve nesillerdir süregelen zanaatkarlıklarıyla kılıç, kama, gürz, miğfer, kalkan ve mızrak gibi savaş aletleri yapıyor.
Türk halk kültüründe ve mitolojisinde silah anlamına gelen “pusat” olarak da adlandırılan savaş aletlerine ilgi, özellikle son dönemlerde “Uyanış: Büyük Selçuklu”, “Payitaht Abdülhamid” ve “Kuruluş Osman” gibi tarihi konu ve dönemleri konu alan diziler sayesinde doruk noktasına ulaştı.
Tarihi çarşıda şimdilerde 4 usta tarafından demirin ocakta kızartılan, dövülen ve keskinleştirilen pusatlara, isteğe göre kın da yapılıyor.
İnternet üzerinden de satılan savaş aletleri, 300 ila 10 bin lira arasında değişen fiyatlarla alıcı buluyor.
Silahlar içinde en çok ilgi çeken ve haftada sadece 20 adet üretilebilen kılıçlardan “sedefli”, “Zülfikar”, “Yatağan” ve “subay” türleri çok tercih ediliyor.
“Hediyelik eşya olarak ilgi var”
Mesleğe 50 yıl önce çıraklıkla başlayan 65 yaşındaki demirci ustası Muhsin Ünal, AA muhabirine, tarım aletlerinden ahşap konaklarda kullanılan demir parçalara ve aksesuarlara kadar üretim yaptıklarını ama son zamanlarda en çok savaş aletlerine rağbet olduğunu anlattı.
Talep dolayısıyla özellikle kılıç yapımına ağırlık verdiklerini vurgulayan Ünal, “Kılıcın önce çelik malzemesini kesiyoruz. Sonra ocakta kızartıp döverek sap kısmını yapıyoruz. Dövme yapıyoruz, eski usul. 3-4 çeşit kılıç var, siparişe göre yapıyoruz. Türk dizilerinde gösterilen savaş sahnelerinden sonra kılıca ilgi arttı. Bize gelip ‘Dizilerdeki kılıçlardan yapıyor musunuz?’ diye soruyorlar. Biz de isteklerine göre yapıyoruz. Çocuklar için de yapıyoruz. Hediyelik eşya olarak ilgi var.” diye konuştu.
“Tıpkı dizilerde olduğu gibi tamamen dövme yapıyoruz”
Babasından mesleği öğrenen 24 yaşındaki Cihan Ünal ise genellikle tarım aletleri yaptıklarını ancak son aylarda bunun yerini savaş aletlerinin aldığını ifade etti.
Tarihi dizilerden dolayı turistlerin kılıca talebin yoğunlaştığını aktaran Ünal, “Hediyelik olarak, süs amaçlı yapıyoruz. Tehlikeli olabileceğinden keskin kenarlarını körelterek müşteriye veriyoruz. Kılıçları tıpkı dizilerde olduğu gibi tamamen dövme yapıyoruz. Zülfikar, düz Türk kılıcı yapıyoruz, ay şeklinde yaptıklarımız var. Müşteri nasıl isterse yapıyoruz.” şeklinde konuştu.