Yumaklı, TBMM Genel Kurulunda Tarım ve Orman Bakanlığının 2025 yılı bütçesine ilişkin sunum yaptı.
Son 22 yılda çiftçilere ve sektöre önemli destekler sağladıklarını, büyük yatırımlara imza attıklarını ifade eden Yumaklı, tarımsal hasılanın 2023’te 68,5 milyar dolara ulaştığını, Türkiye’nin Avrupa’da birinci, dünyada ise 9’uncu sırada yer aldığını dile getirdi.
Yumaklı, tarım ve orman sektörünün bu yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 4,6 büyüdüğünü bildirdi.
Geçen yıl 31 milyar dolar ihracat gerçekleştirildiğini aktaran İbrahim Yumaklı, bu yılki ihracatın 2023’ü geride bırakacağını belirtti.
Türkiye’de 206 çeşit ürünün üretildiğini belirten Yumaklı, dünyada sebze üretiminde 4’üncü, meyve üretiminde ise 6’ncı sırada yer alındığını kaydetti.
Bakan Yumaklı, “Bitkisel üretimimizi 2002 yılına göre yüzde 41 artışla 2023 yılında 138,6 milyon tona ulaştırdık ve Cumhuriyet tarihinin rekorunu kırdık.” diye konuştu.
Tarımsal üretimin geleceğini korumak için tohumculuğa yönelik politikaları ön planda tuttuklarını vurgulayan Yumaklı, bitkisel üretimde kullanılan sertifikalı tohumların yüzde 97’sinin yurt içinde üretildiğini bildirdi. İbrahim Yumaklı, üretilen tohumların 117 ülkeye ihraç edildiğini aktardı.
Tohum Gen Bankalarında 121 bin 515 örneğin muhafaza edildiğini belirten Yumaklı, “Şunu memnuniyetle söyleyebilirim ki bugün dünyadaki bütün ülkelerle iletişimimiz kopsa bile hiçbir ülkeden hiçbir tohum almaksızın ihtiyaçlarımızı karşılayabilecek durumdayız.” ifadesini kullandı.
“Şap hastalığını bitirmeye kararlıyız”
Bakan İbrahim Yumaklı, son 22 yılda hayvan varlığının; büyükbaşta yüzde 67,7, küçükbaşta yüzde 64,3, kanatlıda yüzde 48,9, arılı kovanda yüzde 119 artırıldığını ifade etti.
Islah ve geliştirme çalışmalarına devam ettiklerini anlatan Yumaklı, “Nitelikli damızlık ve besilik varlığımızı artırmak için TİGEM işletmelerimizde büyükbaş hayvan rezervi oluşturmaya başladık. Proje kapsamında üretilecek olan hayvanları önümüzdeki yıldan itibaren küçük aile işletmelerine uygun koşullarda vermeye başlayacağız.” ifadesini kullandı.
Hayvan hastalıklarıyla ilgili yapılan çalışmaları da anlatan Yumaklı, şap hastalığını bitirmeye kararlı olduklarını vurguladı.
Yumaklı, brusella hastalığında 2025’te büyükbaş ve küçükbaşta 27 milyon doz aşı uygulanacağını belirtti.
Türkiye’nin, su ürünleri yetiştiriciliğinde Avrupa’da 2’nci, dünyada 16’ncı sırada yer aldığına işaret eden Yumaklı, bu yıl ihracatın 2 milyar dolar olmasının beklendiğini bildirdi.
Gıda denetimleri
Tarım sigortaları kapsamında 2023’te 8 milyar lira, bu yılın kasım ayı itibarıyla 12 milyar lira hasar tazminatı ödendiğini belirten Yumaklı, gelecek yıl tarım sigortaları kapsamının genişletileceğini ifade etti.
Bakan Yumaklı, şunları kaydetti:
“Vatandaşlarımızın sağlıklı ve güvenilir gıdaya ulaşması önemli. Gıda üretim, satış ve toplu tüketim yerleri olan 726 bin işletmeyi denetliyoruz. Yıl sonu itibarıyla yapılan denetim sayısı 1,4 milyona ulaşmış olacak. Uygunsuzluk tespitinde idari para cezası, ürün toplatma ve imha etme gibi çeşitli yaptırımlar uygulanıyor, suçun niteliğine göre Cumhuriyet savcılıklarına suç duyurusunda bulunuyoruz.”
Uygunsuzlukları firma isimleriyle bakanlığın internet sitesinden paylaştıklarını hatırlatan Yumaklı, işletme denetimlerinin takip edildiği “karekod uygulamasını” hayata geçirdiklerini, 2025’te bu uygulamayı zorunlu hale getireceklerini belirtti.
Yumaklı, biyolojik mücadele için 3 araştırma enstitüsünde faydalı böcek üretimine başlandığını, son 3 yılda pestisit kalıntı oranını yüzde 35 azalttıklarını belirtti.
Kahverengi kokarcayla mücadelenin de biyolojik, biyoteknik, mekanik ve kimyasal yöntemler kullanılarak sürdürüldüğünü bildiren Yumaklı, zararlının kışı geçirdiği ve ilaçlanması gereken, 400 bin yapının 260 bininin ilaçlandığını, gelecek yıl mart ayı sonuna kadar ilaçlamaların tamamlanacağını aktardı.