Tayvan’ın adı ‘Çin Cumhuriyeti’ iken 2008 – 2016 yılları arasında ‘Çin Cumhuriyeti Devlet Başkanı’ olarak görev yapan Tayvanlı devlet adamı Ma Ying-jeou’nun, Çin’i ziyaret edeceği açıklandı. Bu ay içerisinde gerçekleşmesi planlanan ziyaret, halen görev başında olan ya da eski bir Tayvan devlet başkanının Çin’e yapacağı ilk resmi ziyaret olacak.
Pekin’den gelen uyarılara rağmen geçtiğimiz yaz ABD’nin eski Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin yaptığı ziyaretten bu yana gerilimin tırmandığı Çin-Tayvan hattında atılacak bu adım, Ma ve muhalefette yer alan partisi Kuomintang’dan (KMT) geldi. Parti, söz konusu adımı ‘ilişkilerin aşırı derecede koptuğu bir zamanda taraflar arası dostluğu artırma şansı’ olarak tanımladı.
Batı medyasına göre ziyaret, KMT ile iktidardaki Demokratik İlerleme Partisi (DPP) arasında Çin ile ilişkiler konusundaki siyasi kutuplaşmayı körükleme potansiyeli taşıyor.
Ma’nın sözcüleri, ziyaretin 27 Mart – 7 Nisan tarihleri arasında gerçekleşmesinin planlandığını açıkladı. Açıklamaya göre Ma, ziyaret kapsamında Nanjing, Vuhan, Changsha, Chongqing ve Şangay’a gidecek.
Tarihsel ve diplomatik bakımdan Pekin Tayvan’ın Çin’e bağlı bir vilayet olduğunu vurgularken, Tayvanlı diplomatların ise tavrı bağımsızlıktan yana.
Ma’nın temsilcileri ve partisi KMT, ziyaretin amacını açıklarken Çin kültüründe hayatını kaybeden aile büyüklerinin ve ataların ziyaret edilmesi olarak tanımlanan ‘atalara tapınma’ geleneğine işaret etti. Bu kapsamda heyetin Tayvan ile Çin arasındaki hükümet dışı faaliyetleri ve öğrenci değişimlerini güçlendirmek istedikleri vurgulandı.
Ma Ying-jeou Vakfı Direktörü Hsiao Hsu-tsen, “Eski Devlet Başkanı Ma, boğazın her iki tarafındaki gençlerin birbirini anladıklarına inanıyor” ifadelerini kullandı. Hsiao’ya göre bu gibi etkileşimler iki devlet arasındaki gerginlikler göz önünde bulundurulduğunda büyük önem taşıyor:
Ziyaretin daha çok Çin’in orta bölgelerindeki şehirleri kapsayacağını kaydeden Hsiao, “Pekin’e gitmeyi planlamadık. Misafirler olarak bizler ev sahiplerimizin takdirine tabiyiz” ifadelerini kullanarak muhtemel bir Pekin ziyaretini de ihtimal dahilinde tuttu.