Türkiye Bankalar Birliği’nin (TBB) 65. Genel Kurul toplantısı Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin katılımıyla gerçekleştirildi.
Genel kurulun açılışında konuşan TBB Başkanı Alpaslan Çakar, dünya ekonomisinde geçen yıl yaşanan toparlanmadan, istihdamdaki ve uluslararası ticaret hacmindeki artıştan, geliri ve talebi destekleyici politikalar ile düşük fonlama faizinin toparlanmayı hızlandırmasından bahsetti.
Talep artarken arzın aynı ölçüde harekete geçirilemediğini ifade eden Çakar, stokların azalmasına, üretimin aksamasına, geleneksel tedarik zincirinde yaşanan sorunlara değindi.
Rusya-Ukrayna savaşıyla beklentilerin yeniden bozulduğunu, öngörülebilirliğin azaldığını, dalgalı ortamda risklerin yükseldiğini aktaran Çakar, enflasyon üzerindeki baskıların arttığını, enerji fiyatlarının yükseldiğini, enflasyonun gelişmiş ülkelerde 1983’ten sonraki en yüksek düzeyine çıktığını bildirdi.
Çakar, Türkiye ekonomisinin küresel gelişmelerden iki yönlü etkilendiğini belirterek, ekonomide son dönemde yaşanan gelişmelerden bahsetti.
Yeni fırsatları Türkiye’nin çıkarları doğrultusunda değerlendirebilmek için üretim kapasitesinin artırılmasının daha önemli hale geldiğini vurgulayan Çakar, risklerin azalmasının ülke için yeni fırsatlar doğuracağını söyledi.
“Bankacılık sektörünün bilançosu 10 trilyon lirayı aştı”
Alpaslan Çakar, Türk bankacılık sektörüne ilişkin değerlendirmelerde bulunurken, yatırımlarla bilançolarını büyütmeye devam ettiklerini, faaliyetlerini ülkenin ve müşterilerin ihtiyaçlarına uygun hale getirdiklerini, dünya kalitesinde ürün ve hizmet sunmanın gerektirdiği güçlü rekabet ortamını yaşadıklarını, altyapılarını sürekli güncel teknolojiyle yenilediklerini, verimlilik artışına önem verdiklerini anlattı.
Çakar, “2022 Mart itibarıyla bilançomuz 10 trilyon TL’yi aştı. Bilançonun milli gelire oranı yüzde 120’nin üzerinde seyrediyor. Gelişmekte olan ülke ortalaması olan yüzde 110’un üzerindeyiz. Nisan 2022 itibarıyla krediler 5,6 trilyon TL, menkul kıymetler portföyümüz ise 1,7 trilyon TL seviyesindedir. Bilançomuzun yüzde 70 kamuya ve diğer müşterilerimize kredi olarak, doğrudan ekonomik faaliyetin finansmanında kullandırılmıştır.” diye konuştu.
Kredilerin hep ulaşılabilir olduğunu belirten Çakar, nisan ayı itibarıyla 12 aylık dönemde kredilerin yüzde 48 arttığını, kredilerin milli gelire oranının yüzde 66 olduğunu söyledi.
“Kaynaklar daha fazla reel sektörün kullanımına yönlendirildi”
TBB Başkanı Çakar, ticari kredilerin payının yüzde 81 olduğunu, KOBİ’lerin toplam kredilerden yüzde 24 pay aldığını aktararak, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ticari kredilerin payı 2021 üçüncü çeyreğinden beri 4 puan arttı. Kaynaklar, daha fazla reel sektörün kullanımına yönlendirildi. İlk çeyrek sonunda ticari krediler içinde en büyük pay yüzde 28 ile imalat sanayindedir. Üretimin, ihracatın ve istihdamın belkemiğini oluşturan çok sayıdaki sektöre kullandırılan kredilerin payının arttırılmasının öneminin farkındayız. Ticari krediler içerisinde ticaret sektörü yüzde 16, inşaat yüzde 11, enerji sektörü yüzde 9 paya sahiptir.”
“Krediler büyürken riskler makul ölçülerde seyrediyor”
Alpaslan Çakar, krediler büyürken risklerin makul ölçülerde seyrettiğini belirterek, “Bankalarımızın risk yönetimindeki tecrübesi sayesinde kredi riskleri yönetilebilir düzeyde kalmıştır. Nisan itibarıyla tahsili gecikmiş alacak oranı yüzde 2,8’dir. Bu oran ticari kredilerde yüzde 2,9, bireysel kredilerde ise yüzde 2,5’tir. Tahsili gecikmiş alacaklar ve muhtemel riskler için yüksek oranda özel karşılık ve genel karşılık ayrılmıştır. Sorunlu krediler için ayrılan özel karşılık oranı yüzde 80, ikinci grupta olan krediler için ayrılan genel karşılık oranı yüzde 22 düzeyindedir.” şeklinde konuştu.
Çakar, yeniden yapılandırılan kredilerin 2021 sonunda 320 milyar TL seviyesinde olduğunu ve toplam krediler içindeki payının yüzde 6,5 düzeyinde gerçekleştiğini kaydetti.
Kur korumalı mevduata geçişin etkisiyle TL mevduatın toplam mevduat içindeki payının arttığını belirten Çakar, yabancı paradan dönüşümle sağlanan TL kaynakların bir bölümüyle TCMB’den kullanılan kaynakların azaltıldığını bildirdi.
“İlk çeyrekte net kar yüksek hızda arttı”
TBB Başkanı Çakar, bu yıl net karın öz kaynaklara olan katkısında iyileşme görüldüğünü, ilk çeyrekte net karın yüksek hızda arttığını aktararak, “Bunda, enflasyona endeksli menkul kıymetler, fonlama maliyetinin düşmesi, aktiflerin vadesinin kaynaklardan daha uzun olması, faiz getirili aktiflerin ve büyümeye bağlı olarak finansal hizmetlere olan talebin artması etkili olmuştur.” dedi.
Çakar, bankacılık sektörünün ekonomik faaliyete olan desteğini sürdürebilmesi, risklerin doğru yönetilmesi, dış finansman sağlanması ve uluslararası rekabet gücünün artırılması amacıyla öz kaynakların güçlendirilmesine önem verdiklerini ve hassasiyet gösterdiklerini kaydetti.
Dijital dönüşümle ilgili yatırımlarına değinen Çakar, altyapıyı geleceğin bankacılık sisteminin öngöreceği her türlü değişime ayak uydurabilecek şekilde geliştirdiklerini söyledi.
Bir yatırımcının ilk dijital bankacılık kurulması başvurusunun kabul edilmesini çok olumlu değerlendirdiklerini ifade eden Çakar, dijital alandaki çalışmalarının sürdürülebilirlik ve Yeşil Mutabakat Eylem Planı’nı da desteklediğini kaydetti.
“Türkiye, potansiyel yatırımcıların radarında”
Alpaslan Çakar, yurt dışında yerleşik yatırımcıların Türkiye’de iş yapmaktan duyduğu memnuniyete ve ülkenin potansiyel yatırımcıların radarında olmasına değindi.
Türkiye’nin yeterli iç piyasası, genç nüfusu, yaygın ihracat pazarı, büyüme potansiyeli, geniş bir yelpazeye yayılan kaliteli üretim ve hizmet kapasitesi ve dinamik girişimcileriyle ilgi çekmeyi hak ettiğini belirten Çakar, “Yenilenmekte olan altyapı ve teknoloji yatırımları, yatırım ortamını iyileştiren ve iş yapma kolaylığını arttıran düzenleme ve uygulamalar, istihdam, tasarruf ve döviz geliri artışı sağlayan faaliyetleri önceleyen maliye politikası yaklaşımının hem yerli hem yurt dışı yatırımcıların iştahını olumlu etkilediğini gözlemliyoruz.” dedi.
Çakar, TBB üyesi bankaların çalışmalarında esas aldıkları hedeflere değinerek, “Hükümetimiz, ilgili kurumlar, müşterilerimiz ve kamuoyu ile yakın iletişim ve iş birliği içinde çalışmaya, ekonomide ve finansal sektördeki gelişmelere ilişkin görüş ve önerilerimizi sunmaya devam edeceğiz.” ifadesini kullandı.
Açılıştan sonraki bölümleri basına kapalı gerçekleşen genel kurula Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Başkanı Prof. Dr. Göksel Aşan ve Azerbaycan Bankalar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Zakir Nuriyev de katıldı.