Şentop, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Meclis Başkanlığının 2023 yılı bütçesine ilişkin milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
- TBMM Başkanı Şentop Meclis Başkanlığının 2023 yılı bütçesinin sunumunu yaptı
Yazılı soru önergelerinin 24. ve 26. yasama dönemlerine göre daha fazla cevaplandığını söyleyen Şentop, “(Hükümet sistemi değişti, yazılı soru önergelerimize cevap verilmiyor…) Böyle bir şey yok. Parlamenter sisteme göre, başkanlık sisteminde oransal olarak daha fazla cevap verilmiş.” diye konuştu.
Daha önce Başbakanlıkta ve bakanlıklarda kanunlar ve kararlarla ilgili bir mutfağın bulunduğunu hatırlatan Şentop, “Orada bir çalışma yapıldığında bir de sahadan gelen bilgiler de değerlendiriliyor, neticede bir düzenleme yapılacaksa bu, çeşitli aşamalardan önce bakanlığın kanunlar kararlar ile ilgili birimlerinde değerlendiriliyordu. Daha sonra Başbakanlıkta yeniden ele alınıyor ve orada etraflı bir değerlendirmeden sonra Meclise geliyordu. Meclis komisyonlarımız, hazırlanmış bu yemeği biraz ısıtarak sunuma hazır hale getiriyordu. Artık bakanlıklarda da Cumhurbaşkanlığında da kanun hazırlama ve ilgili birimler yani ‘mutfak’ yok. Teklifler, milletvekilleri tarafından verildiği için böyle bir mutfak kalmadı. Dolayısıyla bu mutfağın Mecliste oluşturulması lazım.” değerlendirmesinde bulundu.
Mecliste “mutfak yerine çalışabilecek organizasyonun bulunduğunu” belirten Şentop, şöyle konuştu:
“Meclisimiz, yasama uzmanları bakımından çok kaliteli, vasıflı arkadaşlara sahip. Kanun teklifleriyle ilgili bir birim oluşturduk. Milletvekillerimize bu birimimiz hizmet veriyor fakat bu yeterli değil. İçtüzüğün yeni sisteme göre ele alınması gerekiyor. Komisyonlara şimdikinden farklı yetki verilmesi lazım. Mesela, dinleme yetkisi verilmesi gerekiyor. Komisyonlar mesela bir konuyla ilgili gelen şikayetler üzerine, bu konuyla ilgili tarafları çağırıp dinleyip ‘Bu alanda yasal boşluk var, bir düzenleme yapılmalı’ dediği takdirde, mesela komisyonun bir hazırlık yapılıp belki komisyon tarafından bir kanun teklifi verilebilir. Bizim burada iyi bir mutfak kurmamız lazım. Malzemelerimiz var, her şey hazır ama İçtüzük değişikliği gerekiyor. Komisyonlar şu anda verilen bir kanun teklifinin, Meclis Başkanlığınca kendilerine havalesi üzerine çalışabiliyorlar. Bunun değişmesi gerekiyor, komisyonların inisiyatif alıp yasama süreçlerinde daha etkili hale gelmesi lazım. Bu, yeni bir mantıkta İçtüzük çalışması demek. Bunu müteaddit defalar dile getirdim ama netice alınamadı. İnşallah 28. Dönem’in en önemli konularından biri bu olur.”
“Dokunulmazlık, milletvekilinin şahsına sağlanan bir imtiyaz değil”
Meclis Başkanının, milletvekillerine yapılan muamelelere karşı çıkması ve bu konularda açıklama yapması konusunda değerlendirmelerin yapıldığını belirten Şentop, “Sayın Habip Eksik ile ilgili konuya değineyim. Yüksekova Cumhuriyet Başsavcılığınca aynı gün kendisine darp iddialarıyla ilgili bir soruşturma başlatıldı. Hakkari Emniyet Müdürlüğü, o tarih itibarıyla konuyu açıklığa kavuşturmaya yönelik bir inceleme ve araştırma süreci başlatmış.” dedi.
Herkesin ayrı değerlendirmesi olduğunu ifade eden Şentop, “Hepimiz şüphesiz kendi değerlendirmemizin doğru olduğuna inanıyoruz. ‘Benim değerlendirmem en doğrudur ve tek doğrudur. Siz de böyle düşünmek zorunda olduğunuz için sizin de tepki vermeniz lazım.’ gibi bir yaklaşım yanlış. Bunu çok tuhaf buluyorum.” ifadelerini kullandı.
Şentop, milletvekili dokunulmazlığının, milletvekilinin şahsına sağlanan bir imtiyaz olmadığını, yasama faaliyetlerinin doğru yürümesi için milletvekiline sağlanan bir imkan olduğunu dile getirdi.
Şentop ile Gergerlioğlu arasında gerginlik
Bu sırada, HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergelioğlu’nun, “Birçok vekilimiz saldırıya uğradı. Mustafa Yeneroğlu ve Ayşe Acar Başaran’a polis saldırısı ve hakaret var.” sözleri üzerine gerginlik yaşandı.
Meclis Başkanı Şentop, Gergerlioğlu’na, “Meseleyi kişiselleştirmek istiyorsun. Meclisin bütçesini konuşuyoruz, çok açıklama yaptık ama fikrisabit, patolojik bir durum olunca açıklamalar bir kıymet ifade etmiyor. Bir kulağından giriyor, diğerinden çıkıyor. Burayı sabote ediyorsun, terörize ediyorsun.” karşılığını verdi.
Şentop, Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Cevdet Yılmaz’a seslenerek, “Sayın Başkan yetkiniz var. Komisyonu çalışamaz hale getiren, komisyon üyesi olmayan bu arkadaşı dışarı çıkaralım.” dedi.
Bunun üzerine Yılmaz, Gergerlioğlu’nu, “Böyle bir üstünlüğünüz yok, böyle bağırarak çağırarak fikir ifade edemezsiniz. Burası gösteri yapılacak yer değil.” diyerek uyardı.
Sözlerini sürdüren TBMM Başkanı Şentop, “Milletvekili dokunulmazlığını, teröristi ve terör örgütünü övücü eylemlerin önüne koyup milletvekillerini polise karşı bir direniş unsuru olarak kullanmak, milletvekilinin ve TBMM’nin itibarıyla bağdaşmayan bir husus. Görüyorum, milletvekilleri eylem eylem geziyor. Polisin belirlediği güvenlik tedbirlerini kırmak için milletvekilliği ve milletvekili dokunulmazlığı kullanılıyor. Bizim de buna sahip çıkmamız isteniyor. Asla böyle bir şey olamaz. Biz TBMM’ye ve milletimizin iradesine sahip çıkıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Bu sırada HDP Kocaeli Milletvekili Gergerlioğlu’nun, polisin bazı milletvekillerine şiddet uyguladığı iddiasına ilişkin dövizleri göstererek, “Bu insanlar ölünce mi konuşacaksınız?” diye bağırması üzerine yeniden tartışma çıktı.
Karşılıklı laf atmaların sürmesi üzerine Şentop, Gergerlioğlu’na, “İşi gücü şov. Bu, artık siyasetle değil tıpla açıklanacak bir durum. Böyle bir şey olmaz.” tepkisini gösterdi.
Araya giren Komisyon Başkanı Yılmaz, Gergerlioğlu’nu sükunete ve komisyonun düzenini bozmamaya davet etti.
RTÜK üyeliği seçimi tartışması
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) üyeliği seçimi konusundaki tartışmalara da değinen Meclis Başkanı Şentop, “Daha önce benzer bir durumla karşılaşılmadı. Bazı arkadaşlarımızın değerlendirmeleri ‘Önceki uygulamalar hep böyleydi, seçim günü esas alınıyordu…’ şeklinde. Yok böyle bir şey. Çünkü eskiden, seçim günüyle sürecin başladığı ve boşalmanın olduğu gün arasında bir dağılım farkı yoktu. Şimdiye kadar hiç olmamış, yaşanmamış. İlk kez böyle bir şeyle karşılaşıyoruz.” değerlendirmelerinde bulundu.
Son 2-3 aylık sürede RTÜK üyelik dağılımının partiler arasında yer değiştirdiğini, böyle bir sürecin daha önce yaşanmadığını anlatan Şentop, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Kanun da bunu öngörmemiş. Dolayısıyla burada hangi tarihteki dağılım esas alınmalı? Bununla ilgili üç husus ileri sürülebilir. Biri, seçimin yapıldığı gün, biri sürecin Mecliste resmi olarak başlatıldığı tarih, diğeri ise üyelikte boşalmanın olduğu tarih. Seçimin yapıldığı gün alınabilir mi? Kanun buna engel, çok açık. Dolayısıyla günlük milletvekili değişimlerini esas alarak bu işi yapabilmemiz mümkün değil. Biz diyoruz ki boşalmanın olduğu tarih esas alınmalı. Boşalmanın olduğu tarih esas alınırsa ne RTÜK Başkanı ne zaman yazmış ne de Meclis Başkanının tasarrufu, bunların bir kıymeti kalmaz. Böyle sabit, değiştirilemez, manipüle edilemez bir olguya dayandıralım istiyoruz.”
Konuşmaların ardından yapılan oylamada TBMM, Kamu Denetçiliği Kurumu ve Sayıştayın 2023 yılı bütçeleri kabul edildi.