Arhavi ilçesi Ortacalar köyünde bahçe ve ormanlık alanda açan kardelenleri incelemek için bölgeye giden Prof. Dr. Aydın Tüfekçioğlu, il genelinde yağışlardaki azalmaya bağlı olarak havaların önceki yıllara oranla sıcak gitmeye başladığını kaydetti.
Tüfekçioğlu, AA muhabirine, normal şartlarda şubat ayının son haftalarında açması gereken kardelen, çuha gibi çiçeklerin ocak ayın ortasından sonra açmaya başladığını vurguladı.
Artvin’de son 6 ayda yüzde 50’ye varan yağışlardaki azalma, beraberinde kuraklık ve ılık havanın kentte baharın erken gelmesini tetiklediğini belirten Tüfekçioğlu, “Bunu doğadaki kardelen gibi baharın habercisi olan türlerin açmasından görüyoruz.” dedi.
Kardelen türü tehdit altında
Doğal güzellikleriyle öne çıkan kardelenlerin aynı zaman da şifalı bir bitki türü olduğunu kaydeden Tüfekçioğlu, bu türün özellikle çocuk felci ve alzaymır hastalarının tedavisinde kullanıldığını dile getirdi.
Türkiye’nin pek çok yerinde kardelenlerin toplanmasının yasak olmasına rağmen Artvin’de belli yerlerde, belli kotalarda toplanmasına izin verildiğini ifade eden Tüfekçioğlu, devamında şunları söyledi:
“Bölgemizde belli bir kotada kardelenlerin toplanmasına izin veriliyor ama çoğu zaman vatandaş kotayı aşıyor. Aşınca da ciddi anlamda tahribat oluyor. Doğadan toplatma işinden vazgeçmemiz gerekiyor. Eskiye göre biz doğaya çıktığımız zaman çok fazla göremiyoruz ancak kuytu, ulaşılması zor yerlerde kalmış. Bundan dolayı bu önemli bitki türünü korumamız açısından kültüre alınıp bahçelerinin oluşturulup buradan üretilenlerin ihraç edilmesi lazım. Biz bu toplatma işinin denetim altına alınması hatta vaz geçilmesinin daha doğru olacağını düşünüyoruz. Vatandaşlarımızı da bu konuda duyarlı olmaya davet ediyorum.”
Dünyada 20’ye yakın kardelen türünün olduğunu kaydeden Tüfekçioğlu, bunlarda 15’inin Türkiye’de bulunduğunu söyledi.
Kardelen türlerinin çeşitliliği bakımından Türkiye’nin zengin bir ülke olduğunu ifade eden Tüfekçioğlu, “Ülkemizde Güneydoğu’dan Karadeniz’e kadar birçok bölgede kardelen yayılış gösteriyor. Önemli bir soğanlı türümüz.” diye konuştu.
Tüfekçioğlu, kardelenlerin görünüş itibarıyla zarif bir bitki olduğunu söyleyerek, “Eksi 15 derece soğuğa kadar dayanabilen yapıları var. Nemli, kuytu, dere içlerini ve taze toprakları seviyor. Avrupa’da bahçelerin vazgeçilmezi bir tür. Ne yazık ki bölgemizde doğada toplamaya bağlı olarak azalıyor. Bir an önce toplama işinden vazgeçilip bahçelerinin kurulması gerekiyor.” değerlendirmesinde bulundu.