Birmingham Üniversitesindeki uzmanlar tarafından yönetilen “COVIDSurg Collaborative” uluslararası araştırma ekibince, “Cerrahi planlanan hastalara Covid-19 aşısı uygulamasında öncelik verilmeli mi?” başlıklı bilimsel çalışma yapıldı.
Sonuçları, bugün dünyanın en prestijli bilimsel cerrahi dergilerinden “British Journal of Surgery”de yayımlanan çalışma kapsamında, Türkiye, Avustralya, Brezilya, Çin, Hindistan, Birleşik Arap Emirlikleri, İngiltere ve ABD’nin dahil olduğu 116 ülkedeki 1667 hastaneden 141 bin 582 hastanın verileri incelendi.
Cerrahi konusunda dünyanın en büyük iş birliğiyle yapılan uluslararası çalışmaya, Türkiye’den Gazi Üniversitesi (GÜ) Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sezai Leventoğlu ve Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Arda Işık liderlik yaptı.
Çalışmaya, Türkiye’de salgın döneminde yüksek vaka sayısı bulunan çeşitli illerdeki farklı cerrahi branşlarda 46 hastaneden birçok bilim insanı katıldı.
“Ameliyat öncesi aşılanma önemli”
AA muhabirine araştırma sonuçlarına ilişkin bilgi veren Prof. Dr. Leventoğlu, sağlığın korunmasında Kovid-19 aşılarının önemine dikkati çekti.
Planlı ameliyatı bekleyen hastaların, toplumdan önce Kovid-19 aşılarını yaptırması gerektiğini belirten Leventoğlu, “Çünkü ameliyat öncesi aşılama, planlı ameliyat sonrası ortaya çıkabilecek virüse bağlı ölümleri önlemede etkili.” dedi.
Leventoğlu, şunları kaydetti:
“Bilimsel çalışma, cerrahi planlanan, özellikle 70 yaş üstü ve kanser nedeniyle ameliyat düşünülen hastaların aşılanmasının, ameliyat sonrası Kovid-19’a bağlı ölümleri önleme olasılığının genel topluma göre daha yüksek olduğunu gösterdi. Planlı ameliyat belirlenen hastalara, cerrahi öncesi Kovid-19 aşısı yapılmasının, koronavirüse bağlı ölüm riskini azalttığı belirlendi. Elektif yani planlı ameliyat edilecek hastalar için ameliyat öncesi aşılama yapılması, aynı zamanda bunun küresel olarak önceliklendirilmesi sayesinde bir yıl içinde yaklaşık 60 bin insanın Kovid-19 nedeniyle ölmesinin önleneceği tahmin ediliyor.”
Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Arda Işık da “Çalışma kapsamında araştırmacılar, verileri inceleyerek, ameliyat sonrası Kovid-19 enfeksiyon oranları ve ölüm oranlarına dayanarak bir yılda Kovid-19 ile ilişkili ölümü önlemek için gereken aşı miktarını hesapladı. Cerrahi hastalar için gereken aşı miktarı, genel topluma göre tutarlı bir şekilde daha düşük olarak saptandı.” bilgisini verdi.
“Acil olmayan planlı cerrahiyi yeniden başlatmak küresel bir önceliktir”
Birmingham Üniversitesi araştırmacılarından Aneel Bhangu da “Aşılama sayesinde, hastalarda Kovid-19 komplikasyonları riski önemli ölçüde azaltılarak ve cerrahi sonrası olası on binlerce Kovid-19 enfeksiyonu önlenerek planlı cerrahilerin güvenli şekilde yeniden başlaması desteklenebilir.” değerlendirmesinde bulundu.
Özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerin, birkaç yıl boyunca Kovid-19 aşılarına yaygın erişime sahip olmayabileceğini anlatan Bhangu, “Aşı kaynakları sınırlı olsa da hükümetler Kovid-19 ölüm oranı en yüksek gruplar için aşılamaya öncelik veriyor. Çalışma, hükümetlerin bu kararları almasına yardımcı olabilir.” diye konuştu.
Birmingham Üniversitesi araştırmacılarından Dr. Dmitri Nepogodiev ise “Acil olmayan planlı cerrahiyi yeniden başlatmak küresel bir önceliktir. 116 ülkeden 15 binden fazla cerrah ve anestezist bu çalışmaya katkıda bulunmak için bir araya geldi. Politikacıların, topladığımız verileri, elektif cerrahiye güvenli şekilde yeniden başlamayı desteklemesi için kullanmaları çok önemli. Genel toplumdan önce elektif cerrahi hastaları için Kovid-19 aşılamasına öncelik verilmeli.” ifadelerini kullandı.
Salgının ilk dalgasında, zorunlu olmayan planlı ameliyatların yaklaşık yüzde 70’inin ertelendiğini belirten Nepogodiev, şunlalrı kaydetti:
“Bu da tahmini 28 milyon işlemin ertelenmesine veya iptal edilmesine neden oldu. Birçok ülkede planlı ameliyatlar yapılmaya başlansa da özellikle Kovid-19 dalgalanmaları yaşayan ülkelerde, bu kısıtlamaların yani planlı cerrahilerin ertelenmesinin 2021 boyunca devam etmesi kuvvetle muhtemeldir.
Cerrahi hastalar için Kovid-19 aşılamasına öncelik verilmesi, özellikle toplam nüfusu aşılamanın birkaç yıl süreceği bölgelerde, planlı ameliyatları yeniden başlatmaya ve birikmiş cerrahi vaka sayılarının azaltılmasına yardımcı olabilir. Aşılama ayrıca ameliyat sonrası olası akciğer komplikasyonlarını da azaltabilir. Bu da yoğun bakım kullanımını ve genel sağlık harcamalarını azaltır.”