Yaz ve sonbahar döneminde düşük seviyede seyreden Kovid-19 vaka sayıları, aralık ayının sonlarına doğru başkent Pekin ve kuzeydeki bazı eyaletlerde günlük 20’li sayılarda, 11 Ocak’tan bu yana ise 100 civarında kaydedilmeye başladı.
Ülkenin geleneksel 12 Hayvanlı Takvimi’ne göre, “Fare” yılından çıkarak “Öküz” yılına gireceği 12 Şubat’ta, yılın en önemli geleneksel etkinliği Bahar Bayramı’na girilecek ve bayram sürecinde “iç göç” diye de tabir edilen milyonlarca kişinin memleketlerine gidecek olması, virüsün ülke genelinde hızla yayılması ve salgının yeniden zirve yapması potansiyelini beraberinde getiriyor.
Kırsal kesimlerden büyük şehirlere gelerek çalışan yaklaşık 290 milyon göçmen işçi, Bahar Bayramı’nda yola çıkacakların büyük çoğunluğunu oluşturuyor.
Kırsala dönenlere gözlem ve test zorunluluğu
Çin Ulusal Sağlık Komisyonu (NHC), söz konusu vaka artışı ve virüsün İngiltere’de çıkan türünün de ülkede görülmesiyle vakaların saptandığı bölgelerde salgın tedbirlerini sıkılaştırırken başta göçmen işçiler olmak üzere riskli grupta görülen kişilere yönelik önlemler artırıldı.
NHC’nin 20 Ocak’ta “Bahar Bayramı Döneminde Kırsal Bölgelerde Salgının Önlenmesi Çalışma Planı” başlığıyla yaptığı açıklamaya göre, kırsal kesime gidenler, gitmeden önce bölgedeki yerel makamları seyahatlerine ilişkin bilgilendirecek. Bu kişilerin yola çıkmadan önce, 7 gün içinde yaptırdıkları Kovid-19 testinin negatif olduğuna dair belge sunmaları gerekecek.
Bu kişiler ayrıca, 28 Ocak’tan 8 Mart’a kadar sürecek Bahar Bayramı tatilinde memleketlerine gittiklerinde de ilk 14 gün gözlem altında tutulacak. Bu sürede, 7 günde bir test yaptırarak sonucu yetkililere bildirecek. Aileleriyle bir araya gelmeyecek. Gerekmediği müddetçe dışarı çıkmayacak.
Yılın en önemli bayramı ve ailelerin bir araya gelmesinin sembolü olan Bahar Bayramı için alınan önlemler, memleketine başka eyaletlerden ve yüksek riskli bölgelerden gelenlerle soğuk hava zinciri gıda sektörü çalışanları ve limanlarda doğrudan ithal ürünlere temas edenleri kapsıyor.
Ülkede adı konulmamış sokağa çıkma yasakları artıyor
Kovid-19 vakalarının artmasıyla Pekin ile Hıbey, Heylongciang gibi eyaletlerde kitlesel test merkezleri ve test olmayı bekleyen kişilerin oluşturduğu uzun kuyruklar, Çin’in salgınla mücadele kampanyasının “alışıldık” görüntülerinden biri haline gelmeye başladı.
Hükümetin aralık ve ocak aylarında birkaç vaka görülen semt veya bölgelerde “pire için yorgan yakarcasına” aldığı kitlesel test, sokağa çıkma yasağı kararları, salgının 2019 sonunda ortaya çıktığı Vuhan kentindeki sokağa çıkma yasağına benzer görüntüler oluşturdu.
Ülkede Kovid-19 vakalarının arttığı Heylongciang, Hıbey, Cilin eyaletlerinde, sokağa çıkma yasağı olarak tabir etmese de insanların evden çıkması, araçların da trafiğe çıkışı yasaklanıyor. Yollar, kontrol noktaları kurularak trafiğe kapatılıyor ve kitlesel test uygulamalarına başvuruluyor.
Bu kapsamda Pekin’in bazı semtlerinde, Heylongcian’ın Caodong, Çinggang, Suihua, Çiçihar ve Harbin kentlerinin bazı bölgelerinde, Cilin’in Tonghua ve Gongculing, Hıbey’in Şıciacuang ve Nangong kentleriyle Longyao ve Gu’an ilçelerinde söz konusu uygulamalar görüldü.
Ayrıca Hıbey’in Nandong kentinde 6 bin 500 yataklı, Şıciancuang kentinde ise 4 bin yataklı salgın hastaneleri inşa ediliyor.
NHC’nin aldığı önlemlerin göçmen işçilere nasıl uygulanacağına ilişkin yol haritası henüz basına yansımazken, karar kapsamında kitlesel test merkezlerinin kurulması, sokağa çıkma yasaklarının gelmesi muhtemel görünüyor.
Karar tepki topladı
NHC’nin duyurduğu “salgının önlenmesi çalışma planı”na ülkenin sosyal paylaşım platformu Veybo’da tepki gösterildi.
Hem uygulanabilirliğinin zor hem de kişiler için maliyetinin çok fazla olacağı gerekçeleriyle eleştirilen önlemlere yönelik bir kullanıcı, Kovid-19 testinde her bölgenin aynı imkanlara sahip olmadığına işaret ederek kendisi için 2 haftada yapılacak test maliyetinin yaklaşık 1000 yuan (1143 lira) olacağı ve bu maliyetin yüksek olduğu paylaşımını yaptı.
Başka bir kullanıcı da bu şartlar altında Bahar Bayramı’nın hem ekonomik hem de psikolojik olarak insanlar üzerinde baskı oluşturduğunu belirtti. Bayram tatilinin iptal edilmesi çağrısında bulunan kullanıcı ayrıca yetkililere bir plan yapmadan önce kendilerini bu kişilerin yerine koymaları çağrısında bulundu.
Diğer bir kullanıcı da “Sadece memleketime gitmek istiyorum. Neden bu kadar zor?” ifadesini paylaştı. Platformda NHC’nin açıkladığı önlemlerin kapsamının anlaşılmadığı ve memleket olarak kente gideceklere neden aynı tedbirlerin uygulanmadığı soruluyor ve karar adil olmadığı yönünde eleştiriliyor.