Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Cien, başkent Pekin’de düzenlenen basın toplantısında, ABD’nin Tayvan’a yönelik silah satışlarının “tek Çin” ilkesine ve iki ülke arasındaki ilişkilerin temelini oluşturan Üç Ortak Bildiri’ye aykırı olduğunu vurguladı.
Satışların Çin’in güvenliğini ve egemenliğine tehdit ettiğini, Tayvan Boğazı’nda barış ve istikrara zarar verdiğini ve Tayvan’ın bağımsızlığını savunan ayrılıkçılara yanlış mesaj ilettiğini dile getiren Sözcü Lin, ABD’nin tutumunu kınadıklarını ve protesto ettiklerini belirtti.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, Amerikan savunma sanayi şirketleri Sierra Nevada Corporation, Stick Rudder Enterprises LLC, Cubic Corporation, S3 AeroDefense, TCOM, TextOre, Planate Management Group, ACT1 Federal ve Exovera’ya yaptırım uygulanacağı kaydedildi.
Yaptırım kapsamında söz konusu şirketlerin Çin’deki mal varlıkları dondurulurken ülkedeki şahıslar ve kurumlarla alışveriş yapmaları da yasaklanacak.
ABD Dışişleri Bakanlığı, en son 17 Eylül’de Tayvan’a havacılık bağlantılı ürün ve hizmetleri içeren 228 milyon dolarlık askeri satışa onay verildiğini duyurmuştu. Bu, ABD Başkanı Joe Biden liderliğindeki hükümetin Tayvan’a onay verdiği 16. askeri satış olmuştu.
Amerikan savunma şirketlerine yaptırımlar
Çin, Eylül 2022’de, Tayvan’a 1,1 milyar dolarlık silah satışında payları olduğu gerekçesiyle Boeing Defense ve Raytheon şirketlerinin üst yöneticileri Ted Colbert ile Greg Hayes’e yaptırım uygulama kararı almıştı.
Pekin yönetimi, Washington’ın Ağustos 2023’te Tayvan’a 500 milyon dolarlık F-16 kızılötesi arama takip sistemi ve ilgili ekipmanın satışına onay vermesinin ardından, bu donanımların tedarikçisi olan ABD’li savunma sanayi şirketleri Lockheed Martin ile Northrop Grumman’a yaptırım uygulayacağını bildirmişti.
ABD Savunma Güvenlik İşbirliği Ajansının (DSCA), Aralık 2023’te Tayvan’ın Komuta, Kontrol, Haberleşme ve Bilgisayar (C4) kapasitesini sürdürmesi için 300 milyon dolar değerinde daimi tedarik ve donanım desteği sağlanacağını duyurmasının ardından ise bu donanımları sağlayan BAE Systems Land and Armament, Alliant Techsystems Operation, AeroVironment, ViaSat ve Data Link Solutions isimli 5 Amerikan savunma sanayi şirketine yaptırım kararı alınmıştı.
Ayrıca, Mayıs 2023’te Boeing Defense’in uzay ve güvenlik birimi ile General Atomics Aeronautical Systems ve General Dynamics Land Systems şirketlerinin de aynı gerekçelerle “güvenilmez varlık” listesine alındığı belirtilmişti. Söz konusu şirketlerin Çin’de daha fazla yatırım yapması engellenirken üst düzey yöneticilerinin Çin’e girişleri yasaklanmıştı.
Çin’in topraklarının parçası olduğunu savunduğu Tayvan, Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulduğu 1949’dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan arasında iç savaşın ardından ortaya çıkan ayrılık hala devam ediyor. Pekin, “tek Çin” ilkesini vurgulayarak kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile resmi ilişki kurmasına ve Tayvan’a silah satışına karşı çıkıyor.