10’uncu D-8 Dakka Zirvesi kapsamında çevrim içi düzenlenen D-8 İş Forumu’na Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Bangladeş Dışişleri Bakanı Abul Kalam Abdul Momen, Bangladeş Ticaret Bakanı Tipu Munshi, Endonezya Ticaret Bakan Yardımcısı Jerry Sambuga, D-8 Genel Sekreteri Dato Ku Jaafar Ku Shaari ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nun yanı sıra çok sayıda konuşmacı katıldı.
- Ticaret Bakanı Pekcan’dan D-8 ülkelerine dijital ekonomi ve e-ticaret gibi alanlarda iş birliği çağrısı
TOBB’un iş forumu kapsamında D-8 Ticaret ve Sanayi Odaları dönem başkanlığı görevini Bangladeş Ticaret ve Sanayi Odaları Federasyonuna (FBCCI) devredeceğini belirten Bangladeş Dışişleri Bakanı Momen, kapsayıcı ve sürdürülebilir kalkınma için D-8 ülkelerinin iş birliğine vurgu yaptı.
Momen, Bangladeş’in ulusal planına aldığı kapsayıcı kalkınma ile düşük gelirli ülkeler sınıfından düşük orta gelirli ülkeler sınıfına yükseldiğini belirterek “Bangladeş, canlı bir ekonomi ve fırsatlar ülkesi.” dedi.
Ekonomideki belirsizliğin de altını çizen Momen, “4. sanayi devrimi dönemindeyiz ve geleneksel sanayi çok hızlı dönüşüyor. İş dünyasının hedefi de hızlı şekilde gelişime ayak uydurabilmek. Sadece büyük olmak değil aynı zamanda birçok aktörle çalışmak önemli. İş insanları da iş birliği ve bağlantılı olma baskısı hissediyor.” diye konuştu.
Momen, D-8 tüzüğünün üye ülkeler arasında güçlü iş birliği vurgusu yaptığını dile getirdi.
“D-8’in dünyanın en büyük 3. ekonomisi olma potansiyeli var”
Endonezya’nın D-8 ile ilgili düşüncelerini paylaşan Endonezya Ticaret Bakan Yardımcısı Sambuga, şunları söyledi:
“D-8 ülkelerinin toplam gayrisafi yurt içi hasılası 4 trilyon dolarken, üye ülkeler arasındaki ticaret 110 milyar dolar. İhracat potansiyeline baktığımızda 700 milyar dolar olduğunu görüyoruz. D-8’in dünyanın en büyük 3. ekonomisi olma potansiyeli var. Fakat şu anda 20 yıllık tarihine rağmen ticarette yeterince performans sergilenmediğini görüyoruz.”
D-8 arasında somut iş birliğinin Kovid-19 salgını döneminde gerçekleştirilmesi gerektiğini vurgulayan Sambuga, “Küresel belirsizlik ve eşitsizliğin yaşandığı bir durumda, bizim portföylerimizde çeşitlendirme yapmamız gerekiyor. Stratejik ortaklığımızı daha da güçlendirirsek, daha fazla iş fırsatları yaratabiliriz.” değerlendirmesinde bulundu.
Sambuga, salgının ekonomideki hassasiyetleri ortaya çıkardığına işaret ederek “Pek çok ülkenin tedarik zincirlerini yeniden gözden geçirmesi gerekiyor. Endonezya, başka ülkelerle daha fazla iş birliği yapmak ve dayanıklı şekilde ekonomisini toparlamak istiyor.” diye konuştu.
D-8 içi ticaretin geliştirilmesi gerektiğine dikkati çeken Sambuga, üyelerin karşılıklı ticareti kolaylaştırmak için çaba sarf etmesi, ticaretteki engelleri kaldırması ve tarifelerin azaltılması çağırısında bulundu.
Sambuga, üye ülkeler arasında salgın sonrası için ticaret anlaşmalarının yapılması gerektiğinin altını çizdi.
“Koordineli çalışırsak D-8 içinde salgının etkilerini azaltacağımızı düşünüyorum”
Bangladeş Ticaret Bakanı Munshi de konuşmasında, salgının küresel ekonomiyi vurduğunu belirterek “Ancak koordineli şekilde çalışırsak D-8 içinde salgının etkilerini azaltacağımızı düşünüyorum. D-8’in bir sonraki dönem başkanı olan Bangladeş Başbakanı, Kovid-19’un sebep olduğu olumsuzlukların D-8 platformunun etkin şekilde işlev görmesiyle aşılabileceğine inanıyor.” ifadelerini kullandı.
FBCCI dönem başkanlığında üye ülkeler arasında ticaretinin artırılması, KOBİ’lerin desteklenmesi, girişimciliğin artırılması ve turizmin geliştirilmesi konusunda çalışmalar yürütüleceğini söyleyen Munshi, “Önümüzdeki günlerde birtakım inovasyonların getirdiği zorluklarla karşılaşacağız. Yapay zeka ve blok zinciri gibi teknolojik gelişmeler, birtakım sınamalar önümüze koyacak. Bunlara hazır olmalı ve fırsata çevirmeliyiz.” diye konuştu.
Munshi, salgın sonrası teşvik ve yasal düzenlemeler için D-8 ülkelerinin başarılı uygulamaları paylaşmaları gerektiğini de kaydetti.